Slogan cũng bị nhái, bản quyền như thế nào?

Một nhãn hiệu hàng hoá, dịch vụ thường do nhà sản xuất, kinh doanh đăng ký bảo hộ. Tuy nhiên, slogan (khẩu hiệu) của doanh nghiệp thường do một đội ngũ chuyên nghiệp gọi là “copy writer” viết ra.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Slogan cũng bị nhái, bản quyền như thế nào?Slogan cũng bị nhái, bản quyền thế nào?Một nhãn hiệu hàng hoá, dịch vụ thường do nhà sản xuất, kinhdoanh đăng ký bảo hộ. Tuy nhiên, slogan (khẩu hiệu) của doanhnghiệp thường do một đội ngũ chuyên nghiệp gọi là “copy writer”viết ra. Một công ty “mua” được một slogan ưng ý rồi đứng rađăng ký bảo hộ. Còn “copy writer” lại không có quyền đăng kýbảo hộ vì luật chỉ cho phép các tổ chức sản xuất, kinh doanh, cótạo ra hàng hoá mới được đăng ký nhãn hiệu đối với hàng hoáđó. Đây cũng là thiệt thòi cho người sáng tác slogan. Họ vắt óccho ra một slogan ấn tượng nhưng chưa có sản phẩm thích hợpđể “cặp kè” mà nhỡ trà dư tửu hậu ăn nói hớ hênh rất dễ bị ngườikhác cuỗm mất!Slogan (khẩu hiệu) là phần “tinh tuý” không thể thiếu trong mộtmẩu quảng cáo. Để có một câu slogan hay, nhà sản xuất hoặcnhà quảng cáo đã phải đầu tư rất nhiều trí tuệ lẫn tiền bạc. Chínhvì vậy, những câu slogan ăn khách càng dễ trở thành đối tượngbị “chôm chỉa”...“Cầm nhầm” tràn lanGần đây, Ban giám đốc hệ thống siêu thị Co.op Mart phát hiệncâu slogan “Bạn của mọi nhà” của mình bỗng nhiên bị siêu thị HNlấy “dùng chung”. Mặc dù chỉ cách Co.op Mart Cống Quỳnh(Quận 1 Tp.HCM) vài trăm mét nhưng Siêu thị HN vẫn hồn nhiêntreo bảng “Bạn của mọi nhà”.Còn tại Hải Phòng, Siêu thị Minh Khai cũng trưng câu khẩu hiệunày mặc dù không có dây mơ rễ má gì với Co.op Mart.Tuy về phông chữ và cách trình bày slogan ở mỗi siêu thị có khácnhau nhưng với nội dung “copy” 100% như trên rất dễ làm ngườitiêu dùng bị nhầm giữa “bạn” này với các “bạn” khác. Điều nàylàm cho Co.op Mart khá đau đầu.Mới đây, báo Pháp luật Tp.HCM đã phản ảnh một trường hợp“đạo” thơ để làm slogan quảng cáo cho sản phẩm ...trị hôi nách.Nhà thơ Đỗ Trung Quân - tác giả của bài thơ đã phải la làng khicâu thơ “Ai cũng hiểu chỉ một người không hiểu” của mình bị cảibiên thành “Ai cũng hiểu, chỉ có mình không hiểu”.Còn rất nhiều những trường hợp “chôm chỉa” slogan trong cácsản phẩm thuộc dạng thường thường bậc trung không kể hết. Đasố những trường hợp bị “chôm” đều có tâm lý không muốn làmrùm beng nên nạn “đạo” slogan quảng cáo càng có xu hướng giatăng.Lấn cấn chuyện đăng ký bản quyềnTheo luật sư Phạm Vũ Khánh Toàn, Văn phòng luật sư Phạm vàLiên danh, ở một số nước như Anh, Mỹ... những câu slogan độcđáo có thể được bảo hộ theo luật bản quyền tương tự các tácphẩm văn học, nghệ thuật không cần đăng ký vẫn được bảo hộ.Ngoài ra, slogan có thể được bảo hộ như một nhãn hiệu hànghoá nếu câu slogan đó có tính phân biệt.