Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Kinh nghiệm dạy kiểu bài nghị luận xã hội

Sáng kiến kinh nghiệm "Kinh nghiệm dạy kiểu bài nghị luận xã hội được nghiên cứu nhằm mục đích tăng cường sự gắn bó của học sinh với đời sống xã hội, tạo cho học sinh năng lực chủ động đề xuất, phát biểu những suy nghĩ của chính mình trước nhiều vấn đề trong cuộc sống.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Kinh nghiệm dạy kiểu bài nghị luận xã hội PHẦNMỘT:MỞĐẦUI.CƠSỞLÍLUẬN Mônngữvăn(baogồmbaphần:Vănhọc,TiếngViệt,Làmvăn)làmộtmônhọcnềntảngvềkiếnthứcvàcôngcụgiaotiếp,cóvịtríquantrọngtrong cácmônhọc,gópphầntạonêntrìnhđộvănhóacơbảnchohọcsinh. Cùngvớiviệcrènkĩnăngđọchiểu,kĩnăngsử dụngtiếngViệt,phần Làmvănđượcchútrọngvìđâylàphầnthể hiệnrõnhấtkĩnăngthựchành, sángtạocủahọcsinh. Làmvăngồmhaidạng:nghịluậnvănhọcvànghị luậnxãhội.Trongchươngtrìnhgiảngdạymới,nghịluậnxãhộichiếmtỉlệcaohơnnhiềusovớitrướcđây,nhằmmụcđíchtăngcườngsự gắnbócủahọcsinhvớiđờisốngxãhội,tạochohọcsinhnănglựcchủ độngđề xuất,phátbiểunhữngsuynghĩcủachínhmìnhtrướcnhiềuvấnđềtrongcuộcsống.II.CƠSỞTHỰCTIỄN1.Vềphíahọcsinh Nghị luậnxãhộiđãđược họcởcấptrunghọccơsở,nhưngkhiphảitrìnhbàynhữngsuynghĩ,ýkiếncánhânvềcácvấnđềtưtưởngđạolý,hiệntượngxãhội…thìđasốhọcsinhrấtlúngtúngvà“sợ”kiểubàinày. Nguyên nhân vìsao? Khác với nghịluận văn học, nội dung kiếnthứcđãđượchọctrướcvàthiênvềcảmxúc,thìnghị luậnxãhộiyêucầukiếnthứcrộnghơnvàthuyếtphụcngườiđọcchủ yếubằnglậpluậnvàlýlẽ;chínhvìvậymàkiểubàinàyítgợiđượcsựhứngthúởhọcsinh. Thật ra ởsách giáo khoa vàsách giáo viênđều cóphần hướng dẫnphươngpháplàmbàikhácụthể.Nhưngdùcóápdụngtheocáchhướngdẫnlàmbài ấy,nhiềuhọcsinhcũngthấyrấtkhókhănkhiviếtviếtmươidòngđãhếtý!Đólàvìcácemthiếumộtphầnvôcùngquantrọng: kiếnthứcvănhóavàvốnsống.Vậykiếnthứcnàylấyởđâu?Điềunàyphụthuộchoàntoànvàokhảnăngtựhọc,tựđọc,tựthuthậpkiếnthứccủahọcsinh. Ngàynay,vớicácphươngtiệnhiệnđạithìviệctruycậpthôngtinlàđiềuđơngiản,nhưngthựctếthìhoàntoànngượclạihọcsinhrấtnghèovốnkiếnthứcxãhội,vănhóa. 1 Vìvậy,họcsinhcầnphảiđượcgiáoviênđịnhhướng,nắmbắtnhữngkiếnthứccơbảnđểlàmtốtvănnghịluậnxãhội.2.Vềphíagiáoviên Việccungcấpkiếnthứcchohọcsinhlàđiềurấtkhóvìsốtiếtquyđịnhtrongchươngtrìnhcógiớihạn. Tưliệuvềnghịluậnxãhộikhôngphongphúnhưnghịluậnvănhọcnêncũngítthuậnlợitrongviệcsoạngiảng. Từ nhữngthựctếtrên,tôixinđưaramộtsốkinhnghiệmcánhânkhidạynghịluậnxãhộiđểđồngnghiệpthamkhảo. 