Quá trình hoàn thành thống nhất nước Đức trong những năm 1870-1871

Bài viết Quá trình hoàn thành thống nhất nước Đức trong những năm 1870-1871 phân tích, và đánh giá các mối quan hệ tác động qua lại và ảnh hưởng lẫn nhau giữa việc hoàn thành thống nhất nước Đức qua cuộc Chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871 và Công xã Paris 1871 như là hệ quả thực tiễn của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế cũng như mô hình nhà nước đầu tiên trong thực tế của giai cấp vô sản.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quá trình hoàn thành thống nhất nước Đức trong những năm 1870-1871QUÁ TRÌNH HOÀN THÀNH THỐNG NHẤT NƯỚC ĐỨC TRONG NHỮNG NĂM 1870-1871 Nguyễn Mậu Hùng1 Tóm tắt: Quá trình hoàn thành thống nhất nước Đức năm 1871 là hệ quả lâu dàicủa các nỗ lực thống nhất đất nước dưới ảnh hưởng của các mô hình cách mạng tư sảntrước đó và hệ quả trực tiếp của quá trình nhất thể hóa các nhà nước nói tiếng Đức trongnhững năm 1848-1871, đặc biệt là cuộc Chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871. Cuộc chiếntranh này không những dẫn đến sự ra đời của một trong những quốc gia nhà nước hiệnđại tiêu biểu nhất cho thế giới công nghiệp, mà còn tạo điều kiện cho sự xuất hiện củamô hình nhà nước đầu tiên trong thực tiễn của giai cấp vô sản. Hai nhà nước đối lậpnhau về mặt bản chất này là kết quả của hai quá trình lịch sử đối nghịch giữa một bênlà phong trào cộng sản và công nhân quốc tế (1848-1871) và quá trình thống nhất nướcĐức (1848-1871) bên kia, nhưng lại có nhiều điểm chung. Bên cạnh có điểm xuất phátvà kết thúc tương đối giống nhau, cả hai nhà nước này đều là hệ quả trực tiếp của cuộcChiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871. Từ khoá: Quá trình thống nhất nước Đức, Chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871,phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, giai cấp vô sản. 1. Mở đầu Xét một cách tổng thể, quá trình thống nhất nước Đức giữa thế kỷ XIX được thựchiện trong sự liên hệ lẫn nhau của các diễn biến lịch sử vừa mang tính giai cấp vừa mangtính dân tộc và tính quốc tế sâu sắc. Các cuộc Chiến tranh Phổ-Đan Mạch năm 1864,Phổ-Áo năm 1866, và đặc biệt là cuộc Chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871 là những vấn đềmang tính dân tộc và trước hết vì các mục tiêu dân tộc. Tuy nhiên, các cuộc chiến tranhnày cũng mang đậm tính đế quốc vì các mục tiêu dân tộc này lại dẫn đến sự hình thànhcủa hai nhà nước của hai giai cấp được xem là đối lập nhau một cách sống còn về cáclợi ích căn bản thuộc về bản chất. Quá trình thống nhất nước Đức giữa thế kỷ XIX đượcchính thức hoàn thành vào ngày 18 tháng 1 năm 1871 tại Paris. Gần như cùng lúc đó,mô hình nhà nước đầu tiên của giai cấp vô sản trong thực tế cũng được hình thành ngày28 tháng 3 năm 1871 ở ngay thủ đô Paris của nước Pháp. Cả hai đều là những hệ quảtrực tiếp của cuộc Chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871, nhưng lại để lại những hệ quả hếtsức lâu dài đối với sự phát triển của thế giới đương đại. Vấn đề này đã được nghiên cứumột cách riêng rẻ và tương đối độc lập cả trong lẫn ngoài nước. Ở Việt Nam, Công xãParis thường là chủ đề được tập trung ưu tiên nhiều hơn, nhưng cuộc Chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871 cũng nhận được nhiều sự quan tâm hơn các sự kiện khác trong quá trìnhthống nhất nước Đức 1848-1871, vì các mối liên hệ mật thiết của nó đối với nhà nướcđầu tiên của giai cấp vô sản trong thực tế. Tiêu biểu nhất trong số này là giáo trình Lịch sử1  TS. Nguyễn Mậu Hùng, Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng10 NGUYỄN MẬU HÙNGthế giới cận đại của Vũ Dương Ninh và Nguyễn Văn Hồng được Nhà xuất bản Giáo dụctái bản rất nhiều lần trong những thập kỷ qua. Tình hình nghiên cứu vấn đề này trên thếgiới có dấu hiệu ngược lại khi cuộc Chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871 được chú ý nhiềuhơn Công xã Paris. Mặc dù không được quan tâm như Chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871,nhưng tình hình nghiên cứu về Công xã Paris trên thế giới cũng đạt được nhiều thành tựurất khả quan. Tuy nhiên, chưa có một công trình nào xem xét các mối quan hệ mật thiếtvà liên hệ chặt chẽ giữa hai sự kiện quan trọng thuộc hai dòng chảy đối lập nhau này giữamột bên là hệ quả tất yếu của quá trình phát triển của phong trào cộng sản và công nhânquốc tế trong những thập niên đầu (1848-1871) và bên kia là quá trình thống nhất nướcĐức (1848-1871). Bài này, chính vì thế, xem xét, phân tích, và đánh giá các mối quan hệtác động qua lại và ảnh hưởng lẫn nhau giữa việc hoàn thành thống nhất nước Đức quacuộc Chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871 và Công xã Paris 1871 như là hệ quả thực tiễncủa phong trào cộng sản và công nhân quốc tế cũng như mô hình nhà nước đầu tiên trongthực tế của giai cấp vô sản. 2. Quá trình hoàn thành thống nhất nước Đức năm 1871 2.1. Chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871 và Công xã Paris năm 1871 trong quátrình thống nhất nước Đức giữa thế kỷ XIX Trong một chừng mực nhất định nào đó có thể nói rằng các cuộc chiến tranh đếquốc để phục vụ cho mục đích thống nhất nước Đức năm 1871 của Otto von Bismarcklại có nhiều ảnh hưởng và tác động đến phong trào cộng sản và công nhân quốc tế theoquan điểm và cách nhìn riêng của người Đức dưới sự lãnh đạo của Vương quốc Phổ. Tuynhiên, vấn đề rất khác từ cách nhìn của người Pháp khi mà ở đó giai cấp vô sản có mộttiếng nói quyết định không những trong cuộc chiến tranh vệ quốc chống Phổ những năm1870-1871, mà còn trong quá trình hiện thực hóa giấc mơ về một nhà nước cho chínhgiai cấp của mình giữa vòng vây của giai cấp tư sản trên bình ...