Tác động của yếu tố quy mô công ty đến điều chỉnh lợi nhuận các công ty niêm yết tại Việt Nam

Mục tiêu nghiên cứu chính yếu của đề tài là nhận diện mối quan hệ giữa quy mô công ty và hành vi điều chỉnh lợi nhuận trong các công ty niêm yết tại Việt Nam, từ đó có thể giúp người sử dụng báo cáo tài chính đưa ra những phán đoán phục vụ cho các quyết định của mình.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác động của yếu tố quy mô công ty đến điều chỉnh lợi nhuận các công ty niêm yết tại Việt Nam Trường Đại học Kinh tế - Đại học Đà Nẵng TÁC ĐỘNG CỦA YẾU TỐ QUY MÔ CÔNG TY ĐẾN ĐIỀU CHỈNH LỢI NHUẬN CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TẠI VIỆT NAM IMPACT OF FIRM SIZE ON EARNINGS MANAGEMENT OF THE LISTED COMPANIES IN VIET NAM Trình Hoa Kiều, Phan Thị Diệu Nhi, Trương Văn Thông GVHD: ThS. Huỳnh Thị Phương Anh Trường Đại học Thái Bình Dương htpanh@pou.edu.vn TÓM TẮT Thông tin trên báo cáo tài chính chỉ thực sự hữu ích khi phản ánh trung thực, hợp lý tình hình tài chính của doanh nghiệp, tuân thủ theo các nguyên tắc, chuẩn mực kế toán và phù hợp với quy định của pháp luật. Tuy nhiên, trên thực tế nhà quản lý có xu hướng điều chỉnh báo cáo tài chính theo hướng có lợi cho họ, và lợi nhuận là thông tin được điều chỉnh nhiều nhất. Mặc dù, BCTC của các DN niêm yết thường được kiểm toán nhưng những giới hạn nhất định trong kiểm toán đã không thể phát hiện được hết các gian lận, sai sót. Điều này đã gây bất lợi cho nhà đầu tư, các cổ đông trong việc đưa ra những phán đoán và đánh giá không phù hợp với tình hình thực tế tại doanh nghiệp. Chúng tôi tiến hành kiểm tra mối liên hệ giữa quy mô công ty và điều chỉnh lợi nhuận của các công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam, dữ liệu từ 2010 đến 2013 và chọn ra 100 công ty ngẫu nhiên phi tài chính. Kết quả cho thấy rằng yếu tố tác động đến điều chỉnh lợi nhuận của doanh nghiệp phụ thuộc vào qui mô doanh nghiệp và qui mô doanh nghiệp tác động cùng chiều với điều chỉnh lợi nhuận. Từ khóa: Quản trị lợi nhuận; Quy mô công ty; Báo cáo tài chính ABSTRACT Information on the financial statement is only really useful when it report true and fair financial situation of enterprises, comply with the principles, accounting standards and in accordance with the provisions of law. However, in practice managers tend to adjust the financial statements in favor of them, and profit is adjusted information most. Although, the financial statements of listed companies often audited but certain limitations in the audit was not able to detect all fraud or error. This adverse to investors, shareholders in making judgments and assessments in line with the actual situation at the enterprises. We examined the relationship between firm size and earnings management of companies listed on Vietnam stock market, data from 2010 to 2013, and the selected randomly 100 non-financial companies. Results showed that factors affecting adjusted corporate profits depend on the size and scale enterprise businesses impact positive earnings management. Keywords: Earning management, size firm, financial reporting. 1. Giới thiệu 1.1. Tính cấp thiết của đề tài: Thông tin trên báo cáo tài chính chỉ thực sự hữu ích khi phản ánh trung thực, hợp lý tình hình tài chính của doanh nghiệp, tuân thủ theo các nguyên tắc, chuẩn mực kế toán và phù hợp với quy định của pháp luật. Tuy nhiên, trên thực tế nhà quản lý có xu hướng điều chỉnh báo cáo tài chính theo hướng có lợi cho họ, và lợi nhuận là thông tin được điều chỉnh nhiều nhất. Mặc dù, BCTC của các DN niêm yết thường được kiểm toán nhưng những giới hạn nhất định trong kiểm toán đã không thể phát hiện được hết các gian lận, sai sót. Điều này đã gây bất lợi cho nhà đầu tư, các cổ đông trong việc đưa ra những phán đoán và đánh giá không phù hợp với tình hình thực tế tại doanh nghiệp. Đối với hành vi điều chỉnh lợi nhuận, có rất nhiều nhân tố tác động dẫn đến nhà quản lý thực hiện hành vi điều chỉnh lợi nhuận như : khủng hoảng kinh tế, cơ cấu vốn, các giao ước nợ, lợi ích của người quản lý khi có sự tách biệt giữa người quản lý và người sở hữu, quy mô công ty...Việc tìm hiểu và nhận dạng những nhân tố tác động từ đó đưa ra những phán đoán về thông tin cung cấp trên báo cáo 132 Kỷ yếu Hội nghị sinh viên NCKH toàn quốc lần thứ IV các Trường Đại học khối ngành Kinh tế & QTKD tài chính là cần thiết cho người sử dụng báo cáo tài chính. Đã có các nghiên cứu phân tích các nhân tố tác động đến hành vi điều chỉnh lợi nhuận của nhà quản lý được thực hiện tại Việt Nam, nhưng chưa có nghiên cứu nào đi sâu phân tích liệu có hay không quy mô công ty tác động đến hành vi điều chỉnh lợi nhuận. Đó là lý do người viết chọn đề tài:” Tác động của yếu tố quy mô công ty đến điều chỉnh lợi nhuận các công ty niêm yết tại Việt Nam” 1.2. Mục tiêu nghiên cứu: Mục tiêu nghiên cứu chính yếu của đề tài là nhận diện mối quan hệ giữa quy mô công ty và hành vi điều chỉnh lợi nhuận trong các công ty niêm yết tại Việt Nam, từ đó có thể giúp người sử dụng báo cáo tài chính đưa ra những phán đoán phục vụ cho các quyết định của mình. 1.3. Giới hạn của nghiên cứu: Nghiên cứu chỉ phân tích tác động của quy mô công ty đến hành vi điều chỉnh lợi nhuận của các công ty niêm yết tại Việt Nam, không bao gồm những công ty tài chính, ngân hàng và chứng khoán. 1.4. Phương pháp nghiên cứu: Về định tính, người viết thực hiện việc phân loại, chọn lọc nhiều tài liệu nghiên cứu có liên quan để giải quyết vấn đề tổng quan điều chỉnh lợi nhuận, mối liên hệ giữa quy mô công ty và điều chỉnh lợi nhuận.Về định lượng, người viết dựa vào nghiên cứu của Ali, Usman và cộng sự (2015) để phân tích tác động của yếu tố quy mô công ty đến hành vi điều chỉnh lợi nhuận. Thống kê mô tả, tương quan và hồi quy được sử dụng để phân tích tác động. 1.5. Ý nghĩa và ứng dụng của nghiên cứu: Việc nghiên cứu đề tài này có ý nghĩa quan trọng về mặt khoa học cũng như thực tiễn:  Về mặt khoa học: Thông qua đề tài người viết đã hệ thống hóa được lý thuyết về quy mô công ty, điều chỉnh lợi nhuận, mối quan hệ giữa quy mô doanh nghiệp và điều ch ...