TÀI LIỆU: CUỘC ĐẤU TRANH CỦA HAI PHE CHỦ CHIẾN - CHỦ HÒA VÀ NHỮNG TÁC ĐỘNG ĐỐI VỚI CUỘC ĐẤU TRANH CHỐNG PHÁP XÂM LƯỢC (1858 – 1888) (PHẦN 3)

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, học sinh trung học phổ thông đang trong kì ôn thi chuẩn bị cho kì thi đại học, cao đẳng, tốt nghiệp
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÀI LIỆU: CUỘC ĐẤU TRANH CỦA HAI PHE CHỦ CHIẾN - CHỦ HÒA VÀ NHỮNG TÁC ĐỘNG ĐỐI VỚI CUỘC ĐẤU TRANH CHỐNG PHÁP XÂM LƯỢC (1858 – 1888) (PHẦN 3) CUỘC ĐẤU TRANH CỦA HAI PHE CHỦ CHIẾN - CHỦ HÒA VÀ NHỮNG TÁC ĐỘNG ĐỐI VỚI CUỘC ĐẤU TRANH CHỐNG PHÁP XÂM LƯỢC (1858 – 1888)Tuy thế giặc mạnh nhưng quan quân một lòng đánh giặc thì thực dânPháp cũng không phải là đáng lo ngại. Đối lập với đường lối của phe chủhoà, phe chủ chiến đã lường trước được âm mưu của thực dân Pháp.Đó là nhu cầu mở rộng thuộc địa chứ không chỉ đơn giản là truyền đạovà thông thương. Chủ trương này xem ra đúng đắn, hợp lòng dânnhưng đa số đình thần không nghe theo. Bởi họ đã sớm mang tư tưởngsợ giặc và chủ hoà. Cuối cùng, khi tiếng súng của giặc đã nổ bên tai màtriều đình vẫn còn bận tranh cãi nghị luận lung tung, người đánh, kẻhoà, trên dưới không nhất trí, đánh hoà không ngã ngũ, do đó dẫn đếnlúng túng bị động trước những đợt tấn công của thực dân Pháp.Cơ sở và chỗ dựa của phái chủ chiến là các lực lượng chống Pháp trongnhân dân. Còn chỗ dựa của phái chủ hoà là thực dân Pháp, vì thế mâuthuẫn, xung đột giữa hai phe thường xuyên xảy ra. Trong khi phái chủhoà ngày càng gắn bó với thực dân Pháp, nhất nhất làm theo mệnhlệnh của chúng thì phái chủ chiến cũng tìm cách đối phó.Về đường lối, phe chủ hoà chủ chương mềm dẻo, đàm phán để đấutranh với địch, còn phe chủ chiến thì sử dụng bạo lực, chiến tranh đểtiêu diệt địch. Hai chủ chương này hoàn toàn đối lập nhau và cuối cùngđều đi đến thất bại.2.2. Sự phân hoá sâu sắc và cuộc đấu tranh giữa hai phe chủ chiến vàchủ hoàKhi thực dân Pháp bắt đầu nổ súng xâm lược Việt Nam, nội bộ triềuđình Huế đã sớm bị phân hoá. Trong suốt quá trình Pháp xâm lược ViệtNam, hai phe này mâu thuẫn sâu sắc với nhau, tìm cách loại bỏ nhau.Cuối cùng công cuộc xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp kết thúc vàphe chủ hoà đã giành được thắng lợi. Từ đó, phe chủ hoà câu kết chặtchẽ và bắt tay với Pháp cùng chia sẻ quyền lợi.2.2.1. Giai đoạn 1858 – 1883 từ khi Pháp bắt đầu xâm lược đến khi TựĐức mất (17/7/1883)Từ chiều ngày 31/8/1858, liên quân Pháp - Tây Ban Nha đã kéo tới cửabiển Đà Nẵng. Kế hoạch của địch là đánh nhanh thắng nhanh để chiếmlấy Đà Nẵng làm căn cứ bàn đạp tấn công nội địa, tiêu diệt sinh lực củatriều đình Huế