Quá trình hình thành và hoạt động của Hội đồng Mục vụ Giáo xứ (Trường hợp giáo xứ Ngọc Thạch)

Bài viết Quá trình hình thành và hoạt động của hội đồng mục vụ giáo xứ (Trường hợp giáo xứ Ngọc Thạch) trình bày: Sơ lược lịch sử hình thành Hội đồng đồng Mục vụ Giáo xứ; Cơ cấu tổ chức Hội đồng Mục vụ giáo xứ Ngọc Thạch ở Tp.Cần Thơ; Những hoạt động của HĐMVGX ở xứ Ngọc Thạch; Kết luận,... Mời các bạn cùng xem chi tiết tại bài viết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quá trình hình thành và hoạt động của Hội đồng Mục vụ Giáo xứ (Trường hợp giáo xứ Ngọc Thạch)Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 7 - 201252QU¸ TR×NH H×NH THµNH Vµ HO¹T §éNGCñA HéI §åNG MôC Vô GI¸O Xø(Trêng hîp gi¸o xø Ngäc Th¹ch)NguyÔn Ngäc Phóc(*)Héi®ångMôcvôgi¸oxø(H§MVGX) lµ mét tæ chøc tronggi¸o xø, nhiÖm vô chÝnh lµ t vÊn cholinh môc së, tham gia ®iÒu hµnh gi¸o xø,s¨n sãc vµ cæ vò nh÷ng sinh ho¹t môc vô.Tr¶i quatõng thêi k×, H§MVGX cãnh÷ng tªn gäi kh¸c nhau nh Ban ChøcviÖc, Ban Trïm hä, Ban quý chøc, Héi®ång gi¸o xø, Ban Quíi chøc, Héi ®ångmôc vô… Trong bµi viÕt nµy, chóng t«isö dông côm tõ “Héi ®ång Môc vô gi¸oxø” ®Ó thay cho c¸c côm tõ ®ång nghÜanªu trªn.H§MVGX lµ c¬ chÕ gåm nh÷ng gi¸od©n thuéc gi¸o xø ®îc mêi gäi vµ tuyÓnchän ®Ó hîp lùc céng t¸c víi linh môcchÝnh xø trong viÖc qu¶n trÞ gi¸o xø, tæchøc vµ ®iÒu hµnh c¸c sinh ho¹t môc vô,x©y ®¾p t×nh liªn ®íi vµ sù hiÖp th«ng,gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò, “gi¶i táa nh÷ngbÊt ®ång, nh»m gãp phÇn x©y dùng gi¸oxø thµnh mét céng ®oµn t tÕ phông thêThiªn Chóa, sèng, lµm chøng vµ loantruyÒn Tin Mõng, yªu th¬ng vµ phôc vôcho sù sèng vµ phÈm gi¸ con ngêi trongbèi c¶nh v¨n ho¸ x· héi ngµy nay”(1).Gi¸o xø Ngäc Th¹ch mµ chóng t«i chän®Ó nghiªn cøu lµ n¬i tiªu biÓu cho viÖct¸i t¹o c¬ cÊu tæ chøc vµ ho¹t ®éng cñaH§MVGX ë MiÒn B¾c, khi gi¸o d©n di c®Õn ®Þnh c ë Dinh ®iÒn C¸i S¾n (1956).1. S¬ lîc lÞch sö h×nh thµnh Héi ®ångMôc vô Gi¸o xøTheo mét sè tµi liÖu, C«ng gi¸o ®îctruyÒn vµo ViÖt Nam tõ n¨m 1533, khëi®Çu tõ Linh môc I-ni-Khu, ngêi Bå §µoNha. Ngay tõ buæi ®Çu, c¸c gi¸o sÜ gÆpnhiÒu khã kh¨n vÒ ng«n ng÷, phong tôctËp qu¸n, sù truy ®uæi cña chÝnh quyÒn,v.v…V× thÕ, c¸c linh môc Dßng Tªn, c¸c vÞThõa sai Paris, dßng §a Minh ®· tæ chøccéng t¸c viªn bËc gi¸o d©n ®Ó gióp ®ìtrong qu¸ tr×nh truyÒn gi¸o. Nh÷ng céngt¸c viªn nµy ®¶m nhËn c«ng viÖc d¹ygi¸o lÝ, ban phÐp röa téi, an ñi bÖnhnh©n, c«ng t¸c x· héi, v.v… Hä ®îc gäilµ nh÷ng quý chøc. Nh÷ng quý chøc nµy®îc chän trong mçi hä ®¹o, ho¹t ®éngtrong ph¹m vi hä ®¹o. Nh÷ng ngêi ®îcchän ph¶i cã uy tÝn trong hä ®¹o, cã häcthøc vµ thêng lµ nh÷ng gia trëng.Còng cã thÓ gäi nh÷ng quý chøc nµy lµnh÷ng «ng trïm cña céng ®oµn tÝn h÷u,lµ tr¸i tim hay linh hån cña céng ®oµn*. ThS., Phßng Gi¸o dôc huyÖn VÜnh Th¹nh, Thµnhphè CÇn Th¬.1. Quy chÕ Héi ®ång Môc vô gi¸o xø Tæng Gi¸ophËn Tp. HCM, n¨m 2003.NguyÔn Ngäc Phóc. