Quản trị công ty gia đình: Kinh nghiệp của đại gia –phần1

Quản trị công ty tốt là yếu tố quyết định thành công dài hạn của các công ty gia đình. Kinh nghiệm các công ty gia đình thành công ở trên thế giới và ở Việt Nam cho thấy ở các công ty này có sự tách biệt rõ ràng giữa quyền sở hữu và quyền điều hành, thừa nhận vai trò của một hội đồng quản trị độc lập và xác định rõ ràng trách nhiệm của chủ sở hữu với hội đồng quản trị...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quản trị công ty gia đình: Kinh nghiệp của "đại gia" –phần1 Quản trị công ty gia đình: Kinh nghiệpcủa đại gia –phần1Có rất nhiều công ty gia đình thành công và lọt vào Fortune500. Tuy nhiên, theo số liệu điều tra, đại đa số (95%) cáccông ty gia đình đã suy giảm mạnh sau thế hệ thứ ba. Bíquyết của 5% doanh nghiệp thành công còn lại là gì? Câu trảlời là “hệ thống quản trị công ty tốt”.Kinh nghiệm thành công của các công ty gia đình lớnQuản trị công ty tốt là yếu tố quyết định thành công dài hạn củacác công ty gia đình. Kinh nghiệm các công ty gia đình thànhcông ở trên thế giới và ở Việt Nam cho thấy ở các công ty này cósự tách biệt rõ ràng giữa quyền sở hữu và quyền điều hành, thừanhận vai trò của một hội đồng quản trị độc lập và xác định rõ ràngtrách nhiệm của chủ sở hữu với hội đồng quản trị và bộ máy điềuhành.Ngoài ra có thể thấy một số yếu tố quyết định sự thành công củacông ty gia đình, đó là: Hội đồng quản trị giỏi và Ban điều hànhchuyên nghiệp với việc xây dựng những chuẩn mực không thể bịthoả hiệp trong quyết định nhân sự chủ chốt, phân tán rủi ro vàquản trị một cách năng động vốn đầu tư của doanh nghiệp.Tách biệt rõ ràng giữa quyền sở hữu và quyền điều hànhCác thành viên gia đình thường có nhiều vai trò: lúc thì là chủ sởhữu lúc lại là thành viên hội đồng quản trị, Tổng giám đốc. Trongmọi trường hợp cần xác định rõ ràng lúc nào thành viên gia đìnhđóng vai trò gì, tránh lẫn lộn.Chìa khoá để công ty gia đình tồn tại và thành công là sự tận tuỵtuyệt đối với những giá trị được truyền qua các thế hệ và sự nhậnthức nhạy bén về ý nghĩa của việc làm chủ.Một số những vấn đề cốt lõi của quản trị công ty cần được thểchế hóa bằng hoạt động và hoạt động giống như Hiến pháp củacông ty gia đình, như: Thỏa thuận gia đình về thành phần Hộiđồng quản trị và cách để bầu cử thành viên Hội đồng quản trị;những điều kiện khi nào các thành viên gia đình có thể tham giakinh doanh; số lượng cổ phiếu có thể được bán trong và ngoàigia đình; giới hạn cho các chiến lược của công ty cũng như giớihạn tài chính.Những thoả thuận này thường được xây dựng qua nhiều năm sẽgiúp đặt nền tảng cho việc đáp ứng hai điều kiện chính cho thànhcông dài hạn của bất cứ một công ty gia đình nào:(1) quản lý một cách chuyên nghiệp(2) sự tận lực của gia đình trong việc tiếp tục làm chủ.Dựa vào cái neo là những thoả thuận và quy định nội bộ rõ ràngnhững bất đồng giữa các thành viên trong gia đình được giảiquyết ổn thoả, công ty có thể tập trung cho những chiến lượcnhằm tới thành công dài hạn của mình.Hội đồng quản trị giỏi và Ban điều hành chuyên nghiệpNhững thành viên trong gia đình tham gia vào hoạt động củacông ty cần phải nhận thức rằng họ phải là những chuyên giaxuất sắc trong quản trị doanh nghiệp. Ngay cả khi gia đình nắmgiữ tất cả cổ phần trong công ty, Hội đồng quản trị cũng có thểbao gồm một lượng lớn các thành viên không thuộc gia đình.Có công ty gia đình thành công đã tự đưa ra quy định là một nửasố ghế trong Hội đồng quản trị và Ban điều hành phải được nắmgiữ các thành viên không thuộc gia đình và đặt ra tiêu chuẩn làphải cần đưa vào Hội đồng những người đã tham gia quản trị vàđiều hành các công ty lớn gấp 3 lần công ty của gia đình.Một công ty gia đình thành công khác đã lập riêng một ban độclập chuyên đề cử và bầu chọn 1/3 số thành viên Hội đồng quản trịvà Ban điều hành với phương châm là thuê những người giỏinhất tham gia quản trị và điều hành công ty.Phân tán rủi roCác công ty gia đình thành công thường được tổ chức dưới dạngtập đoàn với các công ty độc lập tương đối lớn. Các công ty độclập này có thể được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoántrong khi công ty hạt nhân của gia đình thì khép kín và gia đìnhcử người trực tiếp điều hành những công ty quan trọng trong tậpđoàn.Bằng việc giữ quyền sở hữu công ty hạt nhân, các gia đình tránhđược áp lực từ phía các cổ đông bên ngoài đòi hỏi lợi nhuận caotrong thời gian ngắn, do vậy có thể theo đuổi các chiến lược làmđa dạng hoá đầu tư để đạt được lợi nhuận ổn định và vượt quađược những biến đổi theo các chu kỳ kinh tế. Nhiều công ty giađình không bảo đảm nợ cho các công ty họ nắm giữ phần vốn vàtuyên bố công khai nguyên tắc này.Việc công ty gia đình không đứng ra bảo lãnh làm công ty độclập có thể phải chị lãi suất và chi phí cao hơn khi vay nợ nhưngviệc phân tán rủi ro sẽ giúp bảo vệ tài sản của gia đình.Tập trung vào lĩnh vực kinh doanh cốt lõi của gia đìnhCác công ty gia đình thành công đều là các công ty kinh doanh đangành nghề, một vài gia đình có một mạng lưới các công ty cólĩnh vực hoạt động không liên quan tới nhau, nhưng tập trungvào từ hai đến bốn lĩnh vực kinh doanh chính với sự pha trộngiữa các hoạt động có mức độ rủi ro cao và các hoạt động có thunhập ổn định.Rất nhiều gia đình bổ sung lĩnh vực kinh doanh truyền thốngthông qua việc sáp nhập, ...