So sánh CNTB và CNXH trong giai đoạn hiện nay - 2

Cùng với sự phát triển của lực lượng sản xuất âý, quan hệ sản xuất cũng hình thành và biến đổi cho phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, sự phù hợp đó là động lực làm cho lực lượng sản xuất phát triển mạnh mẽ. Lực lượng sản xuất là nội dung, là phương thức còn quan hệ sản xuất là hình thức xã hội của nó. Trong mối quan hệ giữa nội dung và hình thức thì nội dung quyết định hình thức, hình thức phụ thuộc vào nội...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
So sánh CNTB và CNXH trong giai đoạn hiện nay - 2Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com càng phát triển. Cùng với sự phát triển của lực lượng sản xu ất âý, quan h ệ sản xu ất cũng hình thành và biến đổi cho phù h ợp với tính chất và trình độ phát triển củ a lực lượng sản xu ất, sự phù hợp đó là động lực làm cho lự c lượng sản xu ất phát triển m ạnh mẽ. Lực lượng sản xu ất là nội dung, là phương thức còn quan hệ sản xuất là h ình thức xã hộ i của nó. Trong m ối quan hệ giữa nội dung và hình thức thì nộ i dung quyết đ ịnh hình thứ c, hình thứ c phụ thuộc vào nội dung, nộ i dung thay đ ổi trư ớc sau đó hình thứ c thay đổi theo. Chính vì th ế cần khẳng đ ịnh lực lượng sản xuất quyết đ ịnh sự hình thành, phát triển và biến đổ i củ a quan h ệ sản xuất. * Quan hệ sản xu ất tác độ ng trở lại đố i với lực lượng sản xuất: Nh ư trên ta th ấy lực lư ợng sản xuất là nhân tố th ường xuyên biến đổ i, phát triển không ngừng trong khi đó quan hệ sản xuất mà đ ặc biệt là nhân tố sở hữu về tư liệu sản xu ất lại có tính ổn đ ịnh lâu dài. Quan hệ sản xuất khi đã đư ợc xác lập thì nó độ c lập tương đố i với lực lượng sản xuất, trở thành những cơ sở và những thể ch ế xã hội và nó không th ể biến đổi đồng th ời đối với lực lượng sản xuất mà th ường có xu hướng lạc h ậu hơn so với lực lượng sản xu ất. Khi đó nó tác động trở lại đối với lực lượng sản xuất, có thể thúc đẩy ho ặc kìm hãm sự phát triển của lực lượng sản xuất. Nếu quan hệ sản xuất phù h ợp với tính chất và trình độ phát triển của lự c lư ợng sản xuất, nó sẽ trở thành động lực thúc đẩy, định hư ớng và tạo điều kiện cho lực lượng sản xu ất phát triển. Ngược lại, nếu lạc hậu hơn so với tính ch ất và trình độ phát triển của lực lượng sản xu ất, quan hệ sản xuất sẽ là xiềng xích kìm hãm sự phát triển củ a lực lượng sản xuất. Ngay cả trong trường hợp quan hệ sản xuất đi quá xa so với trình độ phát triển củ a lự c lư ợng sản xuất thì nó cũng kìm hãm sự phát triển củ a lực lượng sản xuất. 7Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Sở dĩ quan hệ sản xuất có thể tác động m ạnh mẽ trở lại đối với lực lượng sản xu ất (thúc đầy hoặc kìm hãm ), vì nó quy định mụ c đ ích củ a sản xuất, quy định h ệ thống tổ chức quản lý sản xu ất và qu ản lý xã hội, quy định phương thức phân phối và ph ần của cải ít hay nhiều mà ngư ời lao động được hưởng. Do đó nó ảnh hưởng đến thái độ quảng đại quần chúng lao động - lự c lư ợng sản xuất chủ yếu củ a xã hộ i, nó tạo ra những đ iều kiện kích thích ho ặc hạn chế việc cải tiến công cụ lao động, áp dụng những thành tựu khoa khọc và k ỹ thuật vào sản xuất, hợp tác và phân phối lao động. Tuy nhiên, không đư ợc hiểu mộ t cách đơn giản tính tích cực của quan h ệ sản xu ất chỉ là vai trò của những hình thứ c sở hữu, mỗ i kiểu quan hệ sản xuất là một h ệ thống mộ t ch ỉnh thể hữu cơ gồm ba mặt, quan hệ sở hữu, quan hệ quản lý và quan h ệ phân phối. Ch ỉ trong chỉnh thể đó, quan hệ sản xuất m ới trở thành động lực thúc đ ẩy con người hành động nhằm phát triển sản xu ất. * Qui luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với tính ch ất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất: Mố i quan hệ biện chứng giữa lực lư ợng sản xuất và quan hệ sản xu ất làm hình thành quy luật quan hệ sản xuất ph ải phù hợp với tính chất và trình độ phát triển củ a lực lư ợng sản xuất. Vậ y th ế n ào là phù hợp : Có thể khái quát ở mộ t số n ội dung chủ yếu sau đây: Thứ nhất, cả b a m ặt của quan hệ sản xu ất phải thích ứng với tính chất, trình độ phát triển của lực lượng sản xuất. Thứ h ai, quan h ệ sản xuất ph ải tạo được đ iều kiện sử dụng và kết hợp tối ưu giữa tư liệu sản xuất và sức lao động, bảo đ ảm thự c hiện tái sản xu ất m ở rộng. 8Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Thứ ba, m ở ra những điều kiện thích h ợp cho việc kích thích vật chất, tinh thần đối với người lao động. Lịch sử xa hộ i loài người với các phương thức sản xu ất kế tiếp nhau đa chứng minh quy lu ật kinh tế đó chi phối lịch sử phát triển của các phương thức sản xuất, đồng th ời cũng trực tiếp tác động tới sự vận động của mỗi phương thức sản xu ất. Th ời kì đầu trong lịch sử là xa hộ i ...