Quản lý hợp đồng xây dựng: 6 vấn đề then chốt cần cải thiện

Theo các chuyên gia của Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), để thúc đẩy quản lý hợp đồng thi công xây dựng Việt Nam hướng tới chuẩn quốc tế, nên chú trọng cải thiện 6 vấn đề then chốt: Hồ sơ mời thầu tại thời điểm đấu thầu và tài liệu hợp đồng tại thời điểm ký kết, các điều khoản về chỉ dẫn và quyết định, thủ tục đánh giá đối với các công việc phát sinh/thay đổi/điều chỉnh và gia hạn thời gian hoàn thành, chuẩn hóa quy trình thanh toán giai đoạn, kiểm tra công tác nghiệm thu của cơ quan quản lý nhà nước và đánh giá về hư hỏng công trình.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quản lý hợp đồng xây dựng: 6 vấn đề then chốt cần cải thiện QUẢN LÝ HỢP ĐỒNG XÂY DỰNG: 6 VẤN ĐỀ THEN CHỐT CẦN CẢI THIỆN Theo các chuyên gia của Cơ  quan Hợp tác quốc tế  Nhật Bản (JICA), để  thúc đẩy   quản lý hợp đồng thi công xây dựng Việt Nam hướng tới chuẩn quốc tế, nên chú trọng   cải thiện 6 vấn đề then chốt: Hồ sơ mời thầu tại thời điểm đấu thầu và tài liệu hợp   đồng tại thời điểm ký kết, các điều khoản về chỉ dẫn và quyết định, thủ tục đánh giá   đối với các công việc phát sinh/thay đổi/điều chỉnh và gia hạn thời gian hoàn thành,   chuẩn hóa quy trình thanh toán giai đoạn, kiểm tra công tác nghiệm thu của cơ  quan   quản lý nhà nước và đánh giá về hư hỏng công trình. Làm rõ các chi tiết trong hồ sơ mời thầu Tại thời điểm đấu thầu, hồ  sơ  mời thầu phải có đầy đủ  các thông tin như: Ngôn  ngữ chỉ đạo, chi tiết về bảo lãnh thực hiện hợp đồng, chi tiết về tạm ứng hợp đồng,   ngày khởi công (bao gồm cả ngày bàn giao mặt bằng) và thời hạn thi công, thời hạn  thanh toán, trách nhiệm về quản lý thi công từ  phía bên giao thầu, chi tiết về thủ tục   kiểm tra công tác nghiệm thu của cơ  quan quản lý nhà nước, chi tiết về  thưởng và  phạt hợp đồng. Trong giai đoạn đấu thầu, tất cả các nhà thầu đều được phép đề nghị làm rõ hồ sơ  mời thầu và việc làm rõ hồ sơ phải được gửi đến tất cả các nhà thầu. Không thực hiện việc thương thảo với nhà thầu có giá trị  thấp nhất về  các điểu  khoản hợp đồng sau khi đóng thầu, để  đảm bảo công bằng với tất cả  các nhà thầu.  Do vậy, tài liệu hợp đồng không được bao gồm biên bản thương thảo, điều chỉnh hay  bổ sung hợp đồng, nếu có, chỉ là các biên bản làm rõ nội dung. Mẫu hợp đồng thi công theo Thông tư  09 phải bắt buộc áp dụng đối với các công   trình sử  dụng nguồn vốn ngân sách và khuyến khích áp dụng đối với các công trình   thuộc nguồn vốn khác. Các điều khoản chỉ dẫn Chỉ dẫn cũng như ý kiến của bên giao thầu về đề xuất của nhà thầu phải được quy   định rõ trong mẫu hợp đồng. Khi đó, nhà thầu phải tuân thủ  các chỉ dẫn của bên giao   thầu và nếu các chỉ  dẫn này dẫn đến các công việc bổ  sung thì bên giao thầu phải  thực hiện thanh toán đầy đủ. Vấn đề quan trọng là hai bên (bên giao thầu bao gồm cả tư vấn quản lý dự án hoặc   tư vấn giám sát và nhà thầu) phải thỏa thuận để  đạt được thỏa