Sáng tạo máy cắt, tách hạt điều tự động

Lâu nay việc bóc tách vỏ hạt điều để lấy nhân xuất khẩu, hoàn toàn bằng thủ công. Mỗi người một thiết bị đạp chân cắt tách từng hạt một, năng suất không cao, tốn nhiều nhân công. Từ thực tế đòi hỏi, ông Mai Vĩnh Thạnh- chủ Cơ sở Cơ khí VũThạnh (Quy Nhơn) sau nhiều năm nghiên cứu đã chế tạo thành công máy cắt, tách hạt điều tự động. Máy thay thế được hàng chục công nhân. Đây là thành công lớn cho ngành chế biến hạt điều, mở ra hướng đi mới, giảm nhân lực, đem...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng tạo máy cắt, tách hạt điều tự động Sáng tạo máy cắt, tách hạt điều tự động Lâu nay việc bóc tách vỏ hạt điều để lấy nhân xuất khẩu, hoàntoàn bằng thủ công. Mỗi người một thiết bị đạp chân cắt táchtừng hạt một, năng suất không cao, tốn nhiều nhân công. Từthực tế đòi hỏi, ông Mai Vĩnh Thạnh- chủ Cơ sở Cơ khí VũThạnh (Quy Nhơn) sau nhiều năm nghiên cứu đã chế tạo thànhcông máy cắt, tách hạt điều tự động. Máy thay thế được hàngchục công nhân. Đây là thành công lớn cho ngành chế biến hạtđiều, mở ra hướng đi mới, giảm nhân lực, đem lại lợi nhuận caocho doanh nghiệpChiếc máy độc đáoMáy có cấu trúc khá đơn giản và gọn, nhẹ; kích thước (1,25 x 0,6 x0,9m). Dùng công nghệ PLC- (công nghệ tự động dùng khí nén)kết hợp cơ khí. Hoạt động theo chương trình được lập sẵn trên máytính. Chủ yếu dùng thiết bị Tiben, để đóng mở dao cắt, đẩy hạt tớihay khi lùi vào. Bên cạnh đó có kết hợp thiết bị cơ khí như: hệthống ru lô để điều chỉnh vị trí hạt, hệ thống rung để hạt rơi xuốngtheo trình tự, hệ thống phân loại hạt, mô-tơ để vận hành các thiết bịcơ khí... và nhiều thiết bị phụ trợ khác. Hạt điều sau khi hấp hoặc chao được phân loại, theo băng tải,vào phễu đặt bên trên máy. Nhờ hệ thống rung, hạt tuần tự rơixuống, đi vào 4 cửa và vào khe của các cửa. Mỗi cửa đều có khe,mỗi khe có gắn 2 trục ru lô. Khi 2 ru lô quay, hạt điều ở khe giữađược điều chỉnh, sao cho khi đến vị trí dao cắt, hạt phải nằmnghiêng giữa 2 dao cắt. Lúc này hạt vừa đến vị trí là dao cắt tựđộng khép lại và hạt điều được cắt làm đôi, sau đó tách khỏi vỏ.Nhân và vỏ rơi xuống. (Hạt kích cỡ nhỏ không cắt được thì rơixuống một cửa khác). Chu kỳ cứ vậy liên tục và hoàn toàn tự động. Nếu chỉ một máy hoạt động đơn lẻ như vậy thì không hiệu quả,mà phải là hệ thống. Tức là kết hợp 9-10 máy như vậy tạo thànhdây chuyền khép kín. Cụ thể: Hạt điều từ hệ thống hấp liên tục(hay chao dầu - tức là hấp cho chín) được cho vào băng tải vào hệthống phân loại thành 8-9 loại cỡ hạt khác nhau. Từng loại cỡ hạtcũng theo băng tải vào các máy cắt tách hạt điều phù hợp (tìm máycó điều chỉnh dao cắt thích ứng cho từng cỡ hạt khác nhau) như đãmô tả trên. Sau khi hạt được cắt tách, nhờ băng tải chuyển vào hệthống phân loại để tách riêng hạt vỡ và hạt còn nguyên, sau đó vàotiếp hệ thống sàn để loại bỏ vỏ, lấy nhân thành phẩm.