RỐI LOẠN TRÍ NHỚ (Kỳ 1)

1. Định nghĩa: Trí nhớ là quá trình tâm lý phản ánh những kinh nghiệm, tri thức của con người bằng cách ghi nhận, bảo tồn và tái hiện lại chúng dưới dạng biểu tượng, ý niệm và ý tưởng. Như vậy, tri thức không phản ánh những cái đang tác động mà là những cái đã qua, đã trở thành kinh nghiệm, kiến thức của con người.Cơ sở sinh lý thần kinh của trí nhớ là sự hình thành, giữ lại và gợi lại những đường liên hệ thần kinh tạm thời. Những đường này được củng cố...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
RỐI LOẠN TRÍ NHỚ (Kỳ 1) RỐI LOẠN TRÍ NHỚ (Kỳ 1) I. KHÁI NIỆM TÂM LÝ HỌC VỀ TRÍ NHỚ 1. Định nghĩa: Trí nhớ là quá trình tâm lý phản ánh những kinh nghiệm, tri thức của conngười bằng cách ghi nhận, bảo tồn và tái hiện lại chúng dưới dạng biểu tượng, ýniệm và ý tưởng. Như vậy, tri thức không phản ánh những cái đang tác động mà lànhững cái đã qua, đã trở thành kinh nghiệm, kiến thức của con người. Cơ sở sinh lý thần kinh của trí nhớ là sự hình thành, giữ lại và gợi lạinhững đường liên hệ thần kinh tạm thời. Những đường này được củng cố vữngchắc được lặp đi, lặp lại nhiều lần. 2. Các quá trình cơ bản của trí nhớ: Gồm 3 quá trình: Ghi nhận, lưu trữvà tái hiện. - Quá trình ghi nhận: Là khả năng ghi lại những thông tin nhờ quá trìnhhưng phấn ở những vùng tương ứng của bộ não trước những kích thích thực tại:càng chú ý và càng thích thú với kích thích bao nhiêu thì quá trình ghi nhận càngchắc chắn, rõ ràng bấy nhiêu. Quá trình ghi nhận có thể là chủ động, tích cực, cóthể là không chủ định, không cố ý. - Quá trình lưu trữ (bảo tồn): Là quá trình hình thành những đường liên hệtạm thời duy trì dấu vết của những kích thích đã tác động vào não. Kích thích càngmạnh, càng được lặp lại thì quá trình lưu trữ càng bền vững. - Quá trình tái hiện (nhớ lại): Là quá trình khôi phục lại những đường liênhệ tạm thời đã được bảo tồn. Sự tái hiện xuất hiện dưới 2 hình thức: a) Nhận lại: Thông qua các giác quan nhận được những đối tượng đã kíchthích trước kia, nay đang trực tiếp tác động vào các giác quan. Ví dụ: Nhận lại bạncũ xa nhau đã lâu. b) Hiện lại: Kinh nghiệm và tri thức cũ, không cần thông qua tri giác đốitượng kích thích trước kia vẫn có thể hiện ra trong óc không cần sự có mặt trựctiếp của chúng. Ví dụ: Hiện lại khuôn mặt của người đã mất. 3. Phân loại trí nhớ: a) Chia theo các giác quan: Tuỳ theo giác quan thu nhận thông tin để nhớ,như trí nhớ thị giác, trí nhớ thính giác, trí nhớ xúc giác... Các dạng trí nhớ này trộihơn ở từng người. Ví dụ: nhạc sĩ có trí nhớ thính giác trội hơn, người mù có trínhớ xúc giác trội hơn... b) Chia theo mức độ tư duy tham gia vào trí nhớ: Gồm trí nhớ máy móc vàtrí nhớ thông hiểu. - Trí nhớ máy móc: Là dựa vào mối liên hệ máy móc đơn giản giữa các đốitượng để nhớ (theo tính chất giống nhau, gần nhau hoặc đối lập nhau). Ví dụ: họcthơ dễ thuộc vì các câu có mối quan hệ hoà âm, đồng âm. Ở trẻ em, loại trí nhớnày trội hơn mặc dù chúng không hiểu hết ý nghĩa bài thơ hoặc các từ. - Trí nhớ thông hiểu (logic): Dựa vào các mối liên hệ có tính quy luật củađối tượng để nhớ. Ví dụ: nhớ về cơ chế bệnh sinh, lâm sàng. Loại trí nhớ này hoànchỉnh hơn loại trên. Nó phát triển chậm hơn và hoàn chỉnh dần ở tuổi trưởngthành. c) Theo mức độ tham gia của ý chí: - Trí nhớ không chủ định thường liên quan đến hứng thú nhu cầu, tình cảmvà lợi ích cá nhân. - Trí nhớ có chủ định: Đòi hỏi nghị lực, ý chí để ghi nhớ. Là hoạt động cómục đích, biện pháp để ghi nhận và giữ gìn thông tin. d) Chia theo khoảng thời gian nhớ: - Trí nhớ ngắn hạn: Lượng thông tin vừa thu nhận được đã quên ngay. Diễnra trong vòng ít giây phút. - Trí nhớ dài hạn: Nhớ cái gì đó cả ngày, cả tuần, tháng hoặc cả đời. II. RỐI LOẠN TRÍ NHỚ 1. Giảm nhớ (hypomnesie): Là sự suy yếu các quá trình của trí nhớ. Thường những sự việc mới xảyra khó nhớ hơn những sự việc cũ (định luật Ribot). Biểu hiện sớm nhất là hiệntượng suy yếu khả năng tái hiện, Gặp trong loạn thần tuổi già, suy nhược thầnkinh... 2. Tăng nhớ (hypermnésine): Nhớ lại những sự việc rất cũ, ngay cả những sự việc không có ý nghĩahay những chi tiết vụn vặt tưởng không thể nhớ được. Ở đây chủ yếu là nhớ theokiểu liên hệ máy móc. Thường gặp nhất trong trạng thái hưng cảm, say rượu bệnhlý, sốt nhiễm khuẩn... ...