Sỏi thận ở trẻ dễ tái phát

Trẻ em cũng bị sỏi thận? Không ít phụ huynh ngạc nhiên khi nghe bác sĩ chẩn đoán con mình bị sỏi thận. Có người còn bức xúc khi thấy trẻ phải mổ đi mổ lại nhiều lần vì sót sỏi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sỏi thận ở trẻ dễ tái phát Sỏi thận ở trẻ dễ tái phátTrẻ em cũng bị sỏi thận? Không ít phụ huynh ngạcnhiên khi nghe bác sĩ chẩn đoán con mình bị sỏi thận.Có người còn bức xúc khi thấy trẻ phải mổ đi mổ lạinhiều lần vì sót sỏi...Cho trẻ uống đủ nước sẽ phòng ngừa được sỏi thận(google image)Chị Nguyễn Thị Xuân Ngọc (TP.HCM) cho biết cháuchị là L.T.Q.N. (11 tuổi, ở Đắk Lắk) đột nhiên bị đaubụng, ăn uống không được. Bệnh viện đa khoa TPBuôn Ma Thuột chẩn đoán cháu bị sỏi thận to 10mm.Gia đình đưa cháu đến điều trị tại Bệnh viện NhiĐồng 2, TP.HCM hồi tháng 5-2010. Tại đây, sau khimổ bác sĩ cho gia đình xem một cục sỏi thận tokhoảng 17mm. Năm ngày sau bác sĩ cho cháu xuấtviện, dặn uống thuốc mỗi ngày và hai tuần sau táikhám...Lúc có sỏi, lúc khôngNguyên nhân gây sỏi thận ở trẻ thường do các bệnhgây rối loạn chuyển hóa như rối loạn enzyme, hộichứng ống thận (sỏi calci-phosphat, sỏi cystinuria),cường tuyến cận giáp, nằm bất động lâu, sỏi do tăngacide uric, sỏi calci oxalat không rõ nguồn gốc(chiếm gần 25% ca bệnh); do sỏi niệu thứ phát:nhiễm trùng tiểu do vi khuẩn tạo urease, bệnh lý tắcnghẽn đường niệu, do một số loại thuốc thải quánhiều qua thận; do vật lạ (chỉ may, các ống dẫn lưuđược đặt vào trong đường tiểu để hỗ trợ cuộc mổtránh biến chứng).Đến hẹn, gia đình đưa cháu N. tái khám và “lấy que”(theo chị Ngọc, “que” được bác sĩ đặt vào trong lúcmổ, không biết để làm gì). Khi tái khám, siêu âm, bácsĩ nói cháu N. có sỏi thận 11mm và xung quanh cónhiều sỏi nhỏ khác. Bác sĩ cho thuốc uống tiếp, dặnmột tháng sau tái khám. Nếu tái khám sỏi lại lớn thìtiếp tục mổ. Gia đình chị Ngọc băn khoăn vì sao chỉcó nửa tháng mà sỏi thận lớn nhanh vậy, có khi nàobác sĩ mổ sót sỏi không?Một tháng sau cháu N. đến tái khám, siêu âm xongbác sĩ kết luận có sỏi thận 11mm, sỏi bàng quang21mm, yêu cầu phải mổ. Đến ngày mổ, mãi khôngthấy điều dưỡng đến đưa đi mổ, bố cháu sốt ruột lênhỏi thì bác sĩ trả lời sau khi chụp X-quang với hìnhảnh rõ hơn thì cháu N. chỉ có vài cục sỏi li ti nên chỉcần lấy “que”, không phải mổ. Gia đình nghe bác sĩnói vậy rất mừng nhưng cũng thấy không tin tưởngvào các chẩn đoán của bác sĩ.Khó lấy hết sỏi một lầnBác sĩ Trịnh Hữu Tùng - trưởng phòng kế hoạch tổnghợp Bệnh viện Nhi Đồng 2 - nói cháu Q.N. nhập việnngày 31-5-2010 do có sỏi san hô thận trái. Bệnh