sinh thái và dinh dưỡng kháng của cây bắp

Mặc dầu có nguồn gốc từ nhiệt đới, cây bắp có thể trồng khắp mọi nơi trên thế giới, từ nhiệt đới đến bán hàn đới, ở vĩ độ 0 đến 40
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
sinh thái và dinh dưỡng kháng của cây bắp ®¹i häc cÇn th¬ - khoa n«ng nghiÖp gi¸o tr×nh gi¶ng d¹y trùc tuyÕn §−êng 3/2, Tp. CÇn Th¬. Tel: 84 71 831005, Fax: 84 71 830814 Website: http://www.ctu.edu.vn/knn email: dminh@ctu.edu.vn, vtanh@ctu.edu.vn Chæång 3 ÂÀÛC ÂIÃØM SINH THAÏI VAÌ DINH DÆÅÎNG KHOAÏNGA. NHU CÁÖU SINH THAÏI1. Khê háûu Màûc dáöu coï nguäön gäúc tæì nhiãût âåïi, cáy bàõp coï thãø träöngkhàõp moüi nåi trãn thãú giåïi,tæì nhiãût âåïi âãún baïn haìn âåïi, åí vé âäü 0 âãún 40 - 50o Bàõc baïn cáöu vaì 0 - 30o Nam baïn cáöu. Bàõpcuîng coï thãø träöng åí vé âäü 56 - 58o Bàõc (nhæ åí Nga, Ba Lan vaì Canada), nhæng chuí yãúu chè âãøláúy thán laï chàn nuäi. ÅÍ vuìng nhiãût âåïi, bàõp coïthãø träöng âãún âäü cao 3000 m. Täøng quaït cáybàõp cáön âiãöu kiãûn sinh thaïi nhæ sau:1.1. Nhiãût âä ü Cáy bàõp cáön nhiãût âäü áúm aïp âãø phaït triãøn. - Náøy máöm: Nhiãût âäü trong khoaíng tæì 9 - 10oC âãún 40 - 44oC. Nhiãût âäü náøy máöm täúihaío laì 30 - 32oC. - Tàng træåíng: Cáön nhiãût âäü > 10oC. Täúi haío 18 - 23oC. Nhiãût âäü < 15oC cuîng aínhhæåíng âãún sæû phaït triãøn cuía traïi. Cáy con chëu laûnh khoíe hån. ÅÍ nhiãût âäü > 25oC, cáy bàõpcuîng bë aính hæåíng âãún sæû phaït triãøn thán laï nhiãöu hån laì hoa (Kuperman, 1969). TheoRunge, E.A. (1968), cáy bàõp váùn coï thãø phaït triãøn täút åí nhiãût âä ü32 - 38oC, nãúu áøm âäü âáútâæåüc baío âaím. Âãø hoaìn táút chu kyì sinh træåíng, cáy bàõp cáön täøng säú nhiãût âäü laì 1700-2000oC åígiäúng bàõp såïm, 2.200 - 2.500oC åí giäúng låî vaì 2.600 - 3.100oC åí giäúng muäün (Stepanov, 1948).ÅÍ vé âäü caìng cao, täøng nhiãût âäü cáön thiãút cho mäüt giäúng caìng låïn. Nhiãût âäü caìng cao thç caìng ruït ngàõn thåìi gian sinh træåíng. Thê nghiãûm cuía viãûnNäng Lám Haì Näüi (1959) cho tháúy cuìng mäüt giäúng bàõp, åí 19oC cáön 160 ngaìy âãø hoaìn táút chukyì sinh træåíng trong luïc åí 28oC chè cáön 105 ngaìy. Nhiãût âäü khäng phaíi laì yãúu täú giåïi haûn cho bàõp åí ÂBSCL.1.2. Næåïc Nhåì hãû thäúng rãù phaït triãøn maûnh, cáy bàõp cáön tæång âäúi êt næåïc. Âãø kãút thuïc chu kyìsinh træåíng, mäüt cáy bàõp cáön khoaíng 