SKKN: Hướng dẫn học sinh sử dụng sách giáo khoa Ngữ văn THPT

Hiện nay, tình trạng "học chay" ở các trường THPT là không còn nữa. Bộ sách giáo khoa Ngữ văn THPT do Bộ Giáo dục biên soạn đã được lưu hành rộng rãi. Những vùng sâu, vùng xa, vùng điều kiện kinh tế còn nghèo thì đã được cấp phát. Tuy nhiên học sinh có đủ sách giáo khoa không có nghĩa là học tốt. Mời các bạn tham khảo bài SKKN về các sử dụng sách giáo khoa Ngữ văn THPT này nhé.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SKKN: Hướng dẫn học sinh sử dụng sách giáo khoa Ngữ văn THPTHướng dẫn học sinh sử dụng sách giáo khoa Ngữ văn THPTPHẦN I. MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài: Bàn về tác dụng của sách nhà triết học vĩ đại người Đức Các Mác đã từng nói: Sách là bậcthang cao quý nhất của nhân loại. Sách cung cấp cho con người những chân trời tri thức, nhữnghiểu biết về tự nhiên và xã hội. Thông qua sách mà chúng ta có thể hiểu được thế giới đó đây,vũ trụ xa xăm mà ta không cần đặt chân tới. Con người không có sách chẳng khác nào cuộc sốngthiếu cây xanh. Sách có vai trò to lớn trong việc bồi bổ tinh thần, hình thành nhân cách và trìnhđộ học vấn của mỗi người. Ở trường THPT, sách giáo khoa chính là tài liệu tối quan trọng và vô cùng quý báu đối với việchọc của học sinh. Sách giáo khoa vừa cung cấp những kiến thức cơ bản về tự nhiên, xã hội vừa lànhịp cầu nối giữa giáo viên và học sinh trong quá trình dạy học. Đồng thời sách giáo khoacũng chính là phương tiện để giúp cho giáo viên và học sinh thực hiện đổi mới phương pháp dạyhọc theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh trong những năm gần đây. Là một giáo viên Ngữ văn đã hơn 10 năm gắn bó với nghiệp dạy học. Bản thân tôi luôn bănkhoăn, trăn trở và cố gắng tìm tòi phát hiện ra những phương pháp hay, những sáng kiến mới đểáp dụng vào từng bài giảng, tiết học sao cho một giờ học văn đạt hiệu quả cao nhất. Lâu naynhững phương pháp dạy học văn ở THPT được giáo viên sử dụng hữu ích đó là: Phương phápthuyết trình, phương pháp giảng bình, phương pháp đàm thoại thông qua hệ thống câu hỏi màgiáo viên đặt ra cho học sinh ... Tuy nhiên nếu chỉ chú ý đến những phương pháp đặc trưng củamôn học mà không chú ý đến việc hướng dẫn học sinh sử dụng sách giáo khoa thì đó là mộtquan niệm sai lầm trong quá trình dạy học. Hơn nữa văn học là một môn nghệ thuật. Dạy vănhọc văn cũng phải có tính nghệ thuật - thứ nghệ thuật sáng tạo. Nó vốn không ưa sự lặp lại, nhànchán mà cần đế sự linh hoạt về cách thức, mới mẻ về phương pháp. Hướng dẫn cho học sinh tiếpcận và tìm hiểu sách giáo khoa cũng là một cách đa dạng hóa phương pháp dạy và học, tạo nênsức hấp dẫn cho môn học. Nhờ việc sử dụng sách giáo khoa, học sinh sẽ phát huy được một cáchhiệu quả những kỹ năng mà môn học đem lại như: tư duy sáng tạo, tư duy phân tích, khả năng tựhọc, tự nghiên cứu và tự chiếm lĩnh kiến thức khoa học. Bên cạnh đó học sinh còn được tậpdượt khả năng diễn đạt, lập luận ... Xuất phát từ những lý do nêu trên tôi mạnh dạn chọn đề tài: Hướng dẫn học sinh sử dụng sáchgiáo khoa ngữ văn THPT. Với phương pháp này tôi hy vọng có thể đem đến cho học sinh mộthướng tiếp cận mới trong quá trình học tập môn ngữ văn và giúp các em có thêm niềm tin, niềmsay mê với môn học lâu nay được xem là khó, khô, khổ.2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu. Hiện nay, tình trạng học chay ở các trường THPT là không còn nữa. Bộ sách giáo khoa Ngữvăn THPT do Bộ Giáo dục biên soạn đã được lưu hành rộng rãi. Những vùng sâu, vùng xa, vùngđiều kiện kinh tế còn nghèo thì đã được cấp phát. Tuy nhiên học sinh có đủ sách giáo khoakhông có nghĩa là học tốt. Thực tế ở các trường THPT tình trạng HS sử dụng sách giáo khoa saimục đích, GV hướng dẫn HS sử dụng chưa tận tình là khá phổ biến.Thứ nhất: Giáo viên bộ môn chưa giải thích cho học sinh hiểu rõ SGK chỉ là phương tiện trang bịkiến thức cho học sinh ở mức độ cơ bản nhất chứ không phải là một tài liệu để khi kiểm tra họcsinh mang ra chép (Hiện tượng này đối với các môn xã hội là khá phổ biến)Thứ hai: Học sinh thích đọc các tài liệu tham khảo của các giáo sư, tiến sĩ mà xem nhẹ đọc kiếnthức SGK hoặc bài giảng tren lớp. Sách tham khảo của môn Ngữ văn như: 135 bài văn mẫu củatác giả Nguyễn Xuân Lạc, Phân tích bình giảng tác phẩm văn chương của đồng tác giả NguyễnĐăng Mạnh, Chu Văn Sơn, Nguyễn Quang Trung. Những bài văn hay, những bài văn mẫu trongtrường THPT, những bài văn đạt giải quốc gia, những bài văn nghị luận mẫu ... Học sinh khônghiểu được để có thể lĩnh hội được lượng kiến thức trong các tài liệu tham khảo nêu trên thì cácem phải nắm được kiến thức chuẩn, cơ bản trong SGK. Kiến thức trong SGK chính là nền tảng,là gốc rễ ban đầu phải nhớ. Kiến thức nâng cao, khó chỉ có thể có được dựa trên nền tảng củakiến thức cơ bản.Thứ ba: Trong các giờ học trên lớp phần củng cố dặn dò học sinh về nhà học bài thời gian phânbố còn ít, chỉ từ 3 - 5 phút. Giáo viên chỉ dặn dò chung chung đại loại như: Về nhà các em nhớhọc thuộc lòng bài Tây Tiến, chuẩn bị bài mới giờ tiếp theo ta học bài Nghị luận về một ý kiếnbàn về văn học. Nếu giáo viên nào cẩn thận hơn có chăng thì dặn dò thêm: Về nhà học phầnhướng dẫn hoc bài trong sách giáo khoa. Thứ tư: Chỉ đến giờ thao giảng chọn giáo viên có giờ dạy giỏi hoặc thi giáo viên giỏi cấp trườnghoặc thanh tra Sở về kiểm tra dự giờ thì giáo viên mới dặn dò chu đáo. Còn lại là để cho học sinh trôi nổi. Thứ năm: Các công trình nghiên cứu và đề tài sáng kiến kinh nghiệm của giáo viên về vấn đềnày chư ...