Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 của Sổ tay dành cho thẩm phán sẽ tiếp tục cung cấp cho người học các kiến thức: Xét xử các vụ án kinh tế, xét xử các vụ án lao động. Cuối sách có phần phụ lục để người đọc tham khảo và củng cố hiến thức. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sổ tay dành cho thẩm phán: Phần 2
PHẨN TH Ứ NĂM
PHẨN KINH TẾ
I. THỦ TỤC XÉT xử Sơ THẨM vụ ÁN
■
■
k in h tề
I. T H Ụ L Ý V Ụ Á N K IN H T Ể
1.1. Nhận đơn kiện
Điều 1 P L T T G Q C V A K T quy định. C á nhân, pháp nhân, theo thủ
tục dư pháp luật quy định, có quyền khiỷi kiện vụ án kinh tế đê yêu cấu Toà
án báo vệ quyền và lợ i ích hợp plìáp của mình
Như vậy, khởi kiện vụ án
kinh tế là quyển của cá nhân hoặc pháp nhân có quyền hoặc lợi ích hợp pháp
bị vi phạm hay tranh chấp. Viện kiểm sát không có quyền khởi tố vụ án kinh
tế. Toà án cũng không thể tự mình đưa các tranh chấp kinh tế giữa các tổ
chức, cá nhân ra để giải quyết. Toà án chi giải quyết tranh chấp kinh tế khi
được một hoặc các bên yêu cầu.
Để thực hiện quyền khởi kiện của mình, đương sự phải làm đơn kiện
và nộp tại Toà án có thấm quyền. Đơn kiện phải được làm dưới hình thức
vản bản và phải gồm các nội dung chủ yếu sau: a/ ngày, tháng, nâm viết
đơn; b/ Toà án được yêu cầu giải quyết vụ án; c/ tên của nguyẻn đơn, bị đom;
d/ địa chi của nguyên đơn, bị đơn; trong trường hợp không rõ địa chỉ của bị
đơn thì ghi địa chỉ nơi có trụ sở hoặc cư trú cuối cùng của bị đơn; đ/ tóm tắt
nội dung tranh chấp, giá trị tranh chấp; e/ quá trình thương lượng của các
bên; g/ các yêu cầu để nghị Toà án xem xét, giải quyết.
Đơn kiện phải do nguyên đơn hoặc người đại diện hợp pháp của
nguyên đơn ký. Nếu nguyên đơn là cá nhân thì chính người này ký đơn kiện.
Nếu nguyên đơn là pháp nhân thì người ký đơn kiện là người đại diện theo
pháp luật của pháp nhân được quy định trong quyết định thành lập pháp
nhân hoậc trong điểu lệ của pháp nhân. Nguyên đơn là cá nhân, người đại
diện theo pháp luật của pháp nhân có thê ủy quyền cho người khác ký đơn
kiện và tham gia tố tụng tại Toà án. V iệc uỷ quyền phải bằng vấn bản, trong
đó xác định rõ phạm vi uỷ quyền và thời hạn uỷ quyền. Nếu bẻn uỷ quyền là
pháp nhân thì giấy uỷ quyển phải có chữ ký của người đại diện theo pháp
405
luật của pháp nhân và phải đóng dấu của pháp nhân. Nếu bên uỷ quyền là cá
nhân thì phải có chữ ký của người này và đóng dấu xác nhận của U ý ban
nhân dân cấp xã hoặc cúa cơ quan công chứng.
Kèm theo đơn kiện phái có các tài liệu chứng minh cho yêu cầu cùa
nguyên đơn. Tuỳ từng loại tranh chấp kinh tê mà Toà án có thể yêu cầu
nguyên đơn nộp các giấy tờ, tài liệu khác nhau. Cụ thể là:
* Đ ối với tranh chấp hợp đồng kinh tế, nguyên đơn thường phải nộp
kèm đơn kiện vãn bản hợp đồng, các phụ lục hợp đồng (nếu có), hoá đơn,
chứng từ, giấy biên nhận; những giấy tờ, tài liệu nhằm xác định địa vị pháp
lý của nguyên đơn như quyết định (hoặc giấy phép) thành lập pháp nhân,
giấy chứng nhận đãng ký kinh doanh; những giấy tờ nhằm xác định tư cách
pháp lý của người đại diện cho nguyên đơn ký đơn kiện như quyết định bổ
nhiệm (hoặc biên bản bầu) người đại diện theo pháp luật, giấy uỷ quyền,
biên bản phân công còng tác giữa các chức danh quản lý pháp nhân.
