Tài liệu chương trình bồi dưỡng ngạch chuyên viên: Quản lý nhà nước và quản lý hành chính nhà nước

Tài liệu chương trình bồi dưỡng ngạch chuyên viên "Quản lý nhà nước và quản lý hành chính nhà nước" được ban hành kèm theo Quyết định số 900/QĐ-BNV ngày 06 tháng 8 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm bắt đầy đủ thông tin chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu chương trình bồi dưỡng ngạch chuyên viên: Quản lý nhà nước và quản lý hành chính nhà nước BỘNỘIVỤ CỘNGHÒAXÃHỘICHỦNGHĨAVIỆTNAM Độclập–Tựdo–Hạnhphúc TÀILIỆU CHƯƠNGTRÌNHBỒIDƯỠNGNGẠCHCHUYÊNVIÊN (BanhànhkèmtheoQuyếtđịnhsố900/QĐBNVngày06tháng8năm2013 củaBộtrưởngBộNộivụ) PhầnI KIẾNTHỨCCHUNG Chuyênđề1 NHÀNƯỚCTRONGHỆTHỐNGCHÍNHTRỊ 1.TỔNGQUANVỀHỆTHỐNGCHÍNHTRỊ 1.1.Quyềnlựcvàquyềnlựcchínhtrị 1.1.1.Kháiniệmquyềnlực Quyềnlựclàmộtvấnđềđượcnghiêncứutừxaxưatronglịchsửpháttriểncủaloàingườinhưngchotớinayvẫncònlàmộtvấnđề đangđượctranhcãi.Cóthể nhậnthấysự cómặtcủaquyềnlựctrongtấtcả cácmối quanhệxãhội.Theonghĩachungnhất,quyềnlựcđượchiểulàkhảnăngtácđộng,chiphốicủamộtchủthểđốivớimộtđốitượngnhấtđịnh,buộchành vicủađốitượngnàytuânthủ,phụ thuộcvàoýchícủachủ thể.Như vậy,bảnthânquyềnlựcxuấthiệntrongmọimốiquanhệ giữanhữngcánhânhaynhữngnhómngườikhácnhau. Nắmđượcquyềnlựctrongxãhộilànắmđượckhả năngchiphốinhữngngườikhác,bảovệ vàthựchiệnđượclợiíchcủamìnhtrongmốiquanhệvớilợiíchcủanhữngngườikhác.Chínhvìvậy,xungđộtquyềnlựctrongxãhộilàmộthiệntượngkháchquanvàphổ biến.Khôngphảimọixungđộtquyềnlựctrongxãhộiđềumangýnghĩatiêucựcđốivớisự pháttriển.Chẳnghạn,đấutranhgiaicấplàmộthiệntượngxungđộtquyềnlực phổ biếntrongxãhộicógiaicấp.Sựxungđộtquyềnlựcnàylạiđóngvai tròquantrọngtrongviệcthúcđẩysự pháttriểncủaxãhộivàdođómangý nghĩatíchcực. 1.1.2.Kháiniệmquyềnlựcchínhtrị Quyềnlựcchínhtrị làmộtdạngcủaquyềnlựctrongxãhộicógiaicấp.Đólàquyềnlựccủamộtgiaicấp,mộttậpđoànxãhộihaycủanhândântrongđiềukiệncủachủ nghĩaxãhộithể hiện“khả năngcủamộtgiaicấpthựchiệnlợiíchkháchquancủamình”.CácnhàkinhđiểncủachủnghĩaMácLêninquanniệmrằng,“quyềnlựcchínhtrịlàbạolựccótổchức củagiaicấpđể đànápmộtgiaicấpkhác”.1 Như vậy,quyềnlựcchínhtrịluôngắnliềnvớiquyềnlựcnhànước,phảnánhmứcđộ giành,giữ vàsửdụngquyềnlựcnhànướccủanhữngtậpđoànngườitrongxãhộiđểbảovệlợiíchcủamình,chiphốicáctậpđoànkhác.Nóicáchkhác,quyềnlựcchính trị phảnánhmứcđộ thựchiệnlợiíchcủamộtgiaicấp,mộtnhómngười