sỏithận ở trẻ em thường là bệnh lý do rối loạn chuyểnhóa, trong đó sỏi san hô là dạng sỏi rất phức tạp.Việc phẫu thuật lấy trọn vẹn toàn bộ viên sỏi sẽ gặprất nhiều khó khăn, có khả năng gây tổn thương thận,gây mất máu trong khi bóc tách lấy sỏi. Vừa bảo đảman toàn cho bệnh nhân vừa có thể lấy được sỏi tớimức tối đa, phẫu thuật viên phải hết sức cân nhắc.Nguy cơ sót sỏi sau mổ rất cao hay tiểu máu kéo dàisau mổ cũng vậy. Ngược lại nếu không phẫu thuật lấysỏi, viên sỏi to dần sẽ phá hủy dần nhu mô thận vàdiễn tiến đến suy thận. Do phẫu thuật viên phải đặt sựan toàn của bệnh nhân lên hàng đầu nên có thể chấpnhận sót sỏi để bệnh nhân không mất một quả thận.Ca phẫu thuật cho cháu N. về cơ bản bác sĩ đã lấyphần lớn sỏi gây tắc nghẽn bể thận niệu quản. Việcđặt “que” theo lời gia đình cháu N. thật ra là đặt ốngthông niệu quản làm nòng (sonde JJ) để vị trí mổ trênthận lành tốt. Sonde này phải rút ra khi bệnh ổn định,do người nhà chưa được giải thích kỹ nên có sự hiểulầm, bệnh viện sẽ rút kinh nghiệm. Theo bác sĩ T ùng,bệnh của bé Q.N. là do bệnh lý chuyển hóa hìnhthành nên sỏi, vì thế sỏi có thể tái phát sau mổ. Dođó, bệnh nhi phải tái khám, theo dõi định kỳ.Bé trai gặp nhiều hơn bé gáiTrao đổi thêm về bệnh sỏi thận ở trẻ em, bác sĩ NgôTấn Vinh - phó khoa thận niệu Bệnh viện Nhi Đồng 2- cho biết hằng năm khoa thận niệu nhận điều trị 5-7trường hợp sỏi thận. Tuổi phát hiện bệnh trung bình4-5 tuổi, ở bé trai nhiều hơn bé gái.Tùy theo kích thước, vị trí của viên sỏi, mức độ tắcdòng nước tiểu mà triệu chứng bệnh sỏi thận biểuhiện khác nhau. Ở trẻ lớn có biểu hiện đau bụng vùnghông, tiểu máu (33-90%); trẻ nhỏ: dễ kích thích, quấykhóc, ói, nhiễm trùng tiểu.Trong đó, đau bụng biểu hiện rõ khi sỏi kẹt ở niệuquản, đau như vọp bẻ vùng bụng hay vùng chậu, kèmtheo buồn nôn hay nôn ói, tiểu khó, tiểu nhiều lần.Tiểu máu: từ màu hồng nhạt đến đỏ sậm, nếu sỏi kẹtở niệu đạo có thể có vài giọt máu sau khi rặn đi tiểuxong. Nhiễm trùng tiểu thường biểu hiện ở trẻ dưới 4tuổi với đau vùng hông, sốt, đôi khi tiểu đục. Đôi khibệnh sỏi thận ở trẻ chỉ phát hiện tình cờ qua siêu âmbụng.Không có phương pháp điều trị hoàn hảo áp dụng chotất cả các loại sỏi. Mỗi phương pháp đều có thể cóbiến chứng, như sót sỏi: có thể do không thấy đượctrên phim chụp trước mổ, do sỏi nhỏ rơi ra trong quátrình lấy sỏi, do sỏi nhỏ ở sâu trong thận; xuất huyết:do tổn thương mạch máu lúc lấy sỏi; tắc niệu quản(ống dẫn nước tiểu từ thận đến bọng đái): do sỏi nhỏhay các mảnh sỏi nhỏ rơi ra trong quá trình lấy sỏitrôi vào trong niệu quản bị kẹt ở đây làm t ...