Suy tim ở người cao tuổi: Do già hóa?

Tuổi càng cao đồng nghĩa với việc chức năng các cơ quan trong cơ thể ngày một suy giảm, đặc biệt là những cơ quan phải "làm việc liên tục ngày đêm" như tim, phổi, thận.Sự suy giảm chức năng này ngoài nguyên nhân bất khả kháng do "già hóa" thì cũng còn rất nhiều nguyên nhân ngoại lai khác gây nên mà dù ít dù nhiều, chúng ta có thể phòng tránh được.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Suy tim ở người cao tuổi: Do già hóa?Suy tim ở người cao tuổi: Do già hóa?Tuổi càng cao đồng nghĩa với việc chức năng các cơ quantrong cơ thể ngày một suy giảm, đặc biệt là những cơquan phải làm việc liên tục ngày đêm như tim, phổi,thận.Sự suy giảm chức năng này ngoài nguyên nhân bất khảkháng do già hóa thì cũng còn rất nhiều nguyên nhân ngoạilai khác gây nên mà dù ít dù nhiều, chúng ta có thể phòngtránh được.Một số nguyên nhân chủ yếuTheo một số thống kê gần đây, nguyên nhân hàng đầu củasuy tim ở người từ 65 tuổi trở lên là do bệnh mạch vành.Động mạch vành bị xơ vữa, huyết khối làm hẹp, tắc dẫn đếngiảm tưới máu cơ tim. Các bệnh mạch vành gây ra các hiệntượng thiếu máu, tổn thương cơ tim.Quá trình này diễn ra mạn tính hoặc cấp tính đều dẫn tới việcsuy giảm chức năng tim, cơ tim phì đại, giãn to các buồngtim trong khi khả năng co bóp của cơ tim lại giảm dần. Cácyếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành ở người cao tuổi gồmtình trạng xơ vữa mạch, tiền sử hút thuốc lá, nghiện rượu,mắc các bệnh như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạnchuyển hóa mỡ máu, tăng acid uric... và không thể không nóiđến sự thoái triển tự nhiên của thành mạch do lão hóa.Chẩn đoán suy tim ở người cao tuổi do nguyên nhân bệnhmạch vành dựa vào tiền sử có các yếu tố nguy cơ, làm điệntim, siêu âm tim và chụp mạch vành để xác định tình trạnghẹp, tắc.Xơ vữa động mạch vành gây suy tim ở người cao tuổiNguyên nhân hay gặp thứ hai gây suy tim ở người cao tuổi lànguyên nhân do nhồi máu cơ tim. Khi một động mạch vànhbị hẹp nhưng tắc hẳn, cơ tim sẽ bị tổn thương từ từ và quátrình suy tim diễn ra chậm hơn. Khi động mạch vành nuôitim đã bị hẹp sau đó lại tắc do huyết khối, nhồi máu cơ tim sẽxảy ra và tổn thương sẽ phối hợp giữa nhồi máu và cả hoại tửcơ tim. Nếu vùng tổn thương quá rộng và sâu, hiện tượng suytim cấp sẽ xảy ra.Triệu chứng là những cơn phù phổi nếu suy thất trái cấp vàtụt huyết áp, loạn nhịp, gan to, tĩnh mạch cổ nổi nếu suy thấtphải cấp. Nếu bệnh nhân qua khỏi, các sẹo tổn thương cộngvới tình trạng thiếu máu mạn tính do hẹp mạch vành sẽ dẫnđến suy yếu các sợi cơ tim và gây suy tim sau nhồi máurất hay gặp trên lâm sàng. Việc chẩn đoán suy tim sau nhồimáu không có gì khó khăn dựa vào tiền sử bệnh nhân có nhồimáu cơ tim và các bằng chứng hiện tại chứng tỏ còn dấuvết của nhồi máu như sóng Q trên điện tâm đồ, vùng cơ timgiảm vận động trên siêu âm tim...Bệnh van tim cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến suy tim ởngười già. Các bệnh van tim sẵn có như hẹp, hở van cộng vớihiện tượng xơ, vôi hóa dây chằng, vôi hóa các lá van, buồngtim to ra trong bệnh tăng huyết áp... làm nặng thêm các rốiloạn huyết động do tổn thương van. Hẹp hai lá làm máu ứ lạiở phổi, hở van hai lá làm dòng máu phụt ngược trở lại tâmnhĩ trái trong khi tim co bóp... khiến cho tim phải làm việcnhiều hơn để đảm bảo cung cấp máu cho cơ thể dẫn đến suytim. Xác định nguyên nhân suy tim do tổn thương van timbằng khám lâm sàng và siêu âm tim.Có tới 50% số người trên 65 tuổi bị tăng huyết áp ở các mứcđộ khác nhau và đây là một nguyên nhân hàng đầu gây phìđại và suy giảm chức năng thất trái. Quá trình này diễn tiếnnhanh hay chậm tùy theo mức độ kiểm soát huyết áp chobệnh nhân có tốt hay không. Nếu việc điều trị tăng huyết ápkhông tốt, tim phải làm việc nhiều và tình trạng phì dày thànhthất trái cũng như suy tim chắc chắn sẽ xảy ra, đặc biệt là ởngười tuổi cao.Các bệnh lý như bệnh cơ tim giãn, bệnh cơ tim phì đại cũnglà nguyên nhân gây suy tim ở người cao tuổi với một tỷ lệkhá cao. Các bệnh lý phổi mạn tính cũng là nguyên nhân củasuy tim phải (bệnh tâm phế mạn) cũng như góp phần vàoviệc làm tăng tiến triển của suy tim nói chung do tình trạngthiếu ôxy mạn tính của bệnh phổi mạn.Đái tháo đường là nguyên nhân tổn thương mạch máu kèmtheo các rối loạn chuyển hóa mỡ máu nên làm tổn thươngmạch vành, gây suy tim ở người già. Nguy cơ suy tim càngtăng ở bệnh nhân tuổi cao bị đái tháo đường nếu có tình trạngbéo phì, hút thuốc lá, bệnh gút và tăng huyết áp.Các biện pháp dự phòngNói chung, ngoài việc suy giảm chức năng tim theo tuổi, suytim ở người cao tuổi có thể hạn chế được bằng cách điều trịcác yếu tố nguy cơ như kiểm soát tốt huyết áp, điều trị rốiloạn mỡ máu, acid uric máu, theo dõi điều trị các bệnh mạchvành và nhồi máu cơ tim, điều trị can thiệp sớm các bệnh vantim trước khi tim bị suy hoặc còn đang suy ở mức độ nhẹ,điều trị tốt các bệnh phổi mạn tính kèm theo, duy trì một chếđộ ăn khỏe mạnh (nhiều rau tươi, hoa quả, ít thịt, muối vàmỡ), tập luyện hợp lý, giảm cân. Nếu đã có suy tim nên đượctheo dõi và điều trị tại một cơ sở chuyên khoa đáng tin cậy đểtránh suy tim tiến triển nặng thêm. ...