Nghệ thuật Sắp đặt (Installation Arts), Nghệ thuật Trình diễn (Performance Arts) và Nghệ thuật Thân thể (Body Arts) là ba khuynh hướng sáng tác và thể hiện mới của ngôn ngữ mỹ thuật, của nghệ thuật thị giác. Nó được coi là một hình thái, khuynh hướng nghệ thuật hậu hiện đại.
Trong thực tế thì loại hình nghệ thuật được gọi là Nghệ thuật Trình diễn không hoàn toàn giống với loại nghệ thuật vốn đang giảng dạy trong các Trường Nghệ thuật Sân khấu và Điện ảnh. Về thuật ngữ thì các loại hình thuộc nghệ thuật sân...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sắp Đặt, Trình Diễn Và Nghệ Thuật Thân Thể
Sắp Đặt, Trình Diễn Và Nghệ Thuật Thân
Th ể
Nghệ thuật Sắp đặt (Installation Arts),
Nghệ thuật Trình diễn (Performance Arts)
và Nghệ thuật Thân thể (Body Arts) là ba
khuynh hướng sáng tác và thể hiện mới của
ngôn ngữ mỹ thuật, của nghệ thuật thị giác.
Nó được coi là một hình thái, khuynh
hướng nghệ thuật hậu hiện đại.
Trong thực tế thì loại hình nghệ thuật được
gọi là Nghệ thuật Trình diễn không hoàn
toàn giống với loại nghệ thuật vốn đang
giảng dạy trong các Trường Nghệ thuật Sân
khấu và Điện ảnh. Về thuật ngữ thì các loại
hình thuộc nghệ thuật sân khấu điện ảnh
cũng được gọi chung là “Performance
Arts”. Nhưng Nghệ thuật Trình diễn mà
chúng ta nói tới ở đây là thuộc lĩnh vực mỹ
thuật chứ không phải của nghệ thuật sân
MARCEL DUCHAMP. Bánh khấu…
Theo Lịch sử Mỹ thuật thì động cơ nảy
xe đạp. 1913. Vật có sẵn.
sinh ra ngôn ngữ Nghệ thuật Sắp đặt vốn
64,8cm trên ghế cao 60,2cm
được khởi nguồn từ ý tưởng của tác phẩm
“Bánh Xe đạp” của họa sĩ Marcel Duch kế đó là một số ý tưởng dùng
các phế liệu để phối hợp trình bày tác phẩm.
Nó cũng bắt đầu manh nha từ kỷ nguyên nghệ thuật bình dân (Pop - art -
era) vào cuối thập niên 1950 và đầu thập niên 1960, đôi khi nó có liên hệ
chút ít với khái niệm Nghệ thuật Ngẫu nhiên (Happenings).
Khuynh hướng Nghệ thuật Sắp đặt này chính thức mở rộng từ 1970 tại Mỹ
và Châu Âu.
Ý nghĩa gần đây nhất nói về nghệ thuật này: Nghệ thuật Sắp đặt là loại tác
phẩm đặc biệt được sắp đặt tại một vị trí không phải chỉ trên tường mà còn
cả trên sàn nhà trong gallery hay ngoài trời để tạo thành một môi trường
không gian tác phẩm chứ không phải trên mặt phẳng như các tác phẩm trước
kia.
Điểm đặc biệt là tên tác phẩm của nó không cố định. Khi tháo dỡ để di
chuyển và tái tạo lại trong một không gian khác thì tên tác phẩm có thể biến
đổi. Bởi lẽ khi bố trí lại lần sau, vị trí các hiện vật, các bộ phận của tác phẩm
có thể được thay đổi. Nghệ thuật Sắp đặt không phải chỉ dành riêng cho
nghệ sĩ hội họa mà nó còn là ngôn ngữ của các nghệ sĩ điêu khắc nữa. Nói
chung tác giả của nó có thể là những nghệ sĩ tự do của các lĩnh vực khác.
Một số nghệ sĩ tiêu biểu của nghệ thuật này: Ở Đức có Terry Allen, Joseph
Beuys. Ở Pháp có Christian Boltanski, Daniel Burren. Ở Bỉ có Jonathan
Borofsky, Marcel Broodthaers. Ở Canada có Chrias Burden, Bruce
Charlesworth, Terry Fox, Howard Fried. Ở Nga có Ilya Kabakov. Ở Ý có
Josept Kosuth, Sol LeWitt, Donald Lipski, Walter De Maria, Tom Mationi,
Michael McMillen, Mario Merz, Michelangelo Pistoletto, Maria Normand,
Nam June Pail, Judyu Pfaff. Ở Tây Ban Nha có Antonio Muntadas. Ở Nam
Tư cũ có Lynn
Hirshman, David
Ireland, Patrick
Ireland, Robert
Irwin…
Tác phẩm của
Nghệ thuật Sắp đặt
không phải là nghệ
thuật hai chiều, ba
chiều mà nó là MARISOL. Bữa ăn tối cuối cùng (sắp đặt tại gallery
tổng hợp tất cả các Sidney Janis). 1982. Gỗ, đá nâu, thạch cao, sơn và
phương tiện biểu than. 3,07x9,09x1,7m. Nguồn: Sách Lịch sử nghệ
đạt từ hai chiều, ba thuật phương Tây của Laurie Schneider Adams
chiều và môi
trường không gian. Tác phẩm Nghệ thuật Sắp đặt bao gồm cả một không
gian như căn phòng hay môi trường không gian mở ngoài sân, trên sảnh…
Tác phẩm là một tổ hợp các hình vẽ, tranh, tượng, đồ vật, hiện vật, phim
ảnh, âm nhạc, mùi hương được nghệ sĩ dàn dựng theo ý tưởng nào đó. Và từ
đó nó có những đặc điểm quan trong sau đây: * Đặc diểm thứ nhất là với
loại tác phẩm này thì người thưởng thức phải “đi vào” bên trong tác phẩm để
nhìn ngắm, lắng nghe âm thanh, sờ chạm hiện vật, ngửi, cảm nhận cả mùi vị
của không gian mà tác giả dàn dựng. Điều này chứng minh rằng nghệ thuật
này là loại hình mang tính tổng hợp. Bởi lẽ, để cảm thụ thì cùng một lúc
phải dùng nhiều quan năng.
* Đặc điểm thứ hai là trong nội dung của
các tác phẩm trước kia đều trình bày ý
tưởng đã định hình trên những hình thức
biểu hiện thông thường như màu sắc, hình
khối từ hai chiều đến ba chiều. Còn trong
Nghệ thuật Sắp đặt, ý tưởng mà nghệ sĩ
diễn tả là một chuỗi hiệu quả tổng hợp
tương tác của các hiện vật, hình ảnh, âm
thanh, ánh sáng, màu sắc, mùi vị… Từ đó,
nó hình thành trong tư duy người xem như
là một chuỗi được xâu kết trong quá trình
đi lại, quan sát, cảm thụ ngay trong lòng
tác phẩm, thậm chí ngay khi bước ra khỏi
tác phẩm thì người xem mới hình dung
được ý tưởng trọn vẹn của nó.
Nghĩa là tác phẩm Nghệ thuật Sắp đặt
trình bày “ một quá trình hình thành ý
tưởng” chứ không định hình sẵn “một ý
tưởng tĩnh” như trước kia. Đây là đặc
điểm quan trọng mà giới thưởng ngoạn
NAM JUNE PAIK. Hamlet
phải am hiểu.
Rob ...