Tác dụng phụ của các thuốc giảm béo

Các loại thuốc giảm cân được sử dụng phổ biến hiện nay là orlistat, sibutramine và rimonabant, ngoài ra, một số thuốc điều trị tiểu đường như metformin, exenatide… cũng có tác dụng giảm cân trong một số trường hợp. Tuy nhiên, bên cạnh tác dụng giảm béo, các thuốc này lại có những tác dụng phụ cần hết sức lưu ý.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác dụng phụ của các thuốc giảm béoTác dụng phụ của các thuốc giảm béoCác loại thuốc giảm cân được sử dụng phổ biến hiện nay là orlistat, sibutramine vàrimonabant, ngoài ra, một số thuốc điều trị tiểu đ ường nh ư metformin, exenatide…cũng có tác dụng giảm cân trong một số trường hợp. Tuy nhiên, bên c ạnh tác d ụnggiảm béo, các thuốc này lại có những tác dụng phụ cần hết sức lưu ý.Thuốc giảm béo đến nay vẫn là một liệu pháp quan trọng trong điều tr ị béo phì. M ột thu ốcgiảm béo lý tưởng cần có 3 đặc tính cơ bản: giúp giảm được rõ rệt trọng lượng c ơ thể và cácbiến chứng liên quan đến béo phì; lợi ích của thuốc phải lớn hơn so với nguy c ơ tai bi ến c ủathuốc; dễ giá thành không quá cao và mua.Cho đến nay, có rất ít các báo cáo về tính an toàn của các thuốc gi ảm béo đ ược công b ố, trongkhi nguy cơ của các thuốc này lại rất rõ rệt ở những người không béo phì nh ưng l ạm d ụngchúng cho mục đích giảm cân. Các loại thuốc gi ảm cân đ ược sử d ụng ph ổ bi ến hi ện nay làorlistat, sibutramine và rimonabant, ngoài ra, một số thuốc đi ều trị ti ểu đ ường như metformin,exenatide… cũng có tác dụng giảm cân trong một số trường h ợp. Dưới đây là tác d ụng ph ụthường gặp của thuốc các này.OrlistatOrlistat là một chất ức chế men lipase dạ dày và tụy, giúp gi ảm h ấp thu ch ất béo, đ ược đ ưavào sử dụng từ năm 1998. Thuốc thường được dùng với liều 120mg u ống 3 l ần m ỗi ngàytrong bữa ăn. Thuốc rất ít được hấp thu vào máu (< 1%), h ầu h ết đ ược th ải nguyên d ạngtrong phân, do đó, những tác dụng phụ thường gặp nhất c ủa thuốc cũng xảy ra ở đ ường tiêuhóa, các tác dụng phụ toàn thân rất hiếm gặp. Đại ti ện phân có nh ầy, m ỡ, mót r ặn x ảy ra ở15 - 30% số người sử dụng orlistat, khoảng 7% có bi ểu hi ện đại ti ện không t ự ch ủ. Đ ể d ựphòng tình trạng thiếu hụt các vitamin hòa tan trong chất béo, orlistat nên đ ược dùng cùng v ớicác chế phẩm multivitamin. Cần lưu ý, một số thuốc như amiodarone, ciclosporin và warfarincó thể bị giảm hấp thu khi dùng cùng với orlistat.SibutramineSibutramine là một thuốc chống trầm cảm với tác dụng gi ảm béo thông qua c ơ ch ế ch ủ y ếulà gây tăng cảm giác no và tăng quá trình sinh nhiệt c ủa cơ thể. Thuốc đ ược chuyển hóa h ầuhết tại gan và đào thải qua thận. Các tác dụng phụ thường gặp nh ất c ủa thu ốc là gây m ấtngủ, buồn nôn, khô miệng và táo bón. Do không làm tăng gi ải phóng serotonin nên không cónguy cơ gây bệnh van tim và tăng áp lực động m ạch phổi nhưng sibutramine có th ể làm tăngnhẹ huyết áp động mạch và tần số tim. Do đó, thuốc không nên được chỉ định ở nh ững bệnhnhân có tăng huyết áp chưa được kiểm soát, bệnh tim mạch hoặc nh ịp tim nhanh.RimonabantRimonabant là một chất ức chế chọn lọc thụ thể CB1 c ủa hệ thống endocannabinoid, gâygiảm cảm giác ngon miệng, chán ăn, dẫn đến giảm cân. Ngoài ra, thu ốc còn gây gi ảm cânthông qua một số cơ chế ngoại vi như tăng tiêu thụ ôxy ở c ơ dẫn đến tăng quá trình sinhnhiệt, giảm sinh lipid ở gan và tế bào mỡ, tăng cảm giác no, ức ch ế s ự tăng sinh c ủa các t ếbào mỡ… Thuốc được chuyển hóa tại gan và bài tiết qua mật. Các tác d ụng ph ụ th ường g ặpcủa rimonabant là gây buồn nôn, chóng mặt, tiêu chảy và m ất ngủ, gặp ở kho ảng 1 - 9% s ốngười sử dụng. Ở liều dùng 20mg, các tác dụng phụ về tâm thần kinh (ch ủ yếu gây tr ầmcảm) xảy ra ở 6 - 7% số bệnh nhân, trong đó, 13 - 16% bệnh nhân đã phải ngưng dùng thu ốc.MetforminĐây là một thuốc điều trị tiểu đường trong nhóm biguanide nhưng có tác d ụng gây gi ảm cân.Các tác dụng phụ thường gặp nhất của thuốc là ở đường tiêu hóa (nh ư tiêu ch ảy, đau b ụng,buồn nôn, trướng bụng) và gây nhiễm toan lactic trong máu. Dùng metformin kéo dài còn cóthể giảm h ấp dẫn đến thiếu hụt gây thu vitamin B12.ExenatideĐây là một đồng chất của hormon GLP-1 được dùng trong đi ều tr ị ti ểu đ ường type 2,exenatide có tác dụng giảm cân do làm chậm vận chuyển thức ăn qua dạ dày và làm tăng c ảmgiác no. Các tác dụng phụ thường gặp nhất là ở đường tiêu hóa nh ư gây ợ chua, đ ầy tr ướngbụng, tiêu chảy, chậm tiêu, buồn nôn…, do đó, thuốc không nên đ ược dùng ở các b ệnh nhâncó bệnh dạ dày. Thuốc cũng có thể gây chóng mặt, đau đầu, thay đ ổi tính tình…Bên cạnh những thuốc kể trên còn có một số thuốc giảm cân khác như fenfluramine vàdexfenfluramine đã bị rút khỏi thị trường nhiều năm trước đây do nguy cơ tác dụng phụ. G ầnđây, ở nước ta có lưu hành khá phổ biến một số loại thuốc giảm cân không rõ ngu ồn g ốcxuất xứ, không có bản hướng dẫn sử dụng bằng ti ếng Vi ệt và ti ếng Anh. Vi ệc t ự ý s ử d ụngcác thuốc này không theo hướng ...