* Đ ối với tranh chấp giữa cõng ty với thành viên của công ty hoặc giữa
các thành viên của công ty liên quan đến thành lập, hoạt động, giải thể công
ty thì tuỳ trường hợp cụ thể mà Toà án yêu cầu nguyên đơn nộp giấy chứng
nhận đăng ký kinh doanh, điều lệ hoạt động của công ty, danh sách thành
viên (đối với công ty T N H H , công ty hợp danh), danh sách cổ đône sáng lập
(đối với công ty cổ phần) hoặc sổ đăng ký thành viên, sổ đăng ký cổ đông,
biên bản bầu chức danh quản lý công ty, biên bán định giá tài sản góp vốn
của thành viên, biên bản các cuộc họp của cơ quan quản lý công ty liên quan
đến nội dung đang tranh chấp.
* Đ ối với tranh chấp liên quan đến việc mua bán cổ phiếu, trái phiếu
nguyên đơn có thể nộp những giấy tờ xác định quyền sở hữu cổ phiếu, trái
phiếu; hợp đồng mua bán cổ phiếu, trái phiếu; những hoá đơn chứng từ liên
quan đến viộc thanh toán tiển mua bán cổ phiếu, trái phiếu...
Đơn kiện phải được nộp cho Toà án trong thời hạn pháp luật quy định.
Đơn kiện có thể được nguyên đon nộp trực tiếp tại Toà án hoặc gửi qua
đường bưu diện.
1.2. Xem xét hồ sơ khơi kiện
K h i nhận được đơn kiện, người có thẩm quyền quyết định thụ lý vụ
kiện phải xem xét kỹ đưn kiên và các giấy tờ liên quan để quyết định thụ lý
hay không thụ lý vụ kiện. K h i xem xét hồ sơ khởi kiện, Thẩm phán phải lưu
ý xem xét các điểu kiện để thụ lý vụ án kinh tế, cụ thê là:
406
a. NíỊUỜi khởi kiện phái cớ quyên khời kiện
Đế làm rõ nội dung này, trước hết Thẩm phán phái xem người khòi
kiện phái có tư cách chú thê pháp lý đế khới kiện (phái có năng lực hành vi
tố tụng).
Trong các vụ án kinh tế, người có quyền khới kiện chỉ có thế là các cá
nhãn, pháp nhân (Điều 20 P L T T G Q C V A K T ). Thực tiễn eiãi quyết các tranh
chấp kinh tế biết đến nhiểu trường hợp người khới kiện không có tư cách
pháp lý để thực hiện quyền khởi kiện. V í dụ, đứng danh nghĩa nguyên đom
đế khới kiện chi là các đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, như chi nhánh, x í
nghiệp, cửa hàng, phân xưởng, đội sán xuất, trạm, trại...
V í dụ: Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn cho
bạn hàng vay vốn để phục vụ cho mục đích sản xuất, kinh doanh. K h i tranh
chấp phát sinh và có nhu cầu giai quyết tại Toà án thì người đứng tên nguyên
dơn dế khói kiện là Ngán hàng Nôna nghiệp và phát triển nông thôn Việt
Nam chứ khôna phải là chi nhánh ngàn hàng. Tuy nhiên, Neân hàng Nông
n g h iệ p
và phát triển nông thôn Việt Nam có thể uỷ quyển cho một người nào
đó tron» Chi nhánh, thường là Giám đốc chi nhánh ký đơn kiện và tham gia
tố tụng. Trong trường hợp cụ thê này, Msân hàng Nông nghiệp và phát triển
nông thôn Việt Nam đã thực hiện quyén khởi kiện cúa mình thỏng qua
người đại diện.
Người khởi kiện phải có các quyền và lợi ích hợp pháp giả thiết bị vi
phạm và đang có tranh chấp. V í dụ: Một bên trong hợp đồng kinh tế bị bên
kia vi phạm và gây thiệt hại dẫn đến tranh chấp.
Có một sô' trường hợp người khởi kiện có đủ tư cách pháp lý để khởi
kiện và trên thực tế có những quyển và lợi ích hợp pháp bị vi phạm nhưng họ
có thế bị mất quyền khới kiện. Trong trường hợp này, Toà án tr ...