Nằm trên trục đường 19, cách biên giới Việt Nam - Campuchia không xa về phía Nam có một khu nghĩa địa. Gọi là nghĩa địa có phần xúc phạm tới danh dự của những người đã khuất, nhưng hiện tại chưa có cách nào gọi khác như “Nghĩa trang liệt sĩ” chẳng hạn. Song cũng hoàn toàn không ổn, nghĩa trang thường gắn với một biểu tượng gì đó, gợi nên sự thiêng liêng kiêu hãnh mà ta vẫn thấy đâu đó có dòng chữ ghi “Tổ quốc ghi công” cho những người vì sự nghiệp cao cả?! Nghĩa...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Suối đổ về biển mặn Suối đổ về biển mặn TRUYỆN NGẮN CỦA ĐỖ VIẾT NGHIỆMNằm trên trục đường 19, cách biên giới Việt Nam - Campuchia không xa về phía Nam cómột khu nghĩa địa. Gọi là nghĩa địa có phần xúc phạm tới danh dự của những người đãkhuất, nhưng hiện tại chưa có cách nào gọi khác như “Nghĩa trang liệt sĩ” chẳng hạn.Song cũng hoàn toàn không ổn, nghĩa trang thường gắn với một biểu tượng gì đó, gợi nênsự thiêng liêng kiêu hãnh mà ta vẫn thấy đâu đó có dòng chữ ghi “Tổ quốc ghi công” chonhững người vì sự nghiệp cao cả?!Nghĩa địa được đặt tại đây, thời gian đầu của cuộc chiến tranh biên giới từ năm 1970.Nằm lồ lộ giữa cao nguyên phơi mình dưới nắng trời oi ả của mùa khô, và tầm tả củamùa mưa nước tuôn ầm ầm tưởng đất trời có thể sụt lở, nước cuốn theo vô số hằng hà đấtđá đỏ ngầu, nước như con trăn khổng lồ vừa lột xác quằn quại quất đập tứ tung bất trị đếnkhủng khiếp.Nghĩa địa lúc đầu còn thưa thớt vài ba nấm mộ như một trạm trung chuyển về xuôi, để rồiđược đưa về các tỉnh an táng được gần quê nhà, bên cạnh những người thân ngày ngàychăm lo hương khói. Nhưng cùng với chiều dài của cuộc chiến sự mất mát hy sinh cũngtăng dần, nghĩa địa bây giờ đã có hàng ngàn ngôi mộ và sự chuyển tiếp trở nên khó khăn.Vì thế không thể để mãi sự trần trụi lạnh lẽo đối với những người đã chết, nên mộ của cácliệt sĩ được đầu tư xây cất có phần đàng hoàng hơn nhiều. Với người chết mộ là nhà củahọ và ngôi nhà nào cũng được kiến trúc như nhau, chất liệu như nhau, gạch, cát, xi măngvôi vữa, chiều dài độ một mét, chiều rộng khoảng sáu mươi phân.Đêm nghĩa địa ở Tây Nguyên càng về khuya có những cơn lốc đến kỳ bí, gió ù ù nổi lênđột ngột, gió xoắn xít quất vào ngàn cây, hang hốc, tạo nên những âm thanh hí lên nhưbầy ngựa chiến phi nước đại. Rồi khoảnh khắc đoàn chiến binh biến mất, không gian trởnên hụt hẫng, sự tĩnh mịch ngự trị, một cảm giác lạ lùng nằng nặng cứ chèn lấy đè lên bộnão con người, cỗ máy tinh vi tuyệt hảo do tạo hoá sinh ra bắt đầu vận hành và một thếgiới tâm linh, thế giới không thể nhìn bằng mắt thường xuất hiện. Bây giờ chỉ có thể nhờvào trí tuệ mới giúp ta nhìn thấy cuộc sống của những người âm, những câu chuyện củahọ tại cái nghĩa địa này.Người âm coi nghĩa địa họ đang ở như là một thành phố cao nguyên, đã được hiến pháp,pháp luật của người âm công nhận. Một thành phố mà lịch sử còn rất trẻ, con người củangười âm cũng còn rất trẻ. Họ là người tứ xứ Bắc, Trung, Nam góp mặt tại đây. Nhưnghoàn cảnh của họ rất giống nhau, chết cùng một chiến trường, hành trang thật đơn giảnngoài bộ quần áo đang mặc, cái giường họ đang ngủ, vài ba thứ đồ dùng lặt vặt khôngđáng giá thế thôi, còn họ chẳng có gì.Từ mặt trận trở về