Tác động của đặc điểm quản trị công ty đến chu kỳ luân chuyển tiền mặt của các công ty niêm yết trên sở giao dịch chứng khoán Việt Nam

Bài viết này nghiên cứu tác động của các đặc điểm quản trị công ty đến chu kỳ luân chuyển tiền mặt của các công ty niêm yết trên thị trường giao dịch chứng khoán Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác động của đặc điểm quản trị công ty đến chu kỳ luân chuyển tiền mặt của các công ty niêm yết trên sở giao dịch chứng khoán Việt Nam TÁC ĐỘNG CỦA ĐẶC ĐIỂM QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐẾN CHU KỲ LUÂN CHUYỂN TIỀN MẶT CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM Từ Đức Xuân Võ Văn Dứt Khoa Kinh tế, Trường Đại học Cần Thơ Tóm tắt Bài viết này nghiên cứu tác động của các đặc điểm quản trị công ty đến chu kỳ luân chuyển tiền mặt của các công ty niêm yết trên thị trường giao dịch chứng khoán Việt Nam. Dựa vào Lý thuyết đại diện và Lý thuyết quản lý, nghiên cứu giả thuyết rằng quy mô hội đồng quản trị, thành viên độc lập, quy mô ủy ban kiểm toán nội bộ, thâm niên CEO và CEO kiêm nhiệm có mối quan hệ nghịch chiều với chu kỳ luân chuyển tiền mặt. Nghiên cứu này sử dụng dữ liệu từ 270 công ty niêm yết trên 2 Sở giao dịch chứng khoán là HOSE và HNX. Kết quả cho thấy, quy mô hội đồng quản trị và quy mô ủy ban kiểm toán nội bộ có mối quan hệ nghịch chiều với chu kỳ luân chuyển tiền mặt, trong khi đó thành viên độc lập có mối quan hệ thuận chiều. Nghiên cứu không tìm thấy tác động của thâm niên CEO và CEO kiêm nhiệm đến chu kỳ luân chuyển tiền mặt. Từ khóa: chu kỳ luân chuyển tiền mặt, HOSE, HNX, quản trị công ty. 1. Đặt vấn đề Trong hoạt động sản xuất kinh doanh thì mục tiêu đầu tiên của các công ty chính là lợi nhuận, bởi vì lợi nhuận là nhân tố quyết định sự tồn tại và phát triển của các công ty. Để các công ty có thể hoạt động một cách trơn tru và mang lại hiệu quả đòi hỏi phải có một cơ cấu quản trị hợp lý với những quyết định đúng đắn. Ngoài ra, các công ty còn phải có các chiến lược tài chính hiệu quả, đặc biệt là chiến lược quản trị vốn luân chuyển như thế nào để duy trì hoạt động liên tục, đảm bảo khả năng thanh khoản và gia tăng khả năng sinh lợi vẫn là vấn đề cần được ưu tiên hàng đầu của các công ty. Một cơ cấu quản trị hiệu quả kết hợp với các quyết định quản trị tài chính hiệu quả về quản trị vốn luân chuyển phù hợp sẽ dẫn dắt công ty đi đến những thành công cũng như tối đa hóa lợi ích cho chủ công ty, ngược lại một quyết định sai lầm về quản trị vốn luân chuyển sẽ khiến công ty trả giá rất đắt, thậm chí có thể bị phá sản hay phải bán các tài sản của mình để cơ cấu lại hoạt động. Do đó, việc xác định xu hướng tác động của đặc điểm quản trị công ty đến việc quản lý vốn luân chuyển, đặc biệt là chu kỳ luân chuyển tiền mặt là vấn đề rất quan trọng để các công ty có thể xác định hướng đi tương lai trong bối cạnh toàn cầu hóa như hiện nay. Ở Việt Nam, đã có những nghiên cứu về quản trị công ty, tuy nhiên các nghiên cứu này chủ yếu tập trung vào phân tích mối quan hệ giữa các yếu tố quản