QUY LUẬT CHUYỂN HÓA TỪ NHỮNG SỰ THAY ĐỔI VỀ LƯỢNG THÀNH NHỮNG SỰ THAY ĐỔI VỀ CHẤT VÀ NGƯỢC LẠI (QUY LUẬT LƯỢNG – CHẤT

) Quy luật này nghiên cứu về về cách thức chung của sự phát triển (hình thức phát triển thì đa dạng, muôn vẻ), phải có sự tích lũy có đủ về lượng thì mới dẫn đến sự biến đổi về chất. Ngược lại chất đổi sẽ dẫn đến lượng đổi. 1. Các phạm trù Chất và Lượng: a. Phạm trù chất: - Chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của các sự vật hiện tượng, là sự thống nhất hữu cơ của các thuộc tính làm cho sự vật...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
QUY LUẬT CHUYỂN HÓA TỪ NHỮNG SỰ THAY ĐỔI VỀ LƯỢNG THÀNH NHỮNG SỰ THAY ĐỔI VỀ CHẤT VÀ NGƯỢC LẠI (QUY LUẬT LƯỢNG – CHẤT QUY LUẬT CHUYỂN HÓA TỪ NHỮNG SỰ THAY ĐỔI VỀ LƯỢNG THÀNH NHỮNG SỰ THAY ĐỔI VỀ CHẤT VÀ NGƯỢC LẠI (QUY LUẬT LƯỢNG – CHẤT) Quy luật này nghiên cứu về về cách thức chung của sự pháttriển (hình thức phát triển thì đa dạng, muôn vẻ), phải có sự tíchlũy có đủ về lượng thì mới dẫn đến sự biến đổi về chất. Ngượclại chất đổi sẽ dẫn đến lượng đổi. 1. Các phạm trù Chất và Lượng: a. Phạm trù chất: - Chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy địnhkhách quan vốn có của các sự vật hiện tượng, là sự thống nhấthữu cơ của các thuộc tính làm cho sự vật là nó, chứ không phảilà cái khác. Như vậy khái niệm chất trả lời cho câu hỏi: Sự vật ấy là cái gì. Chất của sự vật luôn luôn gắn liền với các thuộc tính của nó,nhưng chất và thuộc tính không đồng nhất với nhau: Thuộc tínhchỉ là một mặt, một trạng thái, một tính chất nào đó của sự vậtđược biểu hiện ra thông quan mối quan hệ của sự vật ấy vớinhững sự vật khác. Do đó thuộc tính có tính bộ phận, trong khiChất của sự vật là toàn bộ sự vật, là sự thống nhất của tất cả cácthuộc tính, nên Chất có tính chỉnh thể. Thuộc tính là cái quyđịnh Chất. Tuy nhiên những thuộc tính khác nhau quy định chấtcho sự vật một cách khác nhau, chỉ những thuộc tính cơ bản mớiquy định chất cho sự vật và thuộc tính cơ bản cho Chất này cókhi lại là không cơ bản đối với Chất khác. (thuộc tính cơ bảnthay đổi thì Chất thay đổi: ví dụ cái cốc thủy tinh có nhữngthuộc tính làm bằng thủy tinh, trong suốt, đáy lành, khôngthủng, miệng không ghồ ghề, không sứt mẻ => cái cốc có Chất:đựng nước; có thể làm cái chặn giấy: thuộc tính cơ bản là nónặng; có thể úp đựng các con vật Chất của sự vật là khách quan, tuy nhiên nó không thể tồn tạibên ngoài sự vật mà phải tồn tại thông qua sự vật mang nó vàmột sự vật có vô vàn Chất. b. Phạm trù Lượng: Định nghĩa: Lượng là một phạm trù triết học dùng để chỉ tínhquy định khách quan vốn có về mặt số lượng, khối lượng, kíchthước, quy mô, nhịp điệu... của quá trình vận động phát triển củacác sự vật hiện tượng, cũng như của các yếu tố tạo