Tài liệu hướng dẫn học tập Thương mại quốc tế - TS. Định Thị Liên

Tài liệu hướng dẫn học tập Thương mại quốc tế của TS. Định Thị Liên nội dung gồm có 3 phần. Phần 1 các lý thuyết về thương mại quốc tế; phần 2 các công cụ và chính sách thương mại quốc tế, phần 3 các xu hướng toàn cầu hoá và khu vực hoá.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu hướng dẫn học tập Thương mại quốc tế - TS. Định Thị Liên BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN HỌC TẬP THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ Biên soạn: ThS. ĐINH THỊ LIÊN TS. ĐOÀN THỊ MỸ HẠNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – 2009 MỤC LỤC Trang Phần mở đầu Giới thiệu môn học thương mại quốc tế . . . . . . . . . . . . . . . 3 Bài 1: Khái quát về thương mại quốc tế. . . . . . . . . . . . . . . . 7 Phần 1: Các lý thuyết về thương mại quốc tế Bài 2: Các lý thuyết cổ điển về thương mại quốc tế . . . . . . 20 Bài 3: Lý thuyết chi phí cơ hội gia tăng . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Bài 4: Các lý thuyết hiện đại khác. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Phần 2: Các công cụ và chính sách thương mại quốc tế Bài 5: Thuế quan. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Bài 6: Hàng rào phi thuế quan. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 Bài 7: Các chính sách thương mại quốc tế . . . . . . . . . . . . . . 145 Phần 3: Các xu hướng toàn cầu hoá và khu vực hoá Bài 8: Xu hướng toàn cầu hoá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 Bài 9: Xu hướng khu vực hoá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192 Tóm tắt toàn môn học. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 Tài liệu tham khảo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209 1 PHẦN MỞ ĐẦU: GIỚI THIỆU MÔN HỌC THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ I. KHÁI QUÁT VỀ NỘI DUNG MÔN HỌC: Thuật ngữ “thương mại quốc tế” ngày nay rất thường xuyên xuất hiện trên báo, đài; trên các văn bản của các cơ quan nhà nước hoặc của các doanh nghiệp. Vì thế chắc hẳn các bạn không chỉ một lần nghe nói đến “thương mại quốc tế”. Vậy “thương mại quốc tế” là như thế nào, có gì khác với thương mại trong nước? Tầm quan trọng của nó đối với mỗi quốc gia và nền kinh tế thế giới như thế nào? Vì sao các quốc gia lại tiến hành giao thương với nhau trong khi họ đều có thể tự sản xuất được các mặt hàng mà đối tác thương mại của mình làm ra ?... Các lý thuyết thương mại quốc tế được giới thiệu trong môn học này một cách có hệ thống đi từ cổ điển đến hiện đại sẽ giúp các bạn lý giải được những điều đó. Môn học này cũng giới thiệu các chính sách thương mại, các định chế kinh tế thế giới đang hoạt động cũng như tình hình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam. Do đó sau khi học môn này các bạn sẽ có cái nhìn toàn diện hơn về hoạt động thương mại quốc tế. Sau khi đã nắm được những vấn đề cơ bản về thương mại quốc tế, các bạn sẽ lý giải dễ dàng hơn các sự việc đang diễn ra hằng ngày trong nền kinh tế liên quan đến hoạt động giao thương giữa các quốc gia. Nhờ vậy các bạn sẽ thấy lý thú hơn với các thông tin về thương 2 mại quốc tế mà các bạn tiếp nhận được trên các phương tiện truyền thông đại chúng. II. MỤC TIÊU CỦA MÔN HỌC: Môn học này cung cấp những kiến thức nền tảng để sau khi học xong các bạn sẽ có khả năng: - Giải thích được vì sao phát sinh mậu dịch giữa các quốc gia, biết được mô thức thương mại quốc tế thường được áp dụng như thế nào và lợi ích của nó ra sao. - Hiểu được những vấn đề cơ bản về môi trường hoạt động của thương mại quốc tế (kể cả môi trường sản xuất và môi trường tài chính có liên quan) và biết được các chính sách thương mại quốc tế mà các quốc gia thường áp dụng để có thể đạt được lợi ích kinh tế tối đa. - Hiểu rõ các xu hướng phát triển chính của thương mại quốc tế ngày nay, nhận thức được lợi ích của vấn đề hội nhập kinh tế quốc tế và liên hệ với trường hợp Việt Nam. III. YÊU CẦU CỦA MÔN HỌC: Môn thương mại quốc tế là một học phần 45 tiết (3 tín chỉ), gồm 35 tiết lý thuyết và 10 tiết bài tập. Để học tốt môn này bạn cần trang bị trước những kiến thức về: - Toán căn bản: đại số và hình học căn bản. - Kinh tế học: vi mô và vĩ mô. 3 - Kinh tế – xã hội: những thông tin liên quan đến hoạt động giao thương giữa các quốc gia, hoạt động của các định chế kinh tế thế giới. IV. CẤU TRÚC MÔN HỌC: Nội dung môn học được thiết kế thành 9 bài, mỗi bài ứng với một buổi học 5 tiết, theo trình tự như sau: Phần mở đầu Giới thiệu môn học. Bài 1: Khái quát về thương mại quốc tế. Phần 1: Các lý thuyết về thương mại quốc tế. Bài 2: Các lý thuyết cổ điển. Bài 3: Lý thuyết chi phí cơ hội. Bài 4: Các lý thuyết hiện đại khác. Phần 2: Các công cụ và chính sách thương mại quốc tế. Bài 5: Thuế quan. Bài 6: Hàng rào phi thuế quan. Bài 7: Bảo hộ mậu dịch và tự do hoá thương mại. Phần 3: Các xu hướng toàn cầu hoá và khu vực hoá. 4 Bài 8: Toàn cầu hoá. Bài 9: Khu vực hoá. Tóm tắt toàn môn học. V. TÀI LIỆU THAM KHẢO: Môn học này có nhiều sách của tác giả trong và ngoài nước, các bạn có thể tham khảo bất kỳ cuốn sách nào có tựa đề “Kinh tế quốc tế” hoặc “Thương mại quốc tế”. Các bạn cũng có thể đọc các cuốn sách bằng tiếng Anh có tựa đề “International Economics” của bất kỳ tác giả nào. Tuy nhiên, Tài liệu hướng dẫn học tập môn Thương mại quốc tế này sẽ giúp các bạn dễ dàng hơn rất nhiều khi mới bắt đầu tìm hiểu về Thương Mại Quốc Tế vì là tài liệu được biên soạn dành cho những người tự học. VI. CÁCH HỌC VÀ DÙNG TÀI LIỆU THAM KHẢO: ...