trị công ty và hiệu quả hoạt động (Vo & Phan, 2013a, b, c, d; Vo & Nguyen, 2014), cơ cấu vốn (Do & Wu, 191 2013) mà chưa xem xét đến mối quan hệ giữa quản trị công ty và vốn luân chuyển. Hơn nữa đã có nhiều nghiên cứu ở Việt Nam chứng minh rằng chu kỳ luân chuyển tiền mặt và lợi nhuận có mối quan hệ nghịch chiều tại các công ty niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán ở Việt Nam (Huynh & Su, 2010; Từ Thị im Thoa và Nguyễn Thị Uyên Uyên, 2014; Phan Thị Hằng Nga, 2015). Điều này cho thấy các công ty có thể thông qua việc quản lý hiệu quả chu kỳ luân chuyển tiền mặt để gia tăng thêm lợi nhuận. Do đó, nghiên cứu này được thực hiện để xem xét tác động của các đặc điểm quản trị công ty đến việc quản lý vốn luân chuyển, cụ thể là chu kỳ luân chuyển tiền mặt. Thông qua kết quả nghiên cứu này, các công ty, nhà doanh nghiệp sẽ có thêm cơ sở để đưa ra các quyết định kinh doanh trong thời gian sắp tới. 2. Lý thuyết và mô hình nghiên cứu Tác động của các đặc điểm quản trị công ty đến chu kỳ luân chuyển tiền mặt của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam có thể được giải thích thông qua 2 lý thuyết là Lý thuyết đại diện của Jensen & Meckling (1976) và Lý thuyết quản lý của Donaldson & Davis (1991). Theo Lý thuyết đại diện, các vấn đề đại diện phát sinh là do HĐQT và CE trong quá trình xây dựng và thực hiện các chiến lược, kế hoạch hoạt động thì HĐQT và CE có thể sẽ can thiệp vào việc quản lý các thành phần của chu kỳ luân chuyển tiền mặt nhằm đặt được các mục đích cá nhân, từ đó kéo dài chu kỳ luân chuyển tiền mặt dẫn đến làm tăng rủi ro thanh khoản và giảm đi các cơ hội tái đầu tư của công ty. Trái ngược với quan điểm của Lý thuyết đại diện, việc xây dựng và thực hiện các chiến lược, kế hoạch hoạt động làm rút ngắn chu kỳ luân chuyển tiền mặt thì phù hợp với quan điểm của Lý thuyết quản lý rằng lợi ích của các thành viên HĐQT và CE trong trường hợp này thì thống nhất với lợi ích của công ty, do đó họ sẽ tìm cách đưa ra các chiến lược, kế hoạch hoạt động nhằm rút ngắn chu kỳ luân chuyển tiền mặt nhằm giảm rủi ro thanh khoản, gia tăng cơ hội tái đầu tư để tối đa hóa lợi nhuận của công ty. Trong trường hợp của nghiên cứu này thì HĐQT và CE với vai trò là người quản lý công ty sẽ tìm cách để quản lý hiệu quả chu kỳ luân chuyển tiền mặt của công ty để tối đa hóa lợi nhuận cho công ty và cũng là để tối đa hóa lợi ích cho bản thân. Quy mô hội đồng quản trị và chu kỳ luân chuyển tiền mặt Hội đồng quản trị là cơ quan cao nhất của một công ty chịu trách nhiệm quản lý hoạt động của công ty. Hội đồng quản trị đóng một vai trò quan trọng trong việc quyết định và đề ra các chính sách tối ưu cho công ty. ỳ thu tiền bình quân, kỳ luân chuyển hàng tồn kho, kỳ thanh toán bình quân là những thành phần của chu kỳ luân chuyển tiền mặt bị ảnh hưởng bởi các quyết định và chính sách của HĐQT. Theo Lý thuyết đại diện, vai trò chính của HĐQT là kỷ luật và giám sát (Pieper & cộng sự, 2008). Do đó, quy mô HĐQT lớn sẽ có nhiều thành viên chịu trách nhiệm giám sát, chỉ ...