thuận về  bất kỳ vấn   đề nào. Nếu không thể đạt được thỏa thuận trong một thời hạn nhất định thì bên giao  thầu có quyền đưa ra quyết định trong một thời hạn nhất định. Trong trường hợp   không có thỏa thuận và chỉ  dẫn của bên giao thầu, nhà thầu phải được phép yêu cầu  bên giao thầu cân nhắc lại bằng cách nộp các tài liệu minh chứng chi tiết. Thủ tục đánh giá khi phát sinh Theo quy định Việt Nam, khi phát sinh bất kỳ vấn đề gì cần điều chỉnh thì bên giao  thầu và nhà thầu phải thảo luận và thỏa thuận về  phạm vi điều chỉnh (giá và thời  gian) trước khi triển khai thực hiện. Ông Masafumi Yamauchi – Trưởng đoàn Dự án Tăng cường năng lực trong dự toán  chi phí, quản lý hợp đồng, chất lượng và an toàn trong các dự  án đầu tư  xây dựng  (CCQS) khuyến nghị, công việc phải được triển khai thực hiện đúng thời điểm và  việc thỏa thuận sẽ được tiến hành song song, thủ tục điều chỉnh/thay đổi và gia hạn  thời gian hoàn thành phải được đơn giản hóa. Ngay khi có chỉ  dẫn của bên giao thầu  và hoặc đề  xuất của nhà thầu được trình, nhà thầu phải lập và trình biện pháp thi   công, tiến độ (bao gồm cả gia hạn thời gian nếu cần) và đề  xuất giá cùng với những   chi tiết hợp lý bằng văn bản. Khi nhận được đề xuất của nhà thầu, bên giao thầu phải  xem xét và trả  lời chấp thuận hoặc không chấp thuận, hoặc có ý kiến khác. Nếu  không đạt được thỏa thuận trong thời gian nhất định, bên giao thầu sẽ  đưa ra quyết   định. Chuẩn hóa thanh toán Quy trình thanh toán nên được quy định chi tiết, có sự linh hoạt về khối lượng công   việc theo hợp đồng và giá của các công việc phát sinh. Nếu hai bên không thỏa thuận  được tại thời điểm thanh toán thì khối lượng hợp đồng, giá trị  khối lượng phát sinh  phải được thanh toán tạm theo tính toán của bên giao thầu. Điều này sẽ  giảm gánh  nặng thu xếp tài chính cho nhà thầu và có thể giảm giá dự thầu vì nhà thầu giảm được  chi phí tài chính. Thủ tục kiểm tra công tác nghiệm thu Chi tiết về thủ tục kiểm tra công tác nghiệm thu phải được công bố  tại thời điểm   đấu thầu, bao gồm những thông tin để có thể chuẩn bị các công việc cũng như chi phí   thực hiện và đưa vào giá dự thầu: Cơ quan thực hiện, thông báo đề nghị kiểm tra (thời   hạn phải gửi trước khi tiến hành kiểm tra), thời điểm kiểm tra (hoàn thành giai đoạn   và hoàn thành công trình), những mục cần kiểm tra ngoài những yêu cầu theo hợp  đồng. Quy trình kiểm tra công tác nghiệm thu của cơ quan quản lý nhà nước phải được   chuẩn hóa, khi đó việc kiểm tra công tác nghiệm thu của cơ quan thứ ba nên được bỏ  đi. Đánh giá hư hỏng công trình Hư hỏng công trình thường xuất hiện do nhiều nguyên nhân đồng thời, rất khó để  đánh giá bên nào là người chịu trách nhiệm. Do đó, cần tổ  chức một hội đồng các  chuyên gia có tính độc lập với các bên trong hợp đồng và chủ sở hữu, có thể do người   quyết định đầu tư hoặc cơ quan quản lý nhà nước thành lập. Hội đồng sẽ được triệu   tập khi xảy ra các hư hỏng lớn và khó đánh giá. ...