Run vô căn ở người cao tuổi

Tham khảo tài liệu run vô căn ở người cao tuổi, y tế - sức khoẻ, sức khỏe người cao tuổi phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Run vô căn ở người cao tuổi Run vô căn ở người cao tuổiỞ người cao tuổi, tình trạng run tay hoặc lắc lư đầu là chuyện bình thường. Nhưngnhiều khi run xuất hiện là triệu chứng chỉ điểm của một rối loạn vận động gọi là runvô căn.Ai cũng có bố mẹ già và một ngày nào đó có thể gặp căn bệnh này. Vì vậy, hiểu biết vềbệnh để thông cảm, chia sẻ, giúp đỡ người thân là điều cần cho mỗi chúng ta.Đột biến gen và cao tuổi dễ bị run vô cănKhoảng 50% trường hợp run vô căn xảy ra do đột biến gen. Các nhà nghiên cứu đã xácđịnh được 2 gen ETM1 và ETM2 có liên quan đến bệnh. Nhiều nghiên cứu sử dụng mộtkỹ thuật hình ảnh gọi là chụp cắt lớp phát positron (PET) cho thấy một số phần của nãogồm đồi thị là nơi tiếp nhận tín hiệu đau và các tín hiệu cảm giác khác tăng hoạt động ởngười bị run vô căn. Nhiều bệnh nhân thấy rằng họ bắt đầu bị run sau một tác động củastress như tai nạn hoặc cái chết của người thân. Tuy stress chưa hẳn là nguyên nhân gâyrun vô căn, song nó có thể khiến cho bệnh nặng hơn.Nếu run vô căn xảy ra ở nhiều người trong cùng một gia đình, nó thường được coi là runcó tính chất gia đình. Một yếu tố nguy cơ thường gặp nhất là tuổi: run vô căn thường xuấthiện khi về già. Ảnh minh họa (nguồn Internet)Dấu hiệu nhận biết bệnhMặc dù run vô căn có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, nhưng hay xuất hiện ởbàn tay, nhất là khi bệnh nhân cố làm những việc đơn giản như uống nước, viết chữ hoặccạo râu. Có người bị run ở đầu, ở cánh tay hay là run giọng nói. Đối với một số người,run vô căn chỉ gây khó khăn trong sinh hoạt nhưng không gây tàn phế. Một số ngườikhác có thể thấy khó làm việc.Run nặng có thể khiến người bệnh sống khép kín và cô lập với xã hội. Run vô căn thườngbắt đầu từ từ: số ít trường hợp bệnh xảy ra ở tuổi vị thành niên, sau đó thuyên giảmnhưng sẽ xuất hiện trở lại khi về già. Thể bệnh hay gặp hơn là các triệu chứng xuất hiện ởtuổi từ trung niên đến già.Một vài nghiên cứu cho biết : run vô căn hay gặp nhất trong số các rối loạn vận động; cókhoảng 5 triệu người Mỹ, phần lớn từ 60 tuổi trở lên bị chứng bệnh này. Bệnh gặp nhiềugấp 20 lần so với bệnh Parkinson, nhưng khác với bệnh Parkinson, run vô căn thườngkhông dẫn đến biến chứng nặng. Run vô căn trầm trọng làm người bệnh sống khép kín.Triệu chứng hay gặp nhất là cử động bàn tay bị run, cùng lúc cánh tay, đầu, lưỡi và thanhquản cũng bị ảnh hưởng. Thường thấy bệnh nhân bị run ở cả 2 tay, nhưng có một số bệnhnhân chỉ bị run 1 tay. Run thường xảy ra trong cử động tự ý như: uống nước, viết chữhoặc xâu kim. Khi bệnh nhân bị mệt mỏi, lo âu, quá nóng hay quá lạnh làm các triệuchứng nặng hơn, nhưng run thường hết khi bệnh nhân ngủ hoặc nghỉ ngơi.Bệnh diễn tiến khác nhau ở mỗi người: một số người có các triệu chứng khá nhẹ suốt đời,trong khi có bệnh nhân lại bị run nhiều hơn và tăng tàn phế theo thời gian. Run nặng biểuhiện là: khó cầm tách hoặc cốc mà không đánh đổ nước ra ngoài. Khó trang điểm ở nữ vàkhó cạo râu ở nam. Viết khó, chữ viết có thể to dần, nghiêng ngả khó đọc. Mất khả năngthực hiện những việc làm đòi hỏi kỹ năng vận động khéo léo như đánh đàn hoặc vẽ.Phân biệt bệnh run vô căn và ParkinsonRun vô căn và bệnh Parkinson không liên quan với nhau, hai bệnh khác nhau ở 3 điểm cơbản: thứ nhất, run vô căn ở bàn tay điển hình xảy ra khi bàn tay phải làm việc, còn run doParkinson rõ rệt nhất khi bàn tay buông thõng hoặc khi đặt tay trên lòng.Thứ hai, run vô căn không gây các vấn đề sức khỏe, trong khi bệnh Parkinson thường đikèm với tư thế gù, giảm chuyển động vung tay khi đi bộ, chi cứng, cử động chậm, cácvấn đề về giọng nói, giảm trí nhớ. Thứ ba, run vô căn có thể bao gồm cả tay, đầu vàgiọng nói còn run do Parkinson điển hình chỉ ảnh hưởng đến tay mà không ảnh hưởngđến đầu hoặc giọng nói.Chăm sóc người run vô cănHầu hết người bị run vô căn không cần điều trị gì ngoài việc chăm sóc động viên củangười thân và của bản thân người bệnh. Tuy nhiên, vẫn có những bệnh nhân cần có sự hỗtrợ của thuốc và các thủ thuật y khoa. Các thuốc làm giảm run cho khoảng 40-60% sốbệnh nhân có thể dùng là: thuốc chẹn beta như propranolol nhưng phải đề phòng các tácdụng phụ như chóng mặt, mệt mỏi, buồn nôn và liệt dương.Thuốc không dùng cho người bị hen, tiểu đường và một số bệnh tim. Thuốc chẹn beta cóthể gây lú lẫn và giảm trí nhớ ở người già nên loại thuốc này là lựa chọn tốt hơn đối vớingười trẻ bị run. Thuốc chống động kinh như primdon có hiệu quả ở những người khôngđáp ứng với thuốc chẹn beta. Thuốc an thần như diazepam, mimoza… dùng để điều trịnhững người bị run tăng lên khi căng thẳng và lo âu. Có khi cần phẫu thuật để điều trịnhững người bị run gây tàn phế và không đáp ứng với thuốc.Việc thay đổi lối sống, nên tránh các trạng thái gây stress và các chất kích thích như càphê, nước chè, thuốc lá, thuốc lào. Chất caffein trong cà phê và nước chè có thể làm cơthể sản sinh nhiều ...