nhấtđịnhtrongmốiquanhệvớicácgiaicấphaynhómngườikhácthôngquamứcđộchiphốiquyềnlựcnhànước.2 Làmộtbộ phậncủaquyềnlựctrongxãhộicógiaicấp,quyềnlực chínhtrịcónhữngđặcđiểmchủyếusau: Quyềnlựcchínhtrịbaogiờcũngmangtínhgiaicấp,phảnánhlợiích củagiaicấpthôngquatổchứcđạidiệncủamìnhlàđảngchínhtrị củagiaicấpthốngtrị. Quyềnlựcchínhtrị tồntạitrongmốiliênhệlợiíchkhiđặtnótrongquanhệvớigiaicấpkhác.Tuỳthuộcvàotươngquan,sosánhlựclượngmàcácgiaicấp ở vàovị thế khácnhautrongquanhệ vớiviệcsửdụngquyền lựcchínhtrị. Chẳnghạn,trongmốiquanhệ vớigiaicấpcôngnhân ở cácnướctư bảnthìquyềnlựccủagiaicấptưsảnlàthốngnhất.Nhưngtrong mốiquanhệ nộitại,lợiíchcủacácnhómtư sảnkhácnhaucũngkhônggiốngnhauvàdođógiữacácnhómnàykhôngchỉ cómâuthuẫnmàđôikhi cònđấutranhgaygắtvớinhauvề lợiích,về sử dụngquyềnlựcchínhtrịcủamình. Quyềnlựcchínhtrị củagiaicấpthốngtrị đượcthựchiệntrongxãhộithôngquaphươngtiệnchủyếulànhànước.Nhànướclàbộmáyquyền lựcđặcbiệtnằmtrongtaygiaicấpthốngtrịđểhiệnthựchóacáclợiíchcủagiaicấpnàytrongxãhộitrongmốitươngquanvớicácgiaicấpkhác.Quyềnlựcnhànướclàmộtdạngcủaquyềnlựcchínhtrịmangtínhcưỡngchếđơnphươngđốivớixãhội.Trongtoànbộcấutrúcxãhộihiệnđại,chỉduynhất nhànướccókhảnănghìnhthànhvàsửdụngphápluậtcùngvớicáccôngcụcưỡngchếkhácđể buộccáccánhâncôngdânvàtổ chứcphảituânthủcác quyđịnhmàmìnhđặtra. Quyềnlựcchínhtrị vàquyềnlựcnhànướccómốiquanhệ qualạiC.Mác,Ph.Ăngghentoàntập,T.4,tr.447(tiếngNga).1XemHọcviệnHànhchínhQuốcgia(2001):ChínhtrịhọcGiáotrìnhcửnhânhànhchính.NXB.Đạihọc 2QuốcgiaHàNội. 3chặtchẽ: Quyềnlựcnhànướclàbộphậnquantrọngnhấtcủaquyềnlựcchínhtrị.Việcchuyểnquyềnlựcnhànướctừ taygiaicấpnàysangtaygiaicấpkhácsẽlàmthayđổibảnchấtcủachếđộchínhtrị. Mọidạngquyềnlựcnhànướcđềumangtínhchínhtrị nhưngkhôngphảimọiquyềnlựcchínhtrị đềucótínhchấtcủaquyềnlựcnhànước.Sovớiquyềnlựcnhànước,quyềnlựcchínhtrị rộnghơn, đadạnghơnvềphươngphápthựchiệncũngnhưhìnhthứcbiểuhiện. Quyềnlựcnhànướctrongxãhộihiệnđạibaogồm3nhánhchủyếulàquyềnlậppháp,quyềnhànhphápvàquyềntưpháp: +QuyềnlậppháplàquyềnlàmraHiếnphápvàluật,docơ quanlập phápthựchiện.Cơquanlậpphápởcácnướckhácnhaucótêngọikhácnhauvàcáchthứctổchứccũngkhácnhau.TheoquyđịnhcủaHiếnphápnăm1992(sửađổi,bổ sungnăm2001), ở nướcta,Quốchộilàcơ quanduynhấtcóquyềnlậppháp. +Quyềnhànhpháplàmộtbộ phậncấuthànhcủaquyềnlực nhànước,cónhiệmvụ thựcthiphápluật,đưaphápluậtvàotổ chứcxãhộivà quảnlýxãhội.Quyềnhànhphápdomộtbộmáyhànhchínhnhànướcphứctạptrảirộngtừtrungươngtớiđịaphươngthựchiện. +Quyềntư pháp ...