Sẩy thai vì rối loạn tâm thần

Mang thai do bị lạm dụng tình dục nhưng chị N.T.M.Y (19 tuổi, ngụ tại Long An) không nỡ bỏ đứa bé nên đã trốn gia đình lên TPHCM nương nhờ nhà bạn và đi phụ bán quán phở kiếm sống, chờ ngày sinh nở. Một buổi tối, chị đau bụng, được đưa vào bệnh viện (BV) cấp cứu thì phát hiện thai nhi 5 tháng tuổi đã chết lưu. Biến đổi nội tiết tố Ngoài việc giải quyết cái thai hư, các bác sĩ (BS) còn khuyên người bạn nên đưa chị Y. đến BV tâm thần, vì trong...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sẩy thai vì rối loạn tâm thần Sẩy thai vì rối loạn tâm thầnMang thai do bị lạm dụng tình dục nhưng chị N.T.M.Y (19 tuổi, ngụ tạiLong An) không nỡ bỏ đứa bé nên đã trốn gia đình lên TPHCM nương nhờnhà bạn và đi phụ bán quán phở kiếm sống, chờ ngày sinh nở. Một buổi tối,chị đau bụng, được đưa vào bệnh viện (BV) cấp cứu thì phát hiện thai nhi 5tháng tuổi đã chết lưu.Biến đổi nội tiết tốNgoài việc giải quyết cái thai hư, các bác sĩ (BS) còn khuyên người bạn nênđưa chị Y. đến BV tâm thần, vì trong thời gian nằm viện chị hay ngồi nóilảm nhảm một mình, nói với các điều dưỡng có người sẽ vào BV giết mìnhvì chị mới được nghe… thần linh nói. BS tâm thần kết luận chị Y. mắc hộichứng PTSD - rối loạn tâm thần sau sang chấn, xuất phát từ lần bị cưỡngbức. Những tác động từ căn bệnh cộng với công việc nặng nhọc, thiếu sựchăm sóc bản thân… đã khiến chị sẩy thai.ThS-BS Nguyễn Ngọc Quang, Giám đốc Trung tâm Giám định pháp y tâmthần TPHCM, định nghĩa: “Rối loạn tâm thần trong thai kỳ là một quá trìnhbiến đổi sinh lý, sinh hóa phức tạp diễn ra ở cơ thể người mẹ, xuất hiện mộtsố bệnh lý tâm thần với các mức độ khác nhau. Nguyên nhân của rối loạntâm thần có thể do yếu tố sinh học, xã hội hoặc di truyền”.Yếu tố sinh học bao gồm sự thay đổi các nội tiết tố liên quan đến thai nhinhư hormone estrogen, progesteron, HCG; sự gia tăng bài tiết hormonetuyến yên, tuyến giáp, tuyến cận giáp, buồng trứng… Yếu tố xã hội nhưmang thai ngoài ý muốn, đời sống khó khăn về vật chất và tinh thần, bịnhiễm trùng, nhiễm độc, can thiệp sản khoa trong thai kỳ. Một số khác bịảnh hưởng bởi yếu tố di truyền. Các yếu tố này có thể “cộng dồn”, gây rastress và nặng hơn là các rối loạn tâm thần.Ảnh hưởng thai kỳTheo BS Quang, các dạng rối loạn tâm thần khác nhau sẽ ảnh hưởng đếnthai kỳ khác nhau: “Ví dụ rối loạn stress cấp và trường diễn sẽ khiến ngườibệnh dễ giận dữ, mạch nhanh, thở mạnh, co thắt cơ - đối với các cơ vùngxương chậu và tử cung sẽ gây ra cơn gò khiến thai dễ sẩy trong 3 tháng đầuhoặc sinh non ở 3 tháng cuối. Rối loạn stress sau sang chấn (PTSD - có tỉ lệmắc ở thai phụ là 3,5%) có thể khiến thai lạc chỗ (thai ngoài tử cung), nônnhiều, sẩy thai hoặc chuyển dạ sớm.Các hiện tượng này có thể được giải thích bởi sự ảnh hưởng của tâm lý lênvùng dưới đồi của vỏ não, tác động đến tuyến yên, hệ nội tiết, hệ thống miễndịch, hệ thống dẫn truyền mạch máu… Sự rối loạn này, nhất là về nội tiết cóthể khiến thai lạc chỗ nếu bị tác động trong giai đoạn đầu đậu thai hoặc làmsẩy thai ở giai đoạn sau. Cơ chế này cũng dễ làm rối loạn hệ tiêu hóa gây rarối loạn ăn uống ở một số thai phụ, bao gồm chán ăn, ăn vô độ hoặc xen kẽcả hai, làm nguy cơ sẩy thai tăng gấp đôi, thai nhẹ ký hoặc bà mẹ bị đái tháođường”.Trầm cảm cũng hay gặp ở thai phụ (chiếm đến 13%-20%), tùy vào mức độsẽ làm tăng nguy cơ sẩy thai, chảy máu trong thai kỳ và cuộc sinh, gia tăngnguy cơ sinh mổ. Rối loạn hoảng loạn có thể dẫn tới nguy cơ đa ối, thiếumáu; rối loạn lưỡng cực pha hưng cảm khiến các thai phụ gia tăng hoạt độngtình dục và thể lực quá mức, thậm chí lạm dụng ma túy nên cũng tác độngxấu đến thai kỳ.Nên gần gũi, nâng đỡ tinh thầnTheo BS chuyên khoa 2 Nguyễn Ngọc Thông, Giám đốc Trung tâm Chămsóc sức khỏe sinh sản TPHCM, stress và các bất ổn về tâm lý, tâm thần haygặp nhất ở người mang thai lần đầu với vô vàn lo âu về kinh tế, việc chămsóc bào thai và nuôi con sau này… Có người khi mang thai bị người thânđưa ra quá nhiều lời khuyên răn, cảnh báo theo quan niệm cũ, dẫn đến nhữnglo âu không đáng có. Tác hại dễ thấy nhất là khiến thai phụ mệt mỏi, giảmnăng suất làm việc, mất ngủ, không chú ý đến việc chăm sóc bản thân. Đốivới thai phụ thì việc cơ thể không được chăm sóc đầy đủ, lo lắng, kém uốngđương nhiên ảnh hưởng lớn tới thai nhi.“Nếu công việc quá căng thẳng, thai phụ nên nghỉ trước ngày sinh 1 thángđể phòng tránh các nguy cơ cuối thai kỳ và trong cuộc sinh. Stress lúc sắpsinh có thể gây rối loạn cơ gò, đình trệ cuộc chuyển dạ và khiến ca sinh trởnên khó khăn hơn, nguy cơ tai biến cao hơn” - BS Thông cảnh báo.Theo các BS, để phòng tránh stress và rối loạn tâm thần trong thai kỳ, ngườithân, nhất là chồng nên có sự gần gũi, nâng đỡ tinh thần của thai phụ. Nênkhám thai thường xuyên để kịp thời nhận được sự tư vấn khi có các bất ổnvề thể chất lẫn tinh thần. Nếu gặp phải các triệu chứng như mất ngủ, chánnản, buồn rầu, hoảng loạn… hay các bất thường về tâm thần khác, thai phụnên tìm đến BS chuyên khoa để được điều trị sớm. ...