Sử dụng phần mềm toán học hỗ trợ giảng dạy toán cao cấp cho sinh viên gắn với thực tiễn đào tạo nghề ở trường Đại học Công nghiệp Hà Nội

Bài viết trình bày nghiên cứu về vấn đề sử dụng một số phần mềm toán học để hỗ trợ dạy Toán cao cấp (TCC) gắn với thực tiễn đào tạo nghề ở trường Đại học Công nghiệp (ĐHCN). Tác giả đã tiếp cận vấn đề bằng cách khai thác phần mềm Matlab và Maple trong giảng dạy Giải tích toán học cho sinh viên (SV) hai nhóm ngành điện và cơ khí ở trường ĐHCN Hà Nội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sử dụng phần mềm toán học hỗ trợ giảng dạy toán cao cấp cho sinh viên gắn với thực tiễn đào tạo nghề ở trường Đại học Công nghiệp Hà NộiJOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: 10.18173/2354-1075.2015-0172Educational Sci., 2015, Vol. 60, No. 8A, pp. 115-128This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn SỬ DỤNG PHẦN MỀM TOÁN HỌC HỖ TRỢ GIẢNG DẠY TOÁN CAO CẤP CHO SINH VIÊN GẮN VỚI THỰC TIỄN ĐÀO TẠO NGHỀ Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI Lê Bá Phương Khoa Khoa học cơ bản, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Tóm tắt. Bài báo trình bày nghiên cứu về vấn đề sử dụng một số phần mềm toán học để hỗ trợ dạy Toán cao cấp (TCC) gắn với thực tiễn đào tạo nghề ở trường Đại học Công nghiệp (ĐHCN). Tác giả đã tiếp cận vấn đề bằng cách khai thác phần mềm Matlab và Maple trong giảng dạy Giải tích toán học cho sinh viên (SV) hai nhóm ngành điện và cơ khí ở trường ĐHCN Hà Nội. Kết quả nghiên cứu thể hiện ở biện pháp và ví dụ minh họa việc sử dụng Maple, Matlab giúp cho SV nắm vững và vận dụng vào giải quyết bài toán thực tiễn nghề nghiệp. Từ khóa: Sử dụng phần mềm toán học, giảng dạy Toán cao cấp, thực tiễn dạy nghề.1. Mở đầu Quan niệm học để làm, một trong bốn “cột trụ” của giáo dục (UNESCO, 1985) là sự khẳngđịnh chắc chắn của thế giới về mục tiêu tăng cường ứng dụng trong giảng dạy ở các bậc học. Về giáo dục đại học, Hội nghị quốc tế UNESCO (Paris, 5-8/7/2009) đã làm rõ hơn vai tròcủa giáo dục cũng như triết lí của đào tạo bậc đại học: Không những đào tạo cho SV có kiến thứcvững chắc và biết vận dụng sáng tạo trong hoàn cảnh hiện thời và cả cho tương lai. Trong đó, đặcbiệt nhấn mạnh ... Đào tạo tay nghề cao, những công dân có trách nhiệm chuyên nghiệp tùy theonhu cầu hiện tại và tương lai của xã hội [12]. Về giáo dục nghề nghiệp, ngày 29/11/2013, Ngân hàng Thế giới (WB) đã công bố báo cáoPhát triển Việt Nam 2014 với tựa đề “Phát triển kĩ năng: Xây dựng lực lượng lao động cho mộtnền kinh tế thị trường hiện đại ở Việt Nam, trong đó đưa ra kế hoạch thực hiện phát triển kĩ năngkĩ thuật phù hợp với công việc thông qua một hệ thống được kết nối tốt hơn giữa người sử dụnglao động với SV, các trường đại học và các trường dạy nghề [11]. Như vậy, giáo dục toán học gắn với thực tiễn đã được các nhà giáo dục trên thế giới quantâm nghiên cứu theo hướng hình thành và phát triển năng lực vận dụng vào thực tế; ngay từ bậc họcphổ thông - đối với lứa tuổi đang trưởng thành [9], đến bậc học đại học [12] và đào tạo nghề [11]. - Ở Việt Nam, ngay từ rất sớm, trong cuốn sách Giáo dục học môn Toán (1981), các tácgiả Phạm Văn Hoàn, Nguyễn Gia Cốc, Trần Thúc Trình đã nhìn nhận việc dạy và học môn Toán ởcác bậc học không chỉ thuần túy như một môn học, mà còn thể hiện yêu cầu và kết quả - xem nhưmột trong những yếu tố văn hóa mà mỗi con người cần có để vận dụng trong thực tiễn cuộc sống.Ngày nhận bài: 15/7/2015. Ngày nhận đăng: 10/10/2015.Liên hệ: Lê Bá Phương, e-mail: lebaphuong70@gmail.com 115 Lê Bá Phương - Vấn đề dạy học Toán gắn với ứng dụng của toán học đã được đưa vào giáo trình Lí luậnDạy học Toán để đào tạo giáo viên (GV), điển hình là trong Giáo trình Phương pháp dạy học môntoán [4], tác giả Nguyễn Bá Kim (2015) đã chỉ rõ: + Tính trừu tượng cao độ của toán học chỉ che lấp chứ không hề làm mất tính thực tiễn củaToán học. Ngược lại, tính trừu tượng cao độ làm cho Toán học có tính thực tiễn phổ dụng, có thểứng dụng được trong nhiều lĩnh vực rất khác nhau của đời sống. + Tăng cường và làm rõ mạch toán ứng dụng và ứng dụng Toán học là một trong bốn tưtưởng cơ bản của dạy học Toán, góp phần thực hiện lí luận liên hệ với thực tiễn, học đi đôi vớihành, nhà trường gắn liền với đời sống. Đồng thời, tác giả cũng chỉ ra con đường và quy trình ứngdụng thực tế của Toán học, gồm ba bước: Bước 1: Toán học hóa tình huống thực tế; Bước 2: Dùng công cụ toán học để giải quyết bài toán trong mô hình toán học; Bước 3: Chuyển kết quả trong mô hình toán học sang lời giải của bài toán thực tế. - Về khai thác ứng dụng phương tiện dạy học, đặc biệt là máy tính và phần mềm, đã có nhiềutác giả nghiên cứu và triển khai (Phạm Huy Điển [2], Phạm Minh Hoàng [3], Đào Thái Lai [5],Trần Vui [10], ...). Trong đó, có thể thấy việc khai thác máy tính với phần mềm phù hợp có khảnăng làm sáng tỏ các kiến thức toán học phức tạp bằng những minh hoạ trực quan hoàn hảo, từ đótạo điều kiện để người học nắm vững và vận dụng công cụ này vào thực tế. - Với đào tạo đại học ngành kĩ thuật, Đỗ Văn Dũng và các tác giả trong bài viết Đa phươngtiện trong dạy học tích cực môn học Nhập môn ngành Công ...