Tác động của sai lệch thông tin trên báo cáo tài chính giữa trước và sau khi được kiểm toán đến giá trị thị trường của công ty – Nghiên cứu ở Việt Nam

Bài viết "Tác động của sai lệch thông tin trên báo cáo tài chính giữa trước và sau khi được kiểm toán đến giá trị thị trường của công ty – Nghiên cứu ở Việt Nam" nhằm đi khám phá có hay không khi những công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam công bố báo cáo tài chính được kiểm toán có sự chênh lệch số liệu so với báo cáo tài chính (BCTC) được công bố trước đó làm suy giảm giá trị thị trường của công ty. Bài viết sử dụng mô hình thị trường để xác định sự thay đổi giá chứng khoán của công ty ở những ngày trước khi công bố BCTC được kiểm toán và những ngày sau khi BCTC được kiểm toán công bố.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác động của sai lệch thông tin trên báo cáo tài chính giữa trước và sau khi được kiểm toán đến giá trị thị trường của công ty – Nghiên cứu ở Việt Nam Tác động của sai lệch thông tin trên báo cáo tài chính giữa trước và sau khi được kiểm toán đến giá trị thị trường của công ty – Nghiên cứu ở Việt Nam. Nguyễn Văn Hương Thạc sĩ, Giảng viên, Trường Đại học Nha Trang Tóm tắt Bài viết nhằm đi khám phá có hay không khi những công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam công bố báo cáo tài chính được kiểm toán có sự chênh lệch số liệu so với báo cáo tài chính (BCTC) được công bố trước đó làm suy giảm giá trị thị trường của công ty. Bài viết sử dụng mô hình thị trường để xác định sự thay đổi giá chứng khoán của công ty ở những ngày trước khi công bố BCTC được kiểm toán và những ngày sau khi BCTC được kiểm toán công bố. Từ đó tác giả xác định sự suy giảm giá trị thị trường của công ty. Kết quả cho thấy rằng khi công ty niêm yết ở Việt Nam công bố BCTC được kiểm toán có sự chênh lệch số liệu so với BCTC đã được công bố trước đó làm giá cổ phiếu của công ty đó suy giảm, dẫn đến làm giảm giá trị vốn hóa của công ty trên thị trường. Mặc khác bài viết cũng tìm thấy giá trị thị trường của công ty sẽ tăng khi công ty công bố BCTC được kiểm toán có sự khác biệt so với trước theo hướng tích cực. Từ khóa: Chênh lệch sau kiểm toán, Mô hình thị trường 1. Giới thiệu Thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua 15 năm với những bước phát triển thăng trầm của nó, các yếu tố góp phần vào việc phát triển bền vững của thị trường không thể không kể đến yếu tố về sự minh bạch thông tin trên thị trường, đặc biệt là thông tin tài chính mà các công ty niêm yết công bố. Trên thế giới có nhiều vụ gian lận BCTC, đặc biệt nhất là vụ Enron và WorldCom, làm mất niềm tin của người sử dụng BCTC. Thời gian qua, ở thị trường chứng 151 khoán Việt Nam nổi lên nhiều vấn đề về việc thông tin không minh bạch. Đặc biệt từ năm 2008 đến nay có sự khác biệt rất lớn giữa thông tin tài chính công bố giữa trước và sau khi được kiểm toán. Sự chênh lệch này không chỉ diễn ra ở một số công ty mà chiếm phần lớn trong số công ty niêm yết, có nhiều công ty số liệu sai lệch lên tới gần trăm tỷ đồng. Theo thống kê của Vietstock cho thấy : Mùa BCTC năm 2013 có đến 80% doanh nghiệp trong số 500 doanh nghiệp đã ra BCTC kiểm toán hợp nhất phải điều chỉnh số liệu tại khoản mục lợi nhuận sau thuế . Đến BCTC của năm 2014, tính đến hết ngày 25/03, có 330 doanh nghiệp công bố báo