Quyền sở hữu trí tuệ - Quyền sở hữu trí tuệ BỆNH SỐT RÉT: XÂY DỰNG QUAN HỆ ĐỐI TÁC ĐỂ TÌM BIỆN PHÁP CHỮA TRỊ

Richard Wilder và P. V. Venugopal Hàng năm, có 300-500 triệu người trên khắp thế giới bị nhiễm bệnh sốt rét, và có hơn một triệu người chết vì loại bệnh này. Tại châu Phi, lần đầu tiên trong 20 năm, gánh nặng của bệnh sốt rét đang gia tăng do việc lan rộng nhanh chóng của sự kháng thuốc đối với những loại thuốc chữa sốt rét được sử dụng rộng rãi như chloroquine. Do đó mà sốt rét là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trẻ em ở châu Phi, với số lượng khoảng 3.000 trẻ mỗi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quyền sở hữu trí tuệ - Quyền sở hữu trí tuệ BỆNH SỐT RÉT: XÂY DỰNG QUAN HỆ ĐỐI TÁC ĐỂ TÌM BIỆN PHÁP CHỮA TRỊQuyền sở hữu trí tuệ BỆNH SỐT RÉT: XÂY DỰNG QUAN HỆ ĐỐI TÁC ĐỂ TÌM BIỆN PHÁP CHỮA TRỊ Richard Wilder và P. V. VenugopalHàng năm, có 300-500 triệu người trên khắp thế giới bị nhiễm bệnh sốtrét, và có hơn một triệu người chết vì loại bệnh này. Tại châu Phi, lầnđầu tiên trong 20 năm, gánh nặng của bệnh sốt rét đang gia tăng do việclan rộng nhanh chóng của sự kháng thuốc đối với những loại thuốcchữa sốt rét được sử dụng rộng rãi như chloroquine. Do đó mà sốt rét lànguyên nhân hàng đầu gây tử vong trẻ em ở châu Phi, với số lượngkhoảng 3.000 trẻ mỗi ngày. Những con số này cho thấy một thảm họaquốc tế và sự thất bại của khu vực y tế cộng đồng.Mặc dù bệnh sốt rét hoành hành như vậy ở các nước đang phát triểnnhưng chỉ có 4 trong số khoảng 1.400 loại thuốc mới, được phát triểntrong giai đoạn từ 1975 đến 1999 là để chống sốt rét. Như vậy là khôngđủ để giải quyết vấn đề, bởi vì cần có những loại thuốc mới để xử lýcác chủng ký sinh sốt rét có khả năng kháng các loại thuốc đang sửdụng.Năm 1999, các cuộc thương thảo giữa Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)và Liên đoàn các Hiệp hội Sản xuất Dược phẩm Quốc tế (IFPMA), vớiQuyền sở hữu trí tuệsự hợp tác của nhiều tổ chức như Ngân hàng Thế giới và QuỹRockefeller đã dẫn đến việc ra đời Dự án Dược phẩm chống Sốt rét(MMV). MMV là một thể chế phi lợi nhuận kết hợp các khu vực nhànước, tư nhân và từ thiện lại với nhau để cung cấp tài chính và quản lýviệc tìm tòi, phát triển và đăng ký những loại thuốc mới để điều trị vàngăn ngừa bệnh sốt rét.Chỉ sau năm năm hoạt động, MMV đã nắm giữ tập hồ sơ lớn nhất từtrước tới nay về các nghiên cứu tìm thuốc chữa sốt rét, với 21 dự án ởnhững giai đoạn phát triển khác nhau. Những tiến bộ nhanh chóng đócó được là do sự cộng tác mang tính tiên phong của MMV với gần 40tổ chức nhà nước và tư nhân trên khắp thế giới. Chẳng hạn như MMVđã để ý tới các công ty dược phẩm đang nghiên cứu các liệu pháp trịung thư dẫn đến việc phát triển những hợp chất có hoạt tính cao chốngký sinh trùng sốt rét. Những công ty này chia sẻ kiến thức với cácnhóm làm việc trong dự án của MMV khi họ đã thỏa thuận với MMV.Một phần không tách rời trong các thỏa thuận mà MMV đàm phán làviệc quản lý tài sản trí tuệ mang tính đổi mới mà những đối tác của nóđưa lên bàn đàm phán. MMV quản lý và cấp phép sở hữu trí tuệ, vì vậynhững lợi ích của bên đối tác – dù là lợi ích về mặt học thuật, kinhdoanh hay đơn thuần là vì công chúng - được phản ánh trong nhữngđiều khoản của thỏa thuận. Tùy vào từng tình huống mà MMV có thểsở hữu toàn bộ tài sản trí tuệ, giữ quyền cấp phép cho tài sản trí tuệhoặc đưa ra những điều kiện trong các thỏa thuận của mình, mà nếuQuyền sở hữu trí tuệkhông đạt được những điều kiện ấy, sẽ làm cho quyền sở hữu trí tuệphải chuyển giao trở lại cho MMV.Trong nhiều trường hợp, việc sở hữu các quyền sở hữu trí tuệ là khôngcần thiết, bởi vì MMV cộng tác với một công ty để vừa tìm ra, vừa pháttriển một hợp chất hứa hẹn có thể chống sốt rét. Trong trường hợp đóchẳng hạn, công ty có thể sở hữu các quyền tài sản trí tuệ và sử dụngchúng, đồng thời thực hiện các nghĩa vụ với MMV để phát triển và đưaloại thuốc chống sốt rét ra thị trường. Thỏa thuận sẽ cụ thể hóa nhữngđiều kiện nhất định cần đáp ứng, trong đó có việc cụ thể hóa về giá cảvà những điều kiện khác liên quan đến khả năng tiếp cận thuốc chốngsốt rét của người dân ở những nước nghèo. Chỉ trong những trường hợpmà công ty đối tác không thể hoặc không thực hiện đầy đủ các nghĩa vụmà MMV cần thì những quyền sở hữu mới được trao lại cho MMV đểdự án được tiếp tục với một đối tác khác.Không tính đến bản chất của các quyền sở hữu trí tuệ mà MMV nắmgiữ, yếu tố mang tính quyết định là khả năng thực hiện được nhiệm vụcủa nó. Kết quả là, tiêu điểm tự nó không phải là những quyền sở hữutrí tuệ mà là con đường mà MMV cần phải theo để bảo đảm rằng, cácloại thuốc chống sốt rét mới đang được phát triển dưới sự giám sát củamình, được đưa ra thị trường và phù hợp với khả năng tài chính cũngnhư có thể tiếp cận được đối với những người cần chúng ở các nướcđang phát triển. Như thế, các quyền sở hữu trí tuệ là một công cụ để kếthợp các đối tác với nhau trong một dự án vì một mục tiêu chung vàQuyền sở hữu trí tuệnhằm đảm bảo rằng, con đường mà MMV cần phải theo để đạt đượccác mục tiêu của mình là rõ ràng.Một trong những loại dược phẩm hứa hẹn nhất đang thử nghiệm củaMMV là một loại pê-rô-xít tổng hợp được tìm ra lần đầu tiên bởi cácnhà khoa học thuộc Trung tâm Y học Đại học Nebraska, Đại họcMonash của Australia, Viện Nhiệt đới Thụy Sĩ và công ty Dược phẩmRoche. Loại thuốc này giống như artemisinin chiết xuất từ thực vật -một loại thuốc chống sốt rét hiệu quả nhất hiện nay. Thông qua mộtthỏa thuận do MMV sắp đặt, Dược phẩm Roche đã chuyển giao kết quảcủa hơn ba năm nghiên c ...