2 PHẦNHAI:NỘIDUNGI.NHỮNGKIẾNTHỨCCƠBẢNĐỂLÀMVĂNNGHỊLUẬNXÃHỘI Đâylànhữngkiếnthứcgiúpcácemlàmtốtvănnghị luậnxãhội.Tùytheoyêucầucụ thểcủatừngđề bài,giáoviênsẽ cósự ứngdụnglinhhoạt.Riêngvớichươngtrìnhbồidưỡnghọcsinhgiỏi,giáoviêncóđiềukiệnthờigianthuậnlợiđểđisâu,rộnghơnởtừngđơnvịkiếnthức. I.1.Nhữngkháiniệmcơbản I.1.1.Xãhội Hiểutheonghĩarộng,xãhộilàhìnhtháisinhhoạt của cộngđồngloàingười.Hìnhtháixãhộiluônluônpháttriển,gắnvớisự pháttriểncủaloàingười. Marxđãđịnhnghĩa:“Xãhộibấtcứhìnhthứcnàocũnglàkếtquảcủasự tácđộnglẫnnhaugiữangườivàngười”.Như vậy,xãhộidocộngđồngngườihìnhthành,vàsựtácđộnglẫnnhaugiữacộngđồngnàysinhrasựphát triểnxãhội.Tronglịchsử,cộngđồngngườiđãpháttriểntừthịtộc,bộlạc, bộtộcđếndântộc. Hiểu theo nghĩa hẹp, cộng đồng xãhội chính lànhững cộng đồngnghềnghiệpchínhtrị,tôngiáo,vănhóa…trongphạmvimộtlãnhthổquốcgia. I.1.2.Chínhtrị Ngàynay,chínhtrịlàtoànbộnhữnghoạtđộngcóliênquanđếncácmốiquanhệgiữacácgiaicấp,giữacácdântộcmàcốtlõicủanólàvấnđềgiànhchínhquyền,duytrìvàsử dụngquyềnlựcnhànước,sự thamgiavàocôngviệccủanhànước,sự xácđịnhhìnhthứctổ chức,nhiệmvụ,nộidunghoạtđộngcủanhànước.(TừđiểnbáchkhoaViệtNam). I.1.3.Bảnsắcvănhóa 3 Bảnsắcvănhóalàcáiriêng,cáiđộcđáomangtínhbềnvữngvàtíchcựccủamộtcộngđồngvănhóa. Vănhoá Việtcóbảnsắcriêngtrongmốiquanhệvớicácnềnvănhóakhác.Bảnsắcnàyhìnhthànhtừchínhthựctếđịalý,lịchsử,đờisốngcộngđồngcủangườiViệtvàquátrìnhgiaolưu,tiếpxúc,tiếpnhận,biếnđổicácgiátrịvănhóacủamộtsốnềnvănhóakhác(TrungHoa,ẤnĐộ). VănhóaViệtgiàutínhnhânbản,tinhtế,hướngtớisựhàihòatrênmọiphươngdiện(tôngiáo,nghệthuật,ứngxử,sinhhoạt) I.1.4.Môitrường Hiệnnaythếgiớiđang đứng trước mộtloạtkhó khăn,trong đó có5cuộckhủnghoảnglớnlàdânsố.lươngthực,nănglượng,tàinguyênvàsinhthái. Năm cuộc khủng hoảng lớn nàyđều liên quan rất chặt chẽvới môitrường. Nóimộtcáchđơngiản,môitrườnglàtấtcảmọithứxungquanhchúngta. Môitrườngtựnhiênlàtổngthểcácnhântốtựnhiênnhư:bầukhíquyển, nước,thựcphẩm,độngvật,thổ nhưỡng,nhamthạch,khoángsản,bứcxạmặttrời… Môitrườngnhântạolàhệ thốngmôitrườngđượctạoradoconngười lợidụngtựnhiên,cảitạotựnhiên. Vì môi trường nhân tạođược sáng tạo vàphát triển trên cơsởmôitrườngtựnhiênnênmôitrườngnhântạobịmôitrườngtựnhiênchiphối,vàngượclại,nócũngảnhhưởngnhiềutớimôitrườngtựnhiên. I.2.Nhữngmốiquanhệgiữaconngườivớicuộcsống I.2.1.Quanhệvớithếgiớitựnhiên: NgươiViệtNamyêu ...