Con người sinh ra, trưởng thành, suy yếu bệnh hoạn rồi từ trần, đó là chu kỳ “Sinh Lão Bệnh Tử” theo luật thiên nhiên mà ta đã chấp nhận từ nhiều ngàn năm. Nhưng ngày nay, với tiến bộ của khoa học, con người đã có khả năng ảnh hưởng tới hai trong bốn giai đoạn của chu kỳ trên. ng, giác quan của họ cò
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sự Lão Hóa Sự Lão Hóa BS Nguyễn Ý Ðức , Kiều bào MỹCon người sinh ra, trưởng thành, suy yếu bệnh hoạn rồi từ trần, đó là chukỳ “Sinh Lão Bệnh Tử” theo luật thiên nhiên mà ta đã chấp nhận từ nhiềungàn năm.Nhưng ngày nay, với tiến bộ của khoa học, con người đã có khả năng ảnhhưởng tới hai trong bốn giai đoạn của chu kỳ trên. Đó là Lão và Bệnh. Conngười hiện đại có khả năng kéo dài tiến trình lão hóa, làm chậm sự lão suy,làm nhẹ bớt nhiều chứng bệnh liên hệ tới tuổi già và loại hẳn một số bệnhgây tử vong trước đây. Tóm lại, con người ngày nay có thể tăng tuổi thọ vàsống bình an, thoải mái suốt giai đoạn cuối của cuộc đời. Giai đoạn màngười Tây phương gọi là Tuổi Vàng (The Golden Years). Bí quyết để đạtđến mục đích đó là tìm hiểu tuổi già và các phương pháp tổ chức lối sốngcho có hiệu năng để hưởng trọn tuổi già.Già là gì ?Già là gì ? Bao nhiêu tuổi thì gọi là già ?Nếu dễ tính, ta có thể chấp nhận câu trả lời giản dị: già là một giai đoạn củacuộc đời, cũng như giai đoạn dậy thì của thiếu niên, trưởng thành của trungniên. Trong giai đoạn này, người già có một số điểm giống nhau đủ để tạothành một mô hình cho lứa tuổi đó. Nhưng thực tế cho hay một định nghĩanhư vậy chưa đủ để thỏa mãn nhiều người.Trong chu kỳ Sinh, Lão, Bệnh, Tử, ta thấy khâu Lão tiếp nối khâu sinh.Như vậy phải chăng phương Đông quan niệm rằng con người già ngay khisanh ra đời. Rồi nếu ta ngẫm nghĩ về chữ “Old” là già trong tiếng Anh thì tathấy những sắc dân nói ngôn ngừ này tuồng như cũng đồng quan niệm vớingười phương Đông về sự hóa già. Chả thế mà họ gọi đứa bé vừa sanh rađược một giờ là “one hour old”, và một người chín mươi tuổi là “90 yearsold”.Nguyên Giám Đốc chương trình An Sinh Xã Hội Hoa Kỳ Oscar R. Ewingđã có nhận xét: “Với con người, không có một định nghĩa chính xác nàocho tuổi già của cơ thể. Cái mà chúng ta liên hệ tới không phải là một nhómngười già mà là một nhóm bị người khác gán cho nhãn hiệu già, mặc dùkhả năng của họ khác nhau”.Vậy thì rất khó mà định nghĩa hai chữ tuổi già hoặc là đặt một cái mốc đểchỉ tuổi già trong quãng đời con người. Phải chăng tuổi già là tuổi ở giaiđoạn cuối đời của con người? Nhưng đời con người kéo dài bao nhiêunăm? Cách đây một thế kỷ, khi sống tới 40 tuổi, các cụ ta đã ăn mừng “tứtuần đại khánh”; sống tới tuổi 70 thì coi “như cổ lai hy”. Ngày nay tuổi thọtrung bình của ta đã lên tới 70. Vậy thì sự già bây giờ tất phải đến trễ hơn.Không căn cứ được vào số năm để xác định tuổi già, thì phải dựa vào cáigì? Hay là cứ ví von như các cụ xưa, hứa với nhau cho tới khi “đầu bạcrăng long” ; hoặc nói về cái mệnh đoản của người con gái đẹp mà ngâmnga câu “Mỹ nhân mệnh đoản như danh tướng, bất hứa nhân gian kiến bạcđầu”. Cái lối ví von đó có vẻ như có căn bản khoa học đấy, vì răng long đầubạc là một trong những dấu hiệu của sự hóa già.Các khoa học gia đã thử lấy một số thay đổi của cơ thể khi về già làm mốcsinh học để định nghĩa sự già.Thí dụ đến tuổi nào thì da bắt đầu nhăn, răngrụng, thính giác giảm.Để có giá trị sinh học, các mốc này phải tiên đoán được, không tránh đượcvà không đảo ngược được. Mốc thay đổi tùy theo người. Cho nên già có thểtrông thấy như tóc bạc, da mồi; cảm thấy như khi thấy mình mau mệt,không còn nhiều nhiệt huyết như tuổi đôi mươi.Nói chung, giai đoạn lão suy là khi con người bắt đầu có những biến đổi cơthể theo chiều hướng đi xuống, từ tốt sang xấu, cũng như có thay đổi vềtính tình, cách đối xử. Da vùng mặt và cổ bắt đầu nhão, tóc thành muối tiêurồi bạc, khóe mắt xuất hiện nếp nhăn, răng bắt đầu lỏng rụng. Công năng cơthể giảm sút như là ăn chậm tiêu, ngủ ít, đại tiểu tiện bất thường, nói năngchậm, trí nhớ ngắn hạn sút kém. Vào thời kỳ này, một số bệnh cũng có thểxuất hiện. Ngoài ra, một số người cũng trở thành thụ động, phụ thuộc,không tham gia, có khuynh hướng sống lẻ loi, không đòi hỏi.Cũng nên nhớ là sự hóa già ở nữ giới thường muộn hơn và họ cũng thọ hơnnam giới. Lý do có thể là các bà chịu đựng dẻo dai với bệnh tật hơn cácông, giác quan của họ còn tinh tường, trí nhớ tốt hơn. Nam giới có nhiềucăng thẳng do việc làm, lại bị nhiều bệnh tim mạch, ung thư, tai nạn hơnnên mau già.Sự hóa già cũng tùy thuộc vào nhiều yếu tố như di truyền, nếp sống cánhân, môi trường chung quanh cũng như quan niệm, thái độ trước sự hóagià.Ngoài ra, mỗi người già theo một cách riêng biệt. Trong một cơ thể,mỗi tế bào, cơ quan cũng già theo nhịp độ khác nhau.Các loại tuổi giàNhư đã nói trên đây, rất khó mà định nghĩa tuổi già.Nếu căn cứ theo tuổi niên đại, tức là số năm con người sống từ khi sinh rađời, thì tuổi già bắt đầu từ tuổi nào? Năm mưới, bẩy mười hay hơn nữa.Những con số này đều vô nghĩa nếu không có một hệ thống đo lường sự giàđi kèm theo. Đó là tuồi sinh lý. Ví dụ một người 50 tuổi mà tóc đã bạc, cácchức năng cơ thể giảm sút thì người đó xem như đã già. Trái lại một ngườingoài tuổi 60 mà thân thể c ...