tại đây, rồi vượt đèo Hải Vân đánh lên Huế bóp chếtkháng chiến của phong kiến triều Nguyễn tại chỗ và buộc phải đầuhàng.Mờ sáng ngày 1/9/1858, Pháp đổ bộ lên bán đảo Sơn Trà. Triều đìnhHuế vội phái quân tới tăng cường cho lực lượng phòng thủ. Nguyễn TriPhương được cử làm tổng chỉ huy tại mặt trận Quảng Nam để lo việcchống giặc. Nhưng ông không chủ động tiến công giặc mà chỉ án binhbất động, chủ chương bao vây địch ngoài mé biển, nếu địch đánh vàomới chống lại.Còn về phía Pháp lúc này, trên mặt trận duy nhất sát cạnh kinh thànhHuế chỉ có 3000 quân chính quy. Điều này đủ nói lên sự thiếu hụt quânsố của thực dân Pháp. Hơn nữa khó khăn của chúng ngày càng tăng lêndo không hợp khí hậu nên binh linh địch bị ốm đau và chết khá nhiều.Trước những khó khăn của giặc Pháp, ta thấy cơ hội phòng thủ và tấncông địch trên mặt trận Đà Nẵng không phải là ít. Nhưng triều đình đãbỏ mất thời cơ thuận lợi để chiến thắng quân thù.Trong nội bộ triều đình Huế lúc này các ý kiến vẫn còn bàn cãi, chưa ngãngũ. Phe chủ chiến chủ trương trước sau tấn công địch. Nhưng ngườiđứng đầu Tự Đức lúc này lại do dự, hoang mang, thiếu đường lối rõràng nên dẫn tới việc chỉ đạo chiến trường chưa triệt để và mang nặngtư tưởng cầm cự bị động.Sau năm tháng bị sa lầy trên mặt trận Đà Nẵng, tháng 2/1859 Phápchuyển hướng tấn công Gia Định. Âm mưu của địch lần này kéo vào GiaĐịnh so với lúc đánh Đà Nẵng có nhiều điểm khác. Chúng muốn cắt đứtđường tiếp tế của triều đình Huế, đánh Sài Gòn xong sẽ theo đườngsông Cửu Long ngược lên đánh chiếm luôn Cao Miên.Trước sức tấn công mạnh mẽ của địch, bọn quan lại triều đình chịutrách nhiệm ở đây đã không có những hành động cứng rắn kịp thời đểbóp chết ngay từ đầu ý chí xâm lăng của địch. Quân triều đình chỉ chốngđỡ vài trận, rồi bỏ thành chạy dài. Trấn thủ thành Gia Định là Võ DuyNinh thắt cổ tự vẫn để trốn tránh trách nhiệm, mở đầu cho một chuỗitự sát của những bầy tôi bất lực dưới một triều đình phong kiến đã suytàn.Như vậy, từ thất bại ở Đà Nẵng đến Gia Định ta nhận thấy quan quânnhà Nguyễn đều mang nặng tư tưởng thất bại chủ nghĩa nên sớm đầuhàng địch.Trong khi thực dân Pháp đang đánh chiếm Gia Định thì triều đình Huếvẫn còn đang nghị luận. Phe chủ chiến và chủ hoà đều có lập trườngriêng để bảo vệ chính kiến của mình. Nhưng Tự Đức đã nghiêng về phechủ hoà. Còn phe chủ chiến vẫn theo đường lối cứng rắn. Do có chỗdựa vững chắc là quần chúng nhân dân nên phe chủ hoà và Tự Đứckhông thể loại trừ phe chủ chiến.Sau khi chiếm được Gia Định, quân Pháp lo sợ vấp phải sức chiến đấuquyết liệt của nghĩa quân nên chúng không dám đóng quân trên bộ màphải rút xuống tàu giữa s ...