sau những nghi thức vĩnh biệt trang nghiêm và ngắn gọn, những bóhoa rừng được hái vội còn tươi nguyên ướt đẫm sương đêm đặt trên mỗi chiếc quan tài gỗmộc mạc giữa người âm và người dương. Họ được đi trên một chuyến xe tốc hành có phùhiệu chữ thập đỏ màu sơn ánh lên như máu. Họ sống riêng biệt mỗi người một nhà, kiếphọ bây giờ đã khác, chẳng ai nghĩ đến chuyện lấy vợ mà có lấy ở đây cũng chẳng cómống đàn bà nào chỉ toàn là đàn ông. Họ cho rằng độc thân là sự tự do bậc nhất, là vănminh tuyệt đỉnh.Nói vậy để thấy người âm thành phố này ăn ở với nhau rất hoà thuận, có nề nếp, có tổchức, ngày họ ngủ, đêm họ thức là quy luật kể từ khi khai sinh ra thế giới của họ.Nhưng một ngày kia sự yên tĩnh đã bị phá vỡ, khi cả thành phố âm đang chìm trong giấcngủ say, những ngôi nhà bật kêu răng rắc, rung giật, tiếng động có lúc quá mạnh đến giậtmình. Đúng là có một lực nào đó ghê gớm tác động liên hồi từ trêndội xuống. Bầu trờiđang hừng hực nắng bỗng chốc may đen cuồn cuộn giăng đầy, mây giống như một tấmkhăn choàng khổng lồ của mụ phù thuỷ ngày một thẫm lại rồi xít dần xuống, ám khí xônglên, tấm khăn tưởng chừng gói gọn cả thành phố người âm.Đối với người âm có một điều rất lạ, họ hoàn toàn nhận biết được điều gì đã xảy ra, thínhgiác con mắt họ nhạy cảm đến mức có thể nhìn xuyên suốt bất cứ một khối chất đông đặcnào, dẫu sự việc ấy xảy ra cách đây hàng ngàn cây số. Sự chấn động bất thường kia họnhận biết được, nhưng khốn nỗi thế giới của người âm lại bị ràng buộc bởi một điều luật“thoát xác”. Bộ luật ghi rằng: “Khi có người đang ngủ muốn được thoát xác phải đốt lênba nén hương trầm, miệng gọi đúng tên, giờ, ngày tháng năm sinh, quê hương, bản quán”.Vì thế họ đành nằm im chờ đợi khi mặt trời tắt, là lúc sức mạnh tự nhiên đến với họ đượcquyền thoát xác. Màn đêm buông xuống không gian phủ một lớp sương mỏng mờ mờnhư khói, cả thành phố bật dậy đồng loạt vụt bay lên không trung, mỗi người kéo theomột vệt sáng màu xanh lét, đó là thứ ánh sáng được phát ra từ chính bản thân họ, chấpchới, vật vờ bay lượn. Chẳng lâu la gì họ nhận ra nơi mặt đất vừa bị xới tung còn caynồng rễ cỏ, một người nào đó ngồi kia lạ hoắc đã nhập cư trái phép tới thành phố này.Những tiếng kêu lốc cốc va chạm giữa những hình hài khô khốc, và sự cọ xát kèn kẹt nhưmuốn cháy lên ánh lửa, miệng cười để lộ những hàm răng trắng phếu. Họ vây quanhthành tầng, thành lớp, có người ngồi, kẻ đứng, số khác vẫn bay lơ lửng trong khôngtrung. Người lạ mặt lọt thỏm giữa rừng người, giống như một cái lồng đèn úp gọn. Khôngcòn kẻ hở để tìm đường tẩu thoát.Vốn là thành phố sống có kỹ luật, họ luôn căm ghét những kẻ liều lĩnh làm một điều gìđó xúc phạm đến cả cộng đồng. Họ cũng vô cùng tài hoa biết cách ứng xử lịch lãm, hoặcthô bạo khi biết thực kẻ đó là ai. Vị khách không mời mà đến trở thành trung tâm tò mòmà họ đang cần biết ông ta ở đâu, đến đây làm gì? Có lẽ đây là trường hợp hy hữu chưatừng có, mới xảy ra một sự kiện lạ lùng đến như vậy.Ông ta ngồi ngay trên nóc nhà mình, quần áo mặc cũng không còn nguyên vẹn nhưng đólà một thứ vải tốt, thứ vải được con người dệt rất công phu có màu nâu vàng như đất.Thời gian đã làm vải rách tả tơi chỗ còn chỗ mất, hai bả vai ông lòi ra x ...