Sáng tạo lại mô hình kinh doanh (Phần 1)

Sáng tạo lại mô hình kinh doanh (Phần 1) Bí quyết để duy trì một doanh nghiệp phát triển là biết rõ khi nào doanh nghiệp đó cần tiến hành những thay đổi cơ bản. Năm 2003, Apple giới thiệu sản phẩm iPod với kho lưu nhạc iTunes, cách mạng hoá giải trí di động, tạo ra thị trường mới và biến đổi công ty. Chỉ trong 3 năm, sự kết hợp iPod/iTunes đã mang lại gần 10 tỷ USD, chiềm gần 50% doanh thu của Apple. Nguồn vốn thị trường của Apple tăng nhảy vọt từ khoảng 1 tỷ USD...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng tạo lại mô hình kinh doanh (Phần 1) Sáng tạo lại mô hình kinh doanh (Phần 1) Bí quyết để duy trì một doanh nghiệp phát triển là biết rõ khi nào doanh nghiệp đó cần tiến hành những thay đổi cơ bản. Năm 2003, Apple giới thiệu sản phẩm iPod với kho lưu nhạc iTunes, cách mạng hoá giải trí di động, tạo ra thị trường mới và biến đổi công ty. Chỉ trong 3 năm, sự kết hợp iPod/iTunes đã mang lại gần 10 tỷ USD, chiềm gần 50% doanh thu của Apple. Nguồn vốn thị trường của Apple tăng nhảy vọt từ khoảng 1 tỷ USD đầu năm 2003 lên đến hơn 150 tỷ USD cuối năm 2007. Câu chuyện thành công này rất nổi tiếng, nhưng điều ít người biết là Apple không phải công ty đầu tiên bán sản phẩm nghe nhạc số trên thị trường. Một công ty tên là Diamond Multimedia đã giới thiệu sản phẩm nghe nhạc Rio vào năm 1998. Một công ty khác là Best Data cũng đưa ra sản phẩm Cabo 64 vào năm 2000. Cả hai sản phẩm trên đều hoạt động tốt và có thể xách tay và cũng rất phong cách. Vậy tại sao chính là iPod chứ không phải là Rio hay Cabo thành công? Điều Apple đã làm được hơn hai công ty kia là đơn giản là công nghệ tốt kết hợp với một thiết kế thời trang, hơn thế nữa là đặt nó trong một mô hình kinh doanh hiệu quả. Ý tưởng sáng tạo thực sự của Apple là làm cho việc tải nhạc số trở nên dễ dàng và thuận lợi. Để làm điều đó, công ty đã xây dựng một mô hình kinh doanh đột phá ý tưởng kết hợp phần cứng, phần mềm và dịch vụ. Phương pháp này hoạt động ngược lại với cơ chế dao cạo nổi tiếng của Gillette: Apple về cơ bản đã đưa ra lưỡi dao (nhạc iTunes lợi nhuận thấp) để kéo theo lượng mua của lưỡi cạo (iPod lợi nhuận cao). Mô hình đó đã định nghĩa giá trị theo một cách mới và tạo ra sự thuận tiện cho việc thay đổi của người tiêu dùng. Muốn doanh nghiệp phát triển, hãy nghĩ đến việc đổi mới mô hình kinh doanh. Ảnh: Corbis Đổi mới mô hình kinh doanh đã định hình lại toàn bộ các ngành công nghiệp và phân phối lại giá trị hàng tỷ USD. Những nhà bán lẻ như Wal-Mart và Target đã gia nhập thị trường với những mô hình kinh doanh tương tự giờ đây chiếm lĩnh 75% tổng giá trị định giá thị trường bán lẻ. Hãng hàng không giá rẻ của Mỹ xuất phát điểm như một đốm sáng trên màn hình rađa đã chiếm 55% giá trị thị trường của tất cả các hãng hàng không. 11 trong số 27 công ty ra đời vào 25 năm cuối thế kỉ đã có mặt trong 500 công ty trong danh sách của tạp chí Fortune trong 10 năm qua nhờ vào việc đổi mới mô hình kinh doanh. Tuy vậy, câu chuyện về sự đổi mới mô hình kinh doanh của các công ty danh tiếng như Apple lại rất hiếm. Một bản phân tích các ý tưởng đổi mới chủ yếu trong các tập đoàn hiện nay trong thập kỉ qua cho thấy hiếm có ý tưởng đổi mới liên quan đến mô hình kinh doanh. Và một nghiên cứu gần đây của Hiệp Hội Quản Lý Mỹ gần đây khẳng định rằng chưa đến 10% sự đầu tư cho các ý tưởng đổi mới tại các công ty toàn cầu tập trung vào việc phát triển những mô hình kinh doanh mới. Tuy vậy, người ta vẫn nói về điều đó. Một khảo sát do Tổ chức Tình báo Kinh tế tiến hành năm 2005 cho biết hơn 50% các CEO tin rằng ý tưởng đổi mới mô hình kinh doanh sẽ trở nên quan trọng hơn cả ý tưởng về sản phẩm và dịch vụ đối với sự thành công. Một khảo sát các CEO của IBM năm 2008 lặp lại những kết luận này. Gần như hầu hết các CEO được hỏi đều khẳng định nhu cầu thay đổi mô hình kinh doanh; hơn 2/3 nói rằng những thay đổi trên phạm vi rộng là cần thiết. Và trong những thời điểm kinh tế khó khăn, một số giám đốc điều hành trông chờ vào ý tưởng đổi mới mô hình kinh doanh để giải quyết những vấn đề thay đổi quyết định trên thị trường. Những nhà quản lý cấp cao tại các công ty hiện đang thực sự phải đối mặt với một câu hỏi hóc búa: tại sao việc thúc đẩy phát triển mà sự đổi mới mô hình kinh doanh mang lại lại khó đến vậy? Nghiên cứu của chúng tôi gợi ra hai vấn đề. Thứ nhất là việc thiếu một định nghĩa: rất ít các nghiên cứu chính thống được tiến hành về sự vận động và quá trình của việc phát triển mô hình kinh doanh. Thứ hai, có ít công ty hiểu rõ mô hình kinh doanh hiện tại của công ty họ, cơ sở cho sự phát triển của nó, sự tương tác lẫn nhau giữa các mô hình kinh doanh, điểm mạnh và hạn chế. Vì vậy họ không biết khi nào phải thúc đẩy kinh doanh cơ bản và khi nào cần có mô hình kinh doanh mới để thành công. Sau khi nghiên cứu những vấn đề trên với nhiều công ty, chúng tôi phát hiện ra rằng các mô hình kinh doanh mới thường không hấp dẫn được các cổ đông trong và ngoài công ty khi mới bắt đầu. Để nhìn nhận ranh giới của cái là và cái thuộc về đổi mới, các công ty cần có một lộ trình. Lộ trình đó theo nghiên cứu của chúng tôi gồm ba bước cơ bản. Bước thứ nhất là phải nhận thức được thành công bắt đầu không phải từ những suy nghĩ về mô hình kinh doanh. Thành công bắt đầu từ việc nghĩ đến cơ hội thoả mãn khách hàng thực sự, những người cần thấy việc của họ được hoàn thành. Bước thứ hai là xây dựng kế hoạch chỉ ra công ty của bạn sẽ hoàn thành nhu cầu đó như thế nào với lợi nhuận ra sao. Trong mô hình ...