Ở nước ta mặc dù slogan cũng được viết ra, cũng có một sựsáng tạo nhất định nhưng lại không được xem là tác phẩm nhưtruyện, thơ, ca khúc, bài báo.. nên không được bảo hộ theo luậtbản quyền. Do vậy, doanh nghiệp có slogan mà sợ bị mất thì chỉcó một cách là đăng ký bào hộ dưới dạng hàng hoá.Tuy nhiên, theo Luật gia Nguyễn Thanh Long - chuyên viên phụtrách đăng ký slogan tại văn phòng Phạm và Liên danh, việc đăngký bảo hộ slogan tại Việt Nam mới diễn ra trong vòng vài ba nămgần đây. Vì loại hình này còn mới mẻ nên cũng khá khó khăn khiđụng đến luật. Đến nay chúng ta vẫn chưa có quy định cụ thể vềtiêu chí cấp hay không cấp văn bằng bảo hộ.Một số slogan quen thuộc đã được cấp bảo hộ dưới dạng nhãnhiệu hàng hoá như “Khơi nguồn cảm hứng sáng tạo mới” và“Khơi nguồn sáng tạo” (Cà phê Trung Nguyên), “Viết nên cuộcsống” (Bút bi Thiên Long), “1.000 năm sau hoa sen vẫn nở”(Công ty Cổ phần Dược phẩm Imexpharm)...Những slogan nói trên có khả năng phân biệt với sản phẩm cùngloại của công ty khác và không có ý tán dương sản phẩm mộtcách trực tiếp nên được chấp nhận bảo hộ.Tuy nhiên, việc từ chối bảo hộ cũng có năm, bảy lý do xuất pháttừ “cảm tính”. Chẳng hạn câu khẩu hiệu “Tốt hơn ngày hôm qua”của Công ty Dược Long An đăng ký nhưng bị từ chối vì nội dungchung chung quá. Thế nhưng thế nào là “chung chung” thì cơquan chức năng cũng tỏ ra khá... chung chung.Trong trường hợp câu slogan “Bạn của mọi nhà”, Co.op Mart đãđăng ký và được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ nhãnhiệu hàng hoá và độc quyền sử dụng, nhưng vẫn bị vi phạm nhưthường.Bà Nguyễn Thị Tranh, Giám đốc Co.op Mart cho biết cách đâygần hai tháng, đơn vị này đã gửi văn bản “nhắc khéo” các siêu thịđang dùng “Bạn của mọi nhà”. Sau đó, siêu thị HN giải thích vì...không biết Co.op có văn bằng bảo hộ nên mới gắn bảng và hữasẽ chỉnh trang.Chưa đăng ký vẫn có thể kiệnViệc “mượn” slogan của sản phẩm khác dễ làm người tiêu dùngliên tưởng đến một sự liên doanh, liên kết hay phán đoán rằngđây là một dòng sản phẩm khác cùng do một hãng sản xuất. Vìvậy, người thiệt hại đầu tiên chính là người sở hữu slogan.Luật sư Đặng Thế Đức, Trưởng chi nhánh Văn phòng Luật sưVision & Associates tại Tp.HCM, cho rằng trường hợp khẩu hiệuquảng cáo đã được đăng ký bảo hộ, các đơn vị khác dùng lại là viphạm pháp luật về sở hữu công nghiệp.Doanh nghiệp bị vi phạm có thể yêu cầu cơ quan chức năng canthiệp, buộc bên kia chấm dứt vi phạm và có thể kiện ra toà đòi bồithường thiệt hại. Đối với những câu slogan chưa đăng ký (hoặcđã đăng ký mà không được chấp nhận) nhưng người tiêu dùngnhận biết được đó là slogan đặc trưng của một loại sản phẩm thìcông ty bị “nhái” vẫn có thể kiện bên “nhái” theo hướng có hành vicạnh tranh không lành mạnh. ...