Quá trình hình thành và phương pháp đấu tranh cho quy luật thống nhất của các mặt đối lập trong việc phân tích hệ thống các mâu thuẫn biện chứng của nền kinh tế p5

Nhưng phân tích trên đây cho thấy , kinh tế thị trường là mục tiêu xây dựng con người xã hội chủ nghĩa là một mâu thuẫn biện chứng trong thực tiễn ở nước ta hiện nay . Đây chính là hai mặt đối lập của một mâu thuẫn xã hội . Giữa kinh tế thị trường và quá trình xây dựng con người vừa có sự thống nhất , vừa có sự đấu tranh . Kinh tế thị trường vừa tạo ra những điều kiện xây dựng , phát huy những nguồn lực của con người , vừa tạo...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quá trình hình thành và phương pháp đấu tranh cho quy luật thống nhất của các mặt đối lập trong việc phân tích hệ thống các mâu thuẫn biện chứng của nền kinh tế p5 Nh­ng ph©n tÝch trªn ®©y cho thÊy , kinh tÕ thÞ tr­êng lµ môc tiªu x©y dùng con ng­êi x· héi chñ nghÜa lµ mét m©u thuÉn biÖn chøng trong thùc tiÔn ë n­íc ta hiÖn nay . §©y chÝnh lµ hai mÆt ®èi lËp cña mét m©u thuÉn x· héi . Gi÷a kinh tÕ thÞ tr­êng vµ qu¸ tr×nh x©y dùng con ng­êi võa cã sù thèng nhÊt , võa cã sù ®Êu tranh . Kinh tÕ thÞ tr­êng võa t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn x©y dùng , ph¸t huy nh÷ng nguån lùc cña con ng­êi , võa t¹o ra nh÷ng ®éc tè huû ho¹i con ng­êi . ViÖc gi¶i quyÕt nh÷ng m©u thuÉn trªn ®©y lµ viÖc lµm kh«ng hÒ ®¬n gi¶n . §èi víi n­íc ta , m©u thuÉn gi÷a kinh tÕ thÞ tr­êng vµ qu¸ tr×nh x©y dùng con ng­êi ®­îc gi¶i quýªt b»ng vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng , b»ng sù qu¶n lý cña nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa . §¶ng ta x¸c ®Þnh :”s¶n xuÊt hµng ho¸ kh«ng ®èi lËp víi chñ nghÜa x· héi mµ lµ thµnh tùu ph¸t triÓn cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i , tån t¹i kh¸ch quan , cÇn thiÕt cho x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ c¶ khi chñ nghÜa x· héi ®· ®­îc x©y dùng “.Nh­ vËy , §¶ng ta ®· v¹ch râ sù thèng nhÊt gi÷a kinh tÕ thÞ tr­êng vµ môc tiªu x©y dùng chñ nghÜa x· héi . ViÖc ¸p dông c¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái ph¶i n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý tÇm vÜ m« cña Nhµ n­íc , ®ång thêi ph¶i x¸c nhËn ®Çy ®ñ quyÒn tù chñ cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt khinh doanh . Thùc hiÖn tèt nh÷ng vÊn ®Ò nµy sÏ ph¸t huy ®­îc nh÷ng t¸c ®éng to lín còng nh­ ng¨n ngõa nh÷ng h¹n chÕ , kh¾c phôc ®­îc nh÷ng tiªu cùc , khiÕm khuyÕt cña kinh tÕ thÞ tr­êng . C¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i h­íng vµo phôc vô c«ng cuéc x©y dùng nguån lùc con ng­êi. CÇn ph¶i tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ gi¸o dôc nh»m lo¹i bá t©m lý sïng b¸i ®ång tiÒn , bÊt chÊp ®¹o lý , coi th­êng c¸c gi¸ trÞ nh©n v¨n , ph¶i ra søc ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn nh©n ®¹o , thÈm mü , c¸c di s¶n v¨n ho¸ nghÖ thuËt cña d©n téc nh­ néi dung cña NghÞ quyÕt trung ­¬ng V ®· nªu. §©y chÝnh lµ c«ng cô , ph­¬ng tiÖn quan träng ®Ó t¸c ®éng , gãp phÇn gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn ®· nªu trªn *M©u thuÉn gi÷a c¬ chÕ cò vµ c¬ chÕ míi. 21 Tr¶i qua mét thêi gian dµi nÒn kinh tÕ ®­îc ®iÒu khiÓn b»ng c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp , nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng theo mªnh lÖnh b¾t buéc … ®· t¹o ra mét phong c¸ch lµm viÖc tr× trÖ , thiÕu tr¸ch nhiÖm , s¶n xuÊt ®×nh ®èn . ChÝnh v× vËy, khi chuyÓn sang nÒn kinh ttÕ thÞ tr­êng , nÒn kinh tÕ më ®· khiÕn nÒn kinh tÕ gÆp nhiÒu khã kh¨n. C¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vÉn cßn mang nÆng tÝnh tËp trung quan liªu bao cÊp . C¸c ho¹t ®éng th«ng qua c¸c c¬ quan trung gian nhµ n­íc vÉn cßn ®Çy dÉy nh÷ng thñ tôc phiÒn hµ g©y tèn thêi gian v« Ých , c¸n bé quan liªu cöa quyÒn dÉn ®Õn h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ . Ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc khi chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng kh«ng b¾t kÞp nhÞp ®é s¶n xuÊt do m¸y mãc . II.3.Thùc tr¹ng vµ ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt nh÷ng m©u thuÉn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Theo quan ®iÓm cña M¸c : c¸c quy luËt kh¸ch quan ®Òu tån t¹i vµ ph¸t huy t¸c dông mét c¸ch kh¸ch quan vµ kh«ng phô thuéc vµo ý chÝ cña con ng­êi . V× vËy , con ng­êi kh«ng thÓ s¸ng t¹o thªm quy luËt vµ con ng­êi còng kh«ng cã kh¶ n¨ng thñ tiªu c¸c quy luËt kh¸ch quan . VËn dông vµo nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam , chóng ta mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh nh÷ng m©u thuÉn cña nÒn kinh tÕ tån t¹i mét c¸ch kh¸ch quan vµ tu©n theo quy luËt cña phÐp biÖn chøng duy vËt . Do vËy , muèn gi¶i quyÕt m©u thuÉn ë ViÖt Nam hiÖn nay chóng ta ph¶i dùa vµo quy luËt ®Êu tranh vµ thèng nhÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp . Trong ph¹m vi bµi tiÓu luËn , t«i xin m¹n phÐp ®­a ra h­íng gi¶i quyÕt cô thÓ cho mét m©u thuÉn ®ã lµ :m©u thuÉn gi÷a t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· héi . Khi ®Ò cËp tíi m©u thuÉn nµy chóng ta ph¶i kh¼ng ®Þnh ®©y lµ néi dung chñ yÕu cña c¸c häc thuyÕt kinh tÕ , cña c¸c chiÕn l­îc , chÝnh s¸ch ph¸t 22 triÓn kinh tÕ cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn . Mét môc tiªu chiÕn l­îc CNH- H§H ë n­íc ta lµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao , liªn tôc , l©u dµi, ®i kÌm víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi . §¹i héi VIII ®· chØ râ bµi häc còng nh­ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn lau dµi “t¨ng tr­ëng kinh tÕ g¾n liÒn víi c«ng b»ng x· héi “. Vµ giíi nghiªn cøu n­íc ngoµi t­¬ng ®èi thèng nhÊt kh¼ng ®Þnh ph­¬ng h­íng ®ã lµ ë giai ®o¹n ®Çu cña sù ph¸t triÓn , ®èi víi n­íc n«ng nghiÖp ®i theo con ®­êng c«ng nghiÖp ho¸ , ®iÒu cÇn thiÕt lµ gia t¨ng ®¸ng kÓ vÒ thu nhËp do t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®­îc thóc ®Èy bëi viÖc bé phËn lao ®éng ®­îc thu hót vµo mét sè nghµnh cã n¨ng xuÊt lao ®éng cao ®i liÒn víi sù gi¶m sót tû lÖ thu nhËp cã 20 , 40 hoÆc 60% d©n sè ë phÝa d­íi . VÊn ®Ò ®Æt ra g©y nhiÒu tranh c·i lµ ph¶i ch¨ng sù bÊt b×nh ®¼ng cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lµ kh«ng tr¸nh khái , hay lµ mét vÊn ®Ò lùa chän chÝnh s¸ch . CÇn ph¶i thÊy trong luËn ®iÓm míi vÒ bÊt b×nh ®¼ng nãi riªng vµ trong qua tr×nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ – bÊt b×nh ®¼ng rÊt phu thuéc vµo m« h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi quèc gia gåm nh÷ng lùc l­îng thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ chi phèi bÊt b×nh ®¼ng vµ c¶ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña n­íc ®ã. Ngµy nay, trong giíi n­íc ngoµi cho r»ng :”Kh«ng cã m©u thuÉn “ ,gi÷a t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· héi . NhËn thøc nµy cã tÝnh tiÕn bé bëi : ë nhiÒu n­íc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña m×nh ®¹t ®­îc t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao vµ c«ng b»ng x· héi lu«n lu«n ®­îc c¶i thiªn nh­: §µi Loan , Hµn Quèc ,hay nh­ ë mét sè n­íc ASEAN sau nµy .MÆc dï vËy ,cßn nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn “loay hoay”gi¶i quyÕt t¨ng tr­ëng kinh tÕ , c«ng b»ng x· héi hoÆc ch­a g¾n liÒn ph¶t triÓn kinh tÕ víi c«ng b»ng x· héi . Hay c¸i gäi lµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· héi l¹i g¾n liÒn víi khñng ho¶ng kinh tÕ theo chu kú. ë c¸c n­íc t­ b¶n thùc chÊt lµ biÓu hiÖn ra bªn ngoµi sù mÊt c©n ®èi cña c¸c môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· héi nh­ cuéc khñng ho¶n ...