100 lêt næåïc. Bàõp laì loaûi cáy tæång âäúi khaïng haûn nhåì sæí duûng næåïc mäüt caïch hiãûu quaí. Âãø saínxuáút âæåüc 1 kg cháút khä, bàõp cáön khoaíng 370 lêt næåïc, trong luïc Sorghum cáön 270 lêt, âáûunaình 600 lêt vaì luïa 680 lêt. 25 Dæång Minh. 1999. Giaïo trçnh män “Hoa Maìu”. Khoa Näng nghiãûp, ÂHCT. Tuìy giai âoaûn sinh træåíng, nhu cáöu næåïc cuía bàõp cuîng khaïc nhau. Cáy bàõp cáön êtnæåïc nháút trong giai âoaûn cáy con (tæì sau náøy máöm âãún khi cáy 5 - 7 laï) vaì luïc gáön thuhoaûch, læåüng næåïc chè cáön âaût âãún 50 - 60% âäü thuíy dung laì âuí. ÅÍ giai âoaûn cáy con, nãúu áønâäü âáút håi tháúp (khoaíng 50 - 60% âäü thuíy dung) seî kêch thêch hãû thäúng rãù phaït triãøn maûnhvaì àn sáu xuäúng âáút, coï låüi hån laì khi áøm âäü âáút quaï cao. Bàõp cáön nhiãöu næåïc nháút åí giai âoaûn träø vaì taûo häüt, tæì 10 ngaìy træåïc khi träø âãún 20ngaìy sau khi träø (vaì khäng cáön næåïc næîa khi cáy bàõp âaî qua thåìi kyì chên saïp), luïc naìy mäùingaìy cáy bàõp coï thãø háúp thuû âãún 2 lêt næåïc. Täøng læåüng næåïc trong giai âoaûn naìy coï thãø âãún50% nhu cáöu toaìn vuû. Thiãúu næåïc luïc träø coï thãø laìm nàng suáút giaím 30 - 50%. Cáön cung cáúpnæåïc cho cáy âãø âáút luän âaût áøm âäü thêch håüp laì 75 - 85%. Trong muìa mæa, vuî læåüng thêch håüp âãø cáy âuí sæïc phaït triãøn laì 200 - 600 mm trongtoaìn vuû (täúi haío 460 - 600 mm).1.3. AÏnh saïng Cáy bàõp cáön nhiãöu aïnh saïng nháút tæì luïc träø cåì âãún chên saïp. Thiãúu aïnh saïng vaì dæN seî laìm giaím nàng suáút. Bàõp cuîng cáön aïnh saïng åí cæåìng âäü ráút cao, nháút laì giai âoaûn cáy con. Theo Moss(1965), hiãûu suáút quang håüp cuía laï âaût cao nháút 60 mg CO2/dm2/g khi cæåìng âäü bæïc xaû âaût2 calories/cm2/phuït. Bàõp laì cáy ngaìy ngàõn. ÅÍ quang kyì < 12 giåì/ngaìy seî ruït ngàõn thåìi gian sinh træåíngcuía cáy (nháút laì nhæîng giäúng coï nguäön gäúc nhiãût âåïi âem träöng åí än âåïi). Quang kyì cuîngaính hæåíng âãún sæû träø cåì vaì phun ráu. Ruït ngàõn quang kyì seî giuïp quaï trçnh taûo phaït hoa caïithæûc hiãûn nhanh hån. Trong quang phäø, nhæîng loaûi aïnh saïng coï âäü daìi soïng ngàõn (maìu lam, têm, tia cæûctêm) åí vuìng nhiãût âåïi seî giuïp cáy träø såïm vaì nhæîng loaûi aïnh saïng coï soïng daìi (maìu âoí, cam)åí vuìng än âåïi seî laìm cáy phun ráu cháûm, trong luïc cåì êt bë aính ...