cáo tài chính kiểm toán 2014 đầy đủ, trong đó có tới 196 đơn vị có số liệu chênh lệch so với trước kiểm toán, tức chiếm tới 59%. Thị trường phản ứng lại đối với những công ty có BCTC sai lệch như thế nào? Giá trị thị trường của những công ty đó bị tác động như thế nào? Điều đó có gây tổn hại cho bản thân công ty không? Xuất phát từ những câu hỏi đó, bài viết đi khám phá tác động của sai lệch thông tin trên báo cáo tài chính giữa trước và sau khi được kiểm toán đến giá trị thị trường của công ty – nghiên cứu ở Việt Nam. 2. Tổng quan lý thuyết và các công trình nghiên cứu liên quan đến phản ứng của thị trường đến thông tin công ty công bố BCTC có khác biệt so với BCTC trước. Nhiều nghiên cứu trước chỉ ra rằng thông tin trên BCTC là được sử dụng bởi nhà đầu tư cho việc xác định giá trị công ty (Ball and Brown, 1968; Beaver ,1968), và thông tin kế toán làm giảm sự bất cân xứng thông tin giữa những công ty và thị trường chứng khoán (Lee, Mucklow and Ready, 1993). Nhà đầu tư sẽ thu được lợi nhuận bất thường tích cực khi thị trường có tin tốt, ngược lại thu lợi nhuận bất thường tiêu cức khi có tin xấu (Ball & Brown, 1968). Fama, Fisher, Jensen and Richard (1969) cho rằng một thị trường vốn hiệu quả là nơi mà giá chứng khoán thay đổi nhanh chóng mỗi khi xuất hiện thông tin mới và do đó, mức giá hiện tại của một chứng khoán bất kỳ là kết quả phản ánh mọi thông tin liên quan đến nó. Vì vậy khi có thông tin sự trình bày lại BCTC xuất hiện, thông tin này sẽ được phản ánh vào giá chứng khoán, từ đó làm cho giá chứng khoán thay đổi và đưa đến làm thay đổi giá trị vốn hóa của công ty trên thị trường. Giá trị vốn hóa thị trường. Theo GAO (2006) giá trị vốn hóa thị trường là giá trị của một công ty được xác định bởi giá thị trường của nó và số lượng cổ phiếu phổ thông đang lưu hành. 152 Sự trình bày lại BCTC - Sự trình bày lại BCTC về tổng thể được nhìn thấy khi những sự hiệu chỉnh phải được làm đến BCTC do không tuân thủ các nguyên tắc kế toán chấp nhận (Palmrose and Scholz, 2000; Myers et al., 2004, Abdullah et al, 2010). - GAO (2006) cho rằng một sự trình bày lại BCTC xuất hiện khi một công ty tự nguyện, hoặc không tự nguyện hoặc được sự nhắc nhỡ của kiểm toán viên về việc sửa lại thông tin tài chính mà đã được cống bố trước đây. - Theo GAO (2006) sự trình bày lại BCTC nói chung được định nghĩa là một ví dụ trong đó một công ty cố ý trình bày sai BCTC hoặc cố tình áp dụng sai một công bố kế toán. Các lỗi kế toán nói chung là sai lầm không chủ ý trong một giao dịch hoặc áp dụng một nguyên tắc kế toán mà kết quả trong BCTC không phải là hoàn toàn được trình bày phù hợp với các nguyên tắc kế toán chung được chấp nhận. Những nguyên cứu liên quan đến sự phản ứng của thị trường đối với những công ty có BCTC trình bày lại. Nhiều nghiên cứu trước cho thấy rằng khi công ty có BCTC được trình bày lại, thị trường sẽ phản ứng tiêu cực đối với công ty và tác động xấu đến giá cổ phiếu của công ty đó trên thị trường (Palmrose et al. 2001; Anderson & yohn, 2002; Palmrose et al, 2004; Srinivasan et al, 2005; Desai et al, 2006; GAO, 2006; Byers and et al, 2007, Susan Scholz, 2008; Gordon and et al, 2010; COSO, 2010; Plumlee and Yohn, 2010; Burks, 2011). Những nghiên cứu trên cũng chỉ ra rằng thị trường sẽ phản ứng tiêu cực đối với những công ty có BCTC trình bày lại; hậu ...