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ho¹t ®éng...53gi¸o d©n, c¸nh tay mÆt cña cha thõa sai,dung chñ yÕu lµ hÖ thèng hãa nh÷ngnh÷ng gi¸o sÜ thõa sai, héi trëng cña tiÓu®¹o. Theo ®ã, H§MVGX ®îc tæ chøc theocéng t¸c viªn th©n tÝn vµ quý träng cñaGi¸o héi ®Þa ph¬ng. Tuy nhiªn, cuéc b¸chh¹i l©u dµi cña chÝnh quyÒn phong kiÕncéng víi c¸c cuéc néi chiÕn ®· g©y baokhèn khæ cho gi¸o d©n. Trong bèi c¶nh ®ã,nh÷ng “«ng trïm” ®ãng vai trß hÕt søcquan träng trong viÖc hµnh lÔ, tËp hîpgi¸o d©n vµ duy tr× sinh ho¹t trong hä ®¹okhi c¸c vÞ linh môc v¾ng mÆt hoÆc do lÈntrèn. Nhng th©n phËn chÝnh thøc cñanh÷ng quý chøc nµy cha ®îc thõa nhËn.Cho ®Õn khi hai C«ng nghÞ MiÒn lÇn lît®îc tæ chøc ë B¾c Kú (1670) vµ Nam Kú(1672). C¶ hai lÇn c«ng nghÞ ®Òu do Gi¸mmôc Lambert de la Motte chñ täa. Trongc«ng nghÞ, cã nh÷ng nghÞ quyÕt hÕt søc®iÒu lÖ ho¹t ®éng cña H§MVGX trong hänhiÒu cÊp bËc. Hä ®¹o lín cã Trïm phñ,Trïm nhÊt, Trïm nh×, BiÖn viÖc, BiÖn sëvµ Gi¸p. Hä ®¹o nhá th× cã C©u nhÊt, C©unh×, BiÖn viÖc, BiÖn së vµ Gi¸p. C¸c vÞnµy ®îc bÇu cö trong gi¸o hä ra vµ ph¶i®îc sù chÊp thuËn cña linh môc xø.NhiÖm vô cña c¸c vÞ nªu trªn ®îc quy®Þnh cô thÓ, râ rµng nh:Trïm phñ: lµ bËc ®µn anh trªn hÕt c¸cchøc së cña hä ®¹o vµ trong c¶ gi¸o phËn.Trïm hä: ®øng ®Çu Héi ®ång Quý chøctrong hä, chñ tr× ®äc kinh, gi¶i hßa vµph©n xö c¸c vô xÝch mÝch trong hä.C©u hä: lo qu¸n xuyÕn cña c¶i trongquan träng liªn quan ®Õn ®Þnh chÕ cña quýhä, vên vµ ruéng Nhµ chung.cña quý chøc trong khi vÞ linh môc v¾ngchÝnh, lo viÖc chi tiªu cña nhµ thê, s¾mchøc hä ®¹o. Nh÷ng bæn phËn, nhiÖm vômÆt lµ ch¨m lo viÖc cÇu nguyÖn, th¨mviÕng bÖnh nh©n, gióp ®ì tÝn h÷u sèngPhóc ¢m. Nh thÕ “vai trß vµ nhiÖm vô cñaquý chøc ®· ®îc thõa nhËn vµ quy ®Þnhbëi gi¸o quyÒn. Hä kh«ng chØ lµ nh÷ng tÝnh÷u ®øc h¹nh, mµ cßn lµ nh÷ng céng t¸cviªn cña linh môc, nh÷ng «ng trïm cña h䮹o. Trong thêi buæi cÊp b¸ch, trong lócthiÕu v¾ng linh môc, hä lµ nh÷ng ngêithay thÕ vµ lµm v¬n lªn sinh ho¹t hä ®¹ovÒ mÆt thiªng liªng, lu©n lÝ ®¹o ®øc còngnh vÒ mÆt vËt chÊt”(2).N¨m 1858, Ph¸p x©m lîc ViÖt Nam.Cuéc kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n ta diÔn ralÇn lît tõ Nam ra B¾c, lßng tin cña gi¸od©n ®èi víi c¸c vÞ gi¸o sÜ cã liªn quan ®Õnsù x©m chiÕm ViÖt Nam bÞ suy gi¶m.Trong bèi c¶nh ®ã, ®Ó tæ chøc l¹i c¸chä ®¹o, n¨m 1884 Gi¸m môc Colombertcho Ên hµnh cuèn “Chøc së Môc lÖ”, néiBiÖn viÖc: phô tr¸ch c«ng t¸c tµisöa c¸c ®å thî phîng trong nhµ thê.BiÖn së: chÞu tr¸ch nhiÖm lo toan mäivi ...