nên chúng. Như vậy khái niệm Lượng trả lời cho câu hỏi: Sự vật ấy nhưthế nào (lớn – bé, cao – thấp...). Để xác định Lượng cho sự vật người ta thường sử dụng 2 loạichỉ số: con số và đại lượng. Có những Lượng được xác địnhbằng con số chính xác, nhưng có những Lượng chỉ xác địnhđược bằng một đại lượng tương đối (trên đầu ta có rất nhiều tóc– không thể đếm cụ thể là bao nhiêu; cô ta rất đẹp; bà ấy rấtghen...). Lượng cũng có tính khách quan và sự phân biệt giữa Chất vàLượng cũng chỉ là tương đối vì cùng một cái xét trong quan hệnày có thể là Chất, nhưng xét trong một quan hệ khác lại làLượng. Ví dụ: xét con số 16 có nhiều cách xác định khác nhau:tích của 2 và 8, bình phương của 4, tứ thừa của 2, 16 tổng khácnhau... 2. Mối quan hệ giữa sự thay đổi về lượng và sự thay đổi vềchất: (diễn biến của quy luật) - Chất và Lượng luôn luôn gắn liền với nhau, không tách rờinhau bởi vì mỗi sự vật hiện tượng đều phải phải có tính quy địnhvề Chất lại vừa vừa có tính quy định về Lượng, nên không cóChất thiếu Lượng và ngược lại. - Lượng có xu hướng biến đổi liên tục, nó được tích lũy dầndần. Còn Chất có xu hướng ổn định, ít thay đổi. Do đó khôngphải mọi sự thay đổi về Lượng đều làm cho Chất thay đổi. KhiLượng biến đổi trong một giới hạn nhất định nào đó thì Chất củasự vật về cơ bản vẫn giữ nguyên. Giới hạn đó gọi là độ. Ví dụ:nước ở điều kiện thường ở 00C ->1000C nó là chất lỏng (trạngthái lỏng)... (có có độ cụ thể, có độ tương đối) Như vậy độ lànhư là một khoảng giới hạn mà trong đó những thay đổi vềLượng chưa dẫn đến những biến đổi căn bản về Chất. - Trong quá trình phát triển của sự vật thì Lượng phát triểntrước. Sự tích lũy dần dần về lượng đến một lúc nào đó sẽ vượtquá độ cho phép, khi đó chất của sự vật sẽ thay đổi theo. Nhưvậy phải có sự tích lũy đủ về Lượng thì mới dẫn đến sự biến đổivề Chất. Điểm giới hạn mà tại đó diễn ra sự biến đổi về Chất củasự vật được gọi là điểm nút. - Khi Lượng biến đổi đạt đến đến điểm nút thì quá trình biếnđổi về chất sẽ diễn ra, nhưng không diễn ra tức thời, mà nó đượcthực hiện thông qua một giai đoạn được gọi là bước nhảy. Bướcnhảy là giai đoạn biến đổi Chất của sự vật do những thay đổi vềLượng của chất đó gây nên. Các bước nhảy diễn ra theo nhữngquy mô và nhịp điệu khác nhau. + Theo quy mô: thì có bước nhảy cục bộ (quy mô nhỏ), bướcnhảy toàn bộ (bước nhảy quy mô lớn). + Theo nhịp điệu: có bước nhảy đột biến (bùng nổ - diễn ranhanh. Ví dụ phản ứng Hóa học...), bước nhảy dần dần (thờigian tương đối dài, diễn ra rất chậm. Ví dụ hạt thóc nảy mầm,trứng nở thành gà, cải cách xã hội, thực hiện một cuộc cáchmạng, sự tiến hóa của loài người). - Sau khi chất mới ra đời thay thế cho chất cũ thì nó sẽ tácđộng trở lại sẽ làm cho Lượng thay đổi theo. Bởi vì ...