Sử dụng hiệu quả phương pháp thuyết trình kết hợp với trình chiếu powerpoint trong giảng dạy môn Tư tưởng Hồ Chí Minh

iệc khai thác các phần mềm dạy học hiện đại chỉ nhằm mục đích tích cực hóa phương pháp thuyết trình, giúp phương pháp thuyết trình có kết quả tốt hơn, chứ nó không thể thay thế được phương pháp đó. Ngôn ngữ, ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ, tác phong, tình cảm...của người thầy mãi là vũ khí dạy học sắc bén trong việc truyền tải thông tin kiến thức và tình cảm đến với học trò.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng hiệu quả phương pháp thuyết trình kết hợp với trình chiếu powerpoint trong giảng dạy môn Tư tưởng Hồ Chí Minh JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci. 2010, Vol. 55, No. 8, pp. 98-105 SỬ DỤNG HIỆU QUẢ PHƯƠNG PHÁP THUYẾT TRÌNH KẾT HỢP VỚI TRÌNH CHIẾU POWERPOINT TRONG GIẢNG DẠY MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH Dương Văn Khoa Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 1. Mở đầu Thuyết trình là phương pháp giảng dạy truyền thống độc tôn một thời. Ngày nay, tính độc tôn đã không còn phù hợp với xu thế dạy học hiện đại, nhưng đây vẫn là một kỹ năng quan trọng, không thể thiếu đối với mỗi người thầy. Powerpoint là phần mềm trình chiếu có rất nhiều tính năng, có thể mang đến những hiệu quả tốt đối với các buổi thảo luận, hội họp, báo cáo, giảng dạy. . . Tư tưởng Hồ Chí Minh là một khoa học còn khá mới, nó mang nặng tính văn bản. Vì vậy, sử dụng trình chiếu Powerpoint trong giảng dạy môn Tư tưởng Hồ Chí Minh sẽ tạo ra những sắc thái mới tích cực và hiệu quả hơn đối với phương pháp thuyết trình, cũng như đối với môn học 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Sự cần thiết kết hợp giữa thuyết trình và trình chiếu Pow- erpoint trong giảng dạy môn Tư tưởng Hồ Chí Minh “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách mạng xã hội chủ nghĩa. . . ”. Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh là một khoa học, nghiên cứu hệ thống các quan điểm ấy và quá trình Đảng Cộng sản Việt Nam vận dụng, phát triển sáng tạo qua các giai đoạn cách mạng. Hệ thống các quan điểm của Hồ Chí Minh không chỉ được phản ánh trong các bài nói, bài viết mà còn được thể hiện qua quá trình chỉ đạo thực tiễn cách mạng. Vì vậy, một kênh tư liệu phong phú, khoa học của môn học là những hình ảnh sống động về quá trình chỉ đạo thực tiễn cách mạng của Người. Powerpoint là phần mềm hữu ích, giúp giảng viên khai thác tốt kênh thông tin này để phục vụ cho giảng dạy. Ngoài ra, việc sơ đồ hóa, lập bảng biểu, đưa số liệu. . . cũng là thế mạnh của Powerpoint. 98 Sử dụng hiệu quả phương pháp thuyết trình kết hợp với trình chiếu Powerpoint... Thuyết trình là một hình thức của giao tiếp, cũng có thể hiểu theo nghĩa là “trình bày”, giáo viên dùng lời nói để trình bày tài liệu mới, nội dung mới hoặc hệ thống hoá những tri thức mà học sinh đã thu lượm được. Thuyết trình gồm các loại: giảng thuật, là thuyết trình có chứa đựng các yếu tố trần thuật và miêu tả; giảng giải: dùng luận cứ, số liệu để chứng minh các nguyên tắc, quy tắc, định luật, công thức... nó chứa đựng các yếu tố suy luận và phán đoán; diễn giảng: là trình bày một vấn đề hoàn chỉnh có tính chất phức tạp trừu tượng và khái quát trong một thời gian tương đối dài (cả tiết học hoặc vài tiết). Phương pháp thuyết trình có một số ưu, khuyết điểm cơ bản sau: Ưu điểm: Lượng thông tin được chuyển tải tương đối lớn, đến được với nhiều người cùng một lúc, ở những địa điểm khác nhau; thông tin cập nhật, bổ sung cho sách giáo khoa, giáo trình; hình thành phương pháp nhận thức. . . Nhược điểm: Ít thông tin phản hồi; mức độ lưu giữ thông tin không tốt; tính cá thể hoá trong dạy học thấp; người học ít có cơ hội tham gia; duy trì sự chú ý kém so với các phương pháp khác. . . Vì đặc tính này, giáo viên thường trăn trở, làm cách nào để phát huy ưu điểm, hạn chế nhược điểm của phương pháp thuyết trình. Powerpoint là phần mềm hỗ trợ quá trình dạy học. Nó không phải là một phương pháp mà là một phương tiện hỗ trợ dạy học. Nó giúp người dạy khái quát các nội dung chính trên các slide để người học nắm bắt tốt hơn. Với các hiệu ứng mạnh, phong phú, đẹp mắt, giáo viên rất thuận lợi thực hiện các công đoạn của bài giảng. Powerpoint giúp người dạy đưa các đoạn phim, ảnh, sơ đồ, bảng biểu. . . lên các trang chiếu. Nó có thể liên kết trực tiếp tới các trang Website hoặc trang Word, Excel. . . Tuy nhiên, một số hạn chế dễ nhận thấy trong khi sử dụng phần mềm này trong giảng dạy là: “quá lạm dụng các trang trình chiếu (slide), dùng quá nhiều kênh chữ, hoạt động của thầy và trò quá ít (biến quá trình dạy học thành quá trình chiếu slide để sinh viên chép). . . Tổng kết ưu và nhược điểm của phương pháp thuyết trình và việc sử dụng phần mềm Powerpoint trong giảng dạy các môn học nói chung, môn Tư tưởng Hồ Chí Minh nói riêng, chúng ta mới thấy được sự cần thiết của sự kết hợp, tương tác giữa hai phương pháp và công cụ này. Mục đích chính là để phát huy tối đa những điểm mạnh và hạn chế đến mức có thể những điểm yếu của chúng. Thuyết trình không bắt buộc phải kết hợp với trình chiếu Powerpoint trong giảng dạy môn Tư tưởng Hồ Chí Minh, nhưng chúng ta cần khai thác những ưu thế của công cụ này để tích cực hóa và làm mới, hiệu quả hơn phương pháp thuyết trình. Thuyết trình kết hợp với Powerpoint sẽ làm cho phương pháp này phát huy thêm được nhiều ưu thế n ...