Điều khó khăn nhất là làm sao hạt nằm đúng vị trí cắt - tức nằmnghiêng, để khi cắt, 2 vỏ hạt điều tách ra, mà không làm vỡ nhânbên trong. Vị trí lắp đặt, độ đóng mở dao cắt phù hợp kích cỡ hạt,để sau khi cắt tỷ lệ hạt vỡ ở mức cho phép và thấp nhất. Nhiều lầnthử nghiệm thất bại, nhưng tác giả giải pháp vẫn kiên trì điềuchỉnh. Sau 3 năm nghiên cứu ròng rã, hiện nay đã thành công. Máycó tỷ lệ hạt vỡ trên dưới 11% là tỷ lệ chấp nhận được (cắt thủ côngtỷ lệ này trung bình từ 5-7%). Tính ưu việt của máy Theo ông Mai Vĩnh Thạnh: Hệ thống cắt tách hạt điều tự độngcó năng suất 180 kg hạt nguyên liệu/giờ (khoảng 2 tấn/ngày). Tínhra thay thế được 50 lao động (mỗi công lao động cắt tách thủ côngtrung bình 40kg hạt điều thô). Nếu trừ 15 công nhân vận hành chohệ thống thì vẫn giảm được 35 lao động so với làm thủ công, để cắttách khoảng gần 2 tấn hạt điều nguyên liệu trong một ngày. Nhưvậy nhiều cơ sở sản xuất lớn hàng chục tấn/ngày, thì số công nhângiảm là con số khổng lồ. Đó là chưa kể chi phí vận chuyển, quảnlý, tỷ lệ thất thoát khi chuyển hạt điều đến nhiều địa điểm “vệ tinh”trong vùng để gia công cắt tách từ nhà máy chính.Theo số liệu của Hiệp hội điều Việt Nam, cả nước có trên 300ngàn lao động trong ngành điều (mới chiếm 60% nhu cầu nhân lựccho chế biến) để tạo ra trên 130 ngàn tấn nhân điều thô xuất khẩumột năm. Riêng ở Bình Định mỗi năm chế biến chừng 750 đến 980tấn nhân điều xuất khẩu, (chủ yếu của 3 công ty lớn và vài đơn vịgia công nhỏ lẻ) cũng cần hàng trăm lao động thủ công. Như vậykhi máy cắt tách hạt điều ra đời sẽ giải quyết được tình trạng thiếulao động cho ngành chế biến hạt điều.Nếu tính nguồn nhiên liệu, năng lượng (điện, khí) để vận hành vàkhấu hao thiết bị so với giảm lượng nhân công thì không đáng kể.Do đó nguồn lợi đem lại khi dùng hệ thống thiết bị cắt, tách hạtđiều tự động này là rất lớn. Từ đó giảm giá thành, cạnh tranh đượctrên thị trường thế giới, lợi nhuận đem lại cũng cao hơn.Đưa vào thực tế sản xuất Là cơ sở cơ khí chuyên gia công sản xuất lắp đặt thiết bị chếbiến hạt điều 10 năm nay, Cơ sở Cơ khí Vũ Thạnh có kinh nghiệmvà thành công trong sản xuất thiết bị lĩnh vực này. Đáng chú ý làCơ sở này cũng đã sáng tạo thành công nhiều thiết bị như Hệ thốnghấp hạt điều liên tục (đạt huy chương vàng Techmart Vietnam2005, giải Sáng tạo kỹ thuật Việt Nam - VIFOTECH), Hệ thốngsản xuất cơm dừa sấy khô - đạt giải Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnhBình Định năm (2006-2007). Do sản xuất từ nhu cầu thực tế đòihỏi, nên sản phẩm làm ra của Vũ Thạnh được nhiều cơ sở sản xuấttrong và ngoài tỉnh sử dụng rộng rãi.Sau khi th ...