Sốt Dengue và sốt xuất huyết Dengue (Kỳ 1)

Sốt Dengue và sốt xuất huyết Dengue Định nghĩa: Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm cấp tính, gây dịch do vi rút Dengue gây nên, bệnh lan truyền chủ yếu do muỗi Aedes aegypti. Theo Tổ chức Y tế thế giới, bệnh sốt xuất huyết Dengue hiện đang lan truyền ở nhiều nước trên thế giới với khảng 20 triệu người bị nhiễm vi rút Dengue và khoảng 500.000 trường hợp bị sốt xuất huyết Dengue phải nhập viện, trong đó chủ yếu là trẻ em. Tỷ lệ tử vong đến 5%, thậm chí cao hơn nếu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sốt Dengue và sốt xuất huyết Dengue (Kỳ 1) Sốt Dengue và sốt xuất huyết Dengue (Kỳ 1) I. ĐỊNH NGHĨA Sốt Dengue và sốt xuất huyết Dengue Định nghĩa: Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm cấp tính, gây dịchdo vi rút Dengue gây nên, bệnh lan truyền chủ yếu do muỗi Aedes aegypti. TheoTổ chức Y tế thế giới, bệnh sốt xuất huyết Dengue hiện đang lan truyền ở nhiềunước trên thế giới với khảng 20 triệu người bị nhiễm vi rút Dengue và khoảng500.000 trường hợp bị sốt xuất huyết Dengue phải nhập viện, trong đó chủ yếu làtrẻ em. Tỷ lệ tử vong đến 5%, thậm chí cao hơn nếu không được chẩn đoán vàđiều trị thích hợp. : Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm cấp tính, gây dịch do vi rútDengue gây nên, bệnh lan truyền chủ yếu do muỗi Aedes aegypti. Theo Tổ chức Ytế thế giới, bệnh sốt xuất huyết Dengue hiện đang lan truyền ở nhiều nước trên thếgiới với khảng 20 triệu người bị nhiễm vi rút Dengue và khoảng 500.000 trườnghợp bị sốt xuất huyết Dengue phải nhập viện, trong đó chủ yếu là trẻ em. Tỷ lệ tửvong đến 5%, thậm chí cao hơn nếu không được chẩn đoán và điều trị thích hợp. Sốt Dengue và sốt xuất huyết Dengue được du nhập vào Việt Nam từnhững năm 1960, cho đến nay đã trở thành một bệnh dịch lưu hành. Riêng năm1998, số mắc trên toàn quốc lên tới 234.920 người và chết 377 người. Sốt xuấthuyết dengue có thể gây bệnh cảnh nguy kịch, hội chứng sốc Dengue nhanh chóngdẫn tới tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Dịch tễ học bệnh dengue 1. Tình hình mắc bệnh Cũng theo TCYTTG (1998), trong vòng 10 năm gần đây, bệnh SD/SXHDtrở nên trầm trọng, có trên 100 nước ở châu Phi, châu Mỹ, vùng Ðông Ðịa TrungHải, các nước Ðông Nam á và Tây Thái Bình Dương đều báo cáo có bệnh này.Trong vòng 9 năm từ 1990 đến 1998, số trường hợp trung bình hằng năm mắcSD/SXHD khoảng 514.139.000 người. Bệnh SD/SXHD trở thành một bệnh dịch lưu hành ở nước ta. Bệnh khôngchỉ xuất hiện ở đô thị mà cả vùng nông thôn, nơi có muỗi vectơ truyền bệnh. Dịchlớn SD/SXHD bùng nổ theo chu kỳ khoảng 3-5 năm. Năm 1998, trên toàn quốcbùng nổ vụ dịch lớn, số mắc bệnh và tử vong cao (mắc: 234.920 người, tử vong377) (số liệu của Viện VSDT). Bệnh SD/SXHD ở Việt Nam phát triển theo mùa và cũng có sự khác biệtgiữa các miền: miền Bắc: bệnh thường xảy ra nhiều từ tháng 7 đến tháng 9. MiềnNam và miền Trung, bệnh SD/SXHD xuất hiện quanh năm và tần số mắc bệnhnhiều nhất từ tháng 6 đến tháng 10. ở miền Nam, nơi có bệnh lưu hành cao nên lứatuổi mắc bệnh phần lớn là trẻ em (95%). Ở nước ta, đã phân lập được cả 4 típ virus Dengue gây bệnh. Vào nhữngnăm 1991-1995, típ gây bệnh chủ yếu là típ Den 1 và Den 2; năm 1997-1998 là típDen 3. Từ 1999 đến nay, típ Den 4 gia tăng và có lẽ sẽ là típ gây bệnh chính trongnhững năm tới. 2. Tác nhân gây bệnh Virus Dengue truyền bệnh từ người bệnh sang người lành qua muỗi Aedesđốt. Virus là loại ARN virus, có 4 típ huyết thanh, có những kháng nguyên rấtgiống nhau, có thể gây phản ứng chéo 1 phần sau khi bị nhiễm 1 trong 4 típ và cónhững kháng nguyên đặc hiệu cho riêng từng típ. Virus có ở trong máu ngườibệnh trong thời gian bị sốt. Kháng nguyên virus Dengue được tìm thấy ở đại thựcbào, phổi, lách, tuyến ức, tế bào Kuffer ở gan, tế bào monocyt ở máu ngoại biên. 3. Nguồn bệnh và đường lây truyền Người bệnh là ổ chứa virus chính. Gân đây người ta phát hiện ở Malaysiacó loại khỉ hoang dại ở những khu rừng nhiệt đới có mang virus Dengue. Người bệnh nhiễm virus Dengue bị muỗi Aedes đốt mang virus rồi truyềncho người lành. Khi bị bệnh, cơ thể sẽ xuất hiện kháng thể lgM kháng Dengue tạmthời kéo dài 8 tuần và khi phát hiện kháng thể này trong huyết thanh chứng tỏbệnh nhân đang bị nhiễm virus Dengue cấp tính hoặc vừa mới khỏi bệnh. Kháng thể lgG kháng Dengue xuất hiện muộn hơn và tồn tại nhiều nămhoặc suốt đời và có miễn dịch với típ Dengue gây bệnh. Khi bị bệnh do một típhuyết thanh nào đó của virus Dengue thì sẽ có miễn dịch suốt đời với típ Dengueđó, nhưng không có miễn dịch với các típ khác. Do đó, nhiễm virus Dengue có thểbị mắc tới lần thứ 2 do típ huyết thanh khác gây bệnh. Nước ta có 2 loại muỗi Aedes gây bệnh chủ yếu là Aedes aegypti và Aedesalbopictus. Muỗi Aedes hút máu ban ngày và thường hút máu nhiều nhất vào sángsớm và chiều tối. Muỗi Aedes aegypti mình nhỏ, đen, có khoang trắng thường gọilà muỗi vằn, đậu ở nơi tối trong nhà, thường sống ở các đô thị. Muỗi Aedesalbopictus thích sống ở lùm cây, ngọn cỏ, phần lớn sống ở vùng nông thôn. Saukhi hút máu người bệnh, muỗi cái có thể truyền bệnh ngay nếu hút máu người lànhhoặc virus nhân lên ở tuyến nước bọt của muỗi sau đó 8-10 ngày hút máu ngườilành có thể truyền bệnh. Người ta thấy muỗi bị nhiễm virus Dengue có thể truyềnbệnh suốt vòng đời của muỗi khoảng 174 ngày ...