SỬ DỤNG CÔNG CỤ LẬP TRÌNH MACRO VBA XÂY DỰNG CÁC TIỆN ÍCH XỬ LÝ VĂN BẢN

Sử dụng công cụ vĩ lệnh (macro) VBA (Visual Basic for Application) trong hệ thống phầnmềm MSOffice, chúng tôi đã xây dựng một bộ sưu tập các trình tiện ích giúp giải quyếtnhanh chóng và hiệu quả nhiều vấn đề đặt ra trong quá trình thực hiện các đề tài nghiên cứukhoa học về xử lý tiếng Việt: sắp xếp văn bản, chuyển đổi dạng thức văn bản, chèn nghĩatương đương trong các từ điển đa ngữ, gõ nhanh gõ tắt văn bản tiếng Việt, v.v… Hệ thốngđược xây dựng theo hướng mở, một mặt góp phần nâng cao chất...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SỬ DỤNG CÔNG CỤ LẬP TRÌNH MACRO VBA XÂY DỰNG CÁC TIỆN ÍCH XỬ LÝ VĂN BẢN SỬ DỤNG CÔNG CỤ LẬP TRÌNH MACRO VBA XÂY DỰNG CÁC TIỆN ÍCH XỬ LÝ VĂN BẢN USING THE MACRO VBA TO CREATE WORD PROCESSING UTILITIES PHAN HUY KHÁNH Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng TÓM TẮT Sử dụng công cụ vĩ lệnh (macro) VBA (Visual Basic for Application) trong hệ thống phần mềm MSOffice, chúng tôi đã xây dựng một bộ sưu tập các trình tiện ích giúp giải quyết nhanh chóng và hiệu quả nhiều vấn đề đặt ra trong quá trình thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học về xử lý tiếng Việt: sắp xếp văn bản, chuyển đổi dạng thức văn bản, chèn nghĩa tương đương trong các từ điển đa ngữ, gõ nhanh gõ tắt văn bản tiếng Việt, v.v… Hệ thống được xây dựng theo hướng mở, một mặt góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, một mặt tạo ra môi trường nghiên cứu khoa học về xử lý ngôn ngữ tại khoa Công nghệ Thông tin & Điện tử Viễn thông, trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng. ABSTRACT This paper presents the use of the macro VBA (Visual Basic for Application programming) within the preeminent features of MSOffice software, in order to create a collection of utility programs to solving quickly and effectively most of the problems occured in the realization of our research projects: conversion of any codes systems, conversion of any texts formats, automatic insertion of the equivalent meanings in the multiligual dictionaries, increasing the speed of editing for the Vietnamese documents, etc. Orienting toward the open sources method, our solution allows not only to enhance the training for IT human resources but also to provide the R&D environment for the language processing at our Faculty of IT. Từ khoá: Vĩ lệnh macro VBA, trình tiện ích, chuyển đổi mã, chuyển đổi dạng thức văn bản, xử lý văn bản, từ điển đa ngữ, mã nguồn mở.1. ĐẶT VẤN ĐỀ Ngôn ngữ BASIC (viết tắt của Beginner’s All-purpose Symbolic Instruction Code) làngôn ngữ lập trình bậc cao do J. Kemeny và Th. Kurtz đề xuất từ những năm 1960 tạitrường Đại học Dartmouth, Hoa Kỳ 33. Nhờ tính năng dễ học, dễ lập trình, BASIC nhanhchóng được cải biên, phát triển và cài đặt thành nhiều phiên bản trên các dòng máy tínhkhác nhau như TinyBASIC, MicrosoftBASIC, CBASIC, BASICA, GW-BASIC,TrueBASIC… Từ năm 1988, A. Cooper đưa ra ý tưởng phát triển BASIC thành ngôn ngữlập trình trực quan (visual programming language) và người ta gọi A. Cooper là cha đẻ củaVisual Basic (viết tắt VB) 3. Hiện nay, VB là một trong những ngôn ngữ được sử dụngchủ yếu trong môi trường Windows. VB rất phong phú về câu lệnh và từ khóa. Thư việnVB chứa hàng trăm hàm cho phép người sử dụng (NSD) phát triển dễ dàng ứng dụng trongcác giao diện đồ hoạ GUI (Graphical User Interface). Khi lập trình VB, NSD thiết kế cácgiao diện và viết lệnh xử lý các đối tượng nhìn thấy được trên các giao diện này. VB cóhai dạng sử dụng khác là VBScript và VBA (Visual Basic for Application). VBScript đượcdùng cho Windows và các ứng dụng trên Internet. VBA được sử dụng trong MSOffice(Word, Excel, Access, Project, v.v…) 33 để tạo ra các vĩ lệnh tự động hóa. Có thể nóiphương pháp lập trình vĩ lệnh đã nâng cao hiệu quả sử dụng của các trình MSOffice. Nhờ những tính năng ưu việt của lập trình vĩ lệnh VBA trong môi trường Windows, từnăm 1996, chúng tôi đã sử dụng VBA để xây dựng các trình tiện ích sử dụng trong các đềtài nghiên cứu khoa học thuộc lĩnh vực xử lý ngôn ngữ và xử lý tiếng Việt 33333. Tiếp theo đây, chúng tôi sẽ trình bày một số trình tiện ích chủ yếu phục vụ nâng caotính năng soạn thảo văn bản như chuyển mã, gõ nhanh, gõ tắt, sắp xếp, định dạng vănbản…, phục vụ sưu tập dữ liệu và chèn nghĩa tiếng Việt tương đương cho các từ điển đangữ và đơn ngữ, chuyển đổi dạng thức dữ liệu từ RTF (Rich Text Format) sang XML(eXtensible Markup Language) hay sang cơ sở dữ liệu quan hệ, v.v… Để dễ theo dõi, trướchết chúng tôi sẽ trình bày cách tạo ra các vĩ lệnh VBA từ một ứng dụng MSOffice.2. XÂY DỰNG CÁC TRÌNH TIỆN ÍCH2.1 Tạo tự động vĩ lệnh VBA trong một ứng dụng MSOffice Trong khi soạn thảo văn bản với Winword, hoặc thao tác bảng tính với Excel, hoặc tạora các trang trình diễn với PowerPoint…, NSD có thể tạo ra các vĩ lệnh một cách tự độnghoặc như cách lập trình thông thường. Đó là các đoạn chương trình con (sub-program) códạng: Sub macro-name(arg-list) ’ Dòng chú thích (comment line) … Các câu lệnh VBA (macro commands/instructions) … End Sub ’macro-name Sau từ khoá Sub (chữ đậm) là tên của vĩ lệnh do NSD tự đặt tuỳ ý. Mỗi vĩ lệnh có thểcó hoặc vắng mặt các tham đối arg-list. Phần thân của vĩ lệnh gồm các dòng lệnh VBA.Kết thúc một vĩ lệnh là cặp từ khoá End Sub. NSD có thể đặt tuỳ ý cá ...