Bản Dạ cổ hoài lang (nhịp 2) - của cố nhạc sĩ Cao Văn Lầu được sáng tác vào năm 1920, ra đời và lớn lên giữa bầu khí xôn xao, đầy áp đảo của các điệu Tứ đại oán, Văn Thiên Tường, nhất là thời kỳ bản Hành vân “độc chiếm” sân khấu cải lương (1920 -1935) và trong giới tài tử.
Nền ca nhạc tài tử Nam bộ hình thành và sau đó phát triển mạnh mẽ ra khắp “Nam kỳ lục tỉnh” từ những năm đầu của thế kỷ 20. Nổi bật có các nhóm tài...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sự ra đời “Dạ cổ hoài lang” (nhịp 2)
S ra i “D c hoài
lang” (nh p 2)
B n D c hoài lang (nh p 2) - c a c nh c sĩ Cao Văn L u ư c
sáng tác vào năm 1920, ra i và l n lên gi a b u khí xôn xao, y áp o
c a các i u T i oán, Văn Thiên Tư ng, nh t là th i kỳ b n Hành vân
“ c chi m” sân kh u c i lương (1920 -1935) và trong gi i tài t .
N n ca nh c tài t Nam b hình thành và sau ó phát tri n m nh m ra
kh p “Nam kỳ l c t nh” t nh ng năm u c a th k 20. N i b t có các
nhóm tài t c a: c Nguy n Quang i (“th lĩnh” mi n ông), c Tr n
Quang Qu n (“ch soái” mi n Tây), nh c sĩ Nguy n T ng Tri u (M Tho),
tài t T ng H u nh (Vĩnh Long), ông Nh c Nhi (B c Liêu), c Tr n
Quang Di m (M Tho)… Bài b n ư c ưa thích ương th i là T i oán –
m t i u ca ph bi n su t th i kỳ ca nh c tài t “thính phòng” trên sân kh u
“nhà hàng” và Ca ra b (1910 – 1919)…
D c hoài lang, lúc u tư ng ph i chìm sâu vào tâm s c a m t
ngư i, không ng ch ng m y ch c ã “vươn vai l n m nh”. K t khi m ra
nh p 8 (năm 1936) v i gi ng ca ngân nga ch m rãi c a ngh sĩ Năm Nghĩa,
qua bài “Văng v ng ti ng chuông chùa” (ca trên ĩa Asia) - và ư c ngư i
i g i g n là Bài V ng c .
Mư i m t năm sau, b n v ng c l i i vào m t bư c ngo t m i…
Gi ng ca c a nam tài t Út Trà Ôn qua bài “Tôn T n gi iên” (nh p
16), v i l i ca buông nh p m i m , luy n láy ng t mùi truy n c m, xen l n
thêm các câu hò i u lý, danh ca Út Trà Ôn th c s ã “ nh hình” cho bài
v ng c . V m t làn i u và c u trúc âm thanh, m t i u ca c nét Nam b ,
y c m xúc trong hơi i u và nh c c m tri n miên, b n v ng c chi m g n
v trí ch o trên sân kh u và các t i m tài t . R i theo dòng c m h ng,
b n v ng c ã m d n ra nh p 32, 64, th m chí 128…
B n D c hoài lang (nh p 2) ã t n n móng cho vi c hình thành bài
V ng c hi n nay là b n D c hoài lang, do Sáu L u (t c Cao Văn L u)
sáng tác nh c, xin trích gi i thi u cùng c gi :
1. T là t phu tư ng
2. Báo ki m s c phán lên ư ng
3. Vào ra lu ng trong tin nh n
4. Năm canh mơ màng
5. Em lu ng trông tin chàng
6. Ôi gan vàng thêm au
7. ư ng dù xa ong bư m
8. Xin ó ng ph nghĩa tào khang
9. Còn êm lu ng trông tin b n
10.Ngày m i mòn như á v ng phu
11.V ng phu lu ng trông tin chàng
12. Lòng xin ch ph phàng
13. Chàng là chàng có hay
14. êm thi p n m lu ng nh ng s u tây
15. Bi t bao thu ó ây sum v y?
16. Duyên s c c m ng l t phai
17. Là nguy n cho chàng
18. ng ch an - bình an
19. Tr l i gia àng
20. Cho én nh c hi p ôi.
(Bài ca này trích sách c a ông Tr nh Thiên Tư (ca nh c c i n i u
B c Liêu), ã xu t b n t i Sài Gòn kho ng năm 1963. Tác gi là cháu, g i
nh c sư Hai Kh (th y c a ông Sáu L u) b ng c u. Ông Tr nh Thiên Tư là
m t nhà giáo, kiêm so n gi bài ca tài t c i lương. M c dù nhà tác gi t n
Long Xuyên, cách nơi c a ông Sáu L u hơn 50 cây s (Vĩnh L i, B c
Liêu), nhưng thư ng qua l i trao i âm nh c và thăm h i).
Nh c sĩ Cao Văn L u ra i cách nay 112 năm (ông sinh năm 1892)
t i xã Thu n L nay là Thu n M , Tân An (Long An). T ph c a ông
nguyên thành Gia nh, Năm ông Sáu L u lên 6 tu i, cha ông m i chuy n
v B c Liêu. Ông Sáu L u là m t trong nh ng môn xu t x c c a nh c sư
Hai Kh v nh c l .
Năm 1978, nh c sĩ Sáu L u có lên Sài Gòn. Ông trú t i nhà nh c sĩ
Hai Ngưu. V nguyên nhân sáng tác bài D c hoài lang, nh c sĩ Hai Ngưu
(năm nay cũng ã 89 tu i) ã k l i r ng: “Trong m t êm ông Sáu L u tr c
gác t i Nhà èn B c Liêu vào năm 1920, do bu n vi c gia ình, v ch ng
phân ly, ông bu c ph i b v ; do hai v ch ng chung s ng v i nhau hơn 10
năm mà không sinh con. au kh trong hoàn c nh n duyên ngang trái, ông
xúc c m vi t thành b n nh c lòng D c hoài lang ( êm khuya nghe ti ng
tr ng nh ch ng). Sau khi b n D c hoài lang ra i, có l tr i cao không
ph lòng ngư i t t, nên ít lâu sau hai v ch ng ã tái h p l i. V ông th
thai, r i sau ó hai ông bà ã có v i nhau 6 ngư i con”.
Nh c sĩ Tr n Thanh Tâm (Chín Tâm), nguyên là gi ng viên trư ng
Qu c gia âm nh c và k ch ngh Sài Gòn, s ng t i Qu n 4 (năm nay cũng ã
78 tu i), trư c thư ng xuyên trao i thư t v i nhà giáo Tr nh Thiên Tư.
Ông Tư ã k l i v i ông Chín Tâm như sau: “Năm ông Sáu L u 28 tu i,
ông ư c l nh m ph i thôi v vì lý do “tam niên vô t b t thành thê”. Ông
Sáu L u au kh nhưng không dám cãi l i m d y. Chi u chi u ông ôm cây
àn kìm ra sau vư n làm b n tâm tình. trút b n i lòng, ông huýt gió
thành b n nh c lòng. Tuy v a ý v i ch Hò kh i u c a bài Lưu Th y,
song ông không d t khoát ư c ch n trong bài và chưa kh ng nh s
câu. Bài này lúc u có 22 câu và ông t tên là HOÀI LANG. Danh ca B y
Kiên nh n th y có vài câu trùng ý, ngh rút l i còn 20 câu. ng th i ông
B y Kiên còn thêm vào hai ch D C , thành ra “D ...