Suy tim (Heart failure) (Kỳ 1)

1. Những vấn đề chung.+ Suy tim là hậu quả cuối cùng của các bệnh tim mạch và một số bệnh khác. ở Mỹ có khoảng 3 triệu người bị suy tim, hàng năm có khoảng 200.000 người mới mắc suy tim; những người bị suy tim độ 4 mỗi năm tử vong từ 3050%. Suy tim đã gây ra mất hoặc giảm khả năng lao động xã hội. Chi phí để điều trị suy tim ở các nước Âu-Mỹ chiếm 1-1,5% (10 tỷ đô la Mỹ) trong tổng số tiền chi cho y tế hàng năm. ở nước...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Suy tim (Heart failure) (Kỳ 1) Suy tim (Heart failure) (Kỳ 1) PGS.TS. Ng.Phú Kháng(Bệnh học nội khoa HVQY) 1. Những vấn đề chung. + Suy tim là hậu quả cuối cùng của các bệnh tim mạch và một số bệnhkhác. ở Mỹ có khoảng 3 triệu người bị suy tim, hàng năm có khoảng 200.000người mới mắc suy tim; những người bị suy tim độ 4 mỗi năm tử vong từ 30-50%. Suy tim đã gây ra mất hoặc giảm khả năng lao động xã hội. Chi phí đểđiều trị suy tim ở các nước Âu-Mỹ chiếm 1-1,5% (10 tỷ đô la Mỹ) trong tổng sốtiền chi cho y tế hàng năm. ở nước ta hiện chưa có số liệu thống kê về suy tim, nhưng ở các khoa TimMạch, suy tim chiếm tới 60% trong tổng số thu dung. 1.1. Khái niệm về suy tim: Tim được ví như một “cái bơm” có hai chức năng: hút và đẩy. Khi timkhông hút được đủ máu về tim và/hoặc không đẩy được đủ máu để đảm bảo hoạtđộng bình thường của cơ thể thì gọi là suy tim. 1.2. Phân loại suy tim: có nhiều cách phân loại suy tim: + Dựa vào diễn biến lâm sàng, người ta chia ra: - Suy tim cấp tính: suy tim xảy ra sau các bệnh cấp tính như: nhồi máu cơtim cấp, viêm cơ tim cấp, tràn dịch màng ngoài tim cấp, vết thương tim, mấtmáu do xuất huyết cấp, sốc... - Suy tim mạn tính (còn gọi là suy tim ứ trệ): suy tim xảy ra sau các bệnhmạn tính ví dụ như: bệnh van 2 lá, bệnh van động mạch chủ, bệnh tim-phổi mạntính, các bệnh tim bẩm sinh (thông liên nhĩ, thông liên thất, tồn tại ống thôngđộng mạch...), bệnh cơ tim tiên phát... + Dựa vào cung lượng tim, người ta chia ra: - Suy tim tăng cung lượng là suy tim nhưng có cung lượng tim cao hơn sovới cung lượng tim bình thường; gặp trong các bệnh như: thiếu máu, thông độngmạch-tĩnh mạch, cường chức năng tuyến giáp, thiếu vitamin B1 (beriberi), đa u tủyxương... - Suy tim giảm cung lượng là suy tim nhưng có cung lượng tim giảmthấp hơn so với bình thường; ví dụ: hẹp khít lỗ van 2 lá, hẹp khít lỗ van độngmạch chủ, bệnh cơ tim phì đại, bệnh các khối u của tim... + Dựa vào giải phẫu, người ta chia ra: - Suy tim phải là suy chức năng nhĩ phải và thất phải, nhưng chủ yếu làsuy chức năng thất phải; ví dụ gặp trong các bệnh như: bệnh tim-phổi mạn tính, tim bẩm sinh cóluồng máu qua lỗ thông từ trái sang phải, bệnh Ebstein, nhồi máu cơ tim thất phải, tăng áp lực độngmạch phổi tiên phát, hẹp lỗ van ba lá... - Suy tim trái là suy chức năng nhĩ trái và thất trái, nhưng chủ yếu là suychức năng thất trái; ví dụ gặp trong các bệnh như: hở van 2 lá, hở và/hoặc hẹpvan động mạch chủ, nhồi máu cơ tim thất trái, thiếu máu cơ tim cục bộ, tănghuyết áp động mạch, hẹp eo động mạch chủ bẩm sinh... - Suy tim cả hai phía (suy tim toàn bộ) là đồng thời suy chức năng thấtphải và suy chức năng thất trái. Ví dụ gặp trong các bệnh như: viêm cơ tim,bệnh van tim kết hợp (vừa bị hẹp lỗ van 3 lá vừa bị hở van động mạch chủ, vừa bịhẹp lỗ van động mạch phổi, vừa bị sa van hai lá...), hoặc những bệnh gây suy timphải trước về sau gây suy tim trái và ngược lại. + Dựa vào chức năng, người ta chia ra: - Suy chức năng tâm thu (suy tâm thu: systolic heart failurê) là suy giảmkhả năng tống máu từ tim ra động mạch (động mạch chủ, động mạch phổi). Cónhiều thông số được xác định bằng phương pháp siêu âm, thông tim (kết hợp vớitriệu chứng lâm sàng, điện tim, X-quang) để xác định suy chức năng tâm thu thất;ví dụ như: tốc độ co vòng sợi cơ, phân số tống máu, cung lượng tim, phân số nhátbóp, tỷ lệ biến đổi của áp lực thất với biến đổi thể tích (dp/dt)... Theo định nghĩa của WHO, suy chức năng tâm thu thất trái khi phân sốtống máu (EF%) giảm ≤ 40%. - Suy chức năng tâm thu gặp trong các bệnh như: tăng huyết áp, bệnh cơtim, bệnh van tim, bệnh tim bẩm sinh, bệnh màng ngoài tim, do thuốc, do nhiễmđộc (rượu, cocain), rối loạn nội tiết... - Suy chức năng tâm trương (suy tim tâm trương: diastolic heart failurê) là suy giảm khả năng giãn của tim để kéo máu từ tĩnh mạch về tim. Suy tim tâm trương có biểu hiện lâm sàng riêng phụ thuộc vào nguyênnhân gây ra, nhưng muốn xác định được phải dựa vào siêu âm Doppler tim đểđánh giá thông qua dòng chảy qua van 2 lá và dòng tĩnh mạch phổi. Bảng rối loạn chức năng tâm trương. Chứ E/ Thời IVRT S/ Vậ c năng tâm A gian giảm tốc (thời gian D n tốc sóng trương sóng E (ms) giãn đồng thể A (cm/s) tích ms) - 2, 18 7 1, 1Bình thường 1 0 6 0 9 ...