Tài liệu hướng dẫn lập kế hoạch phát triển địa phương 5 năm và hàng năm theo phương pháp mới

Sau gần 30 năm đổi mới, chuyển từ một nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang cơ chế kinh tế thị trường, Việt Nam đã đạt được được nhiều thành tựu đáng khích lệ trong tăng trưởng kinh tế, xóa đói giảm nghèo và hội nhập quốc tế.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu hướng dẫn lập kế hoạch phát triển địa phương 5 năm và hàng năm theo phương pháp mớiBỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƯ TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN LẬP KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN ĐỊA PHƯƠNG 5 NĂM VÀ HÀNG NĂM THEO PHƯƠNG PHÁP MỚI Hà Nội, tháng 4 năm 20132 TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN LẬP KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN ĐỊA PHƯƠNG 5 NĂM VÀ HÀNG NĂM THEO PHƯƠNG PHÁP MỚILời nói đầuSau gần 30 năm đổi mới, chuyển từ một nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang cơ chế kinh tếthị trường, Việt Nam đã đạt được được nhiều thành tựu đáng khích lệ trong tăng trưởng kinh tế,xóa đói giảm nghèo và hội nhập quốc tế. Nhiều lĩnh vực quản trị nhà nước đã được đổi mới vàthể chế hóa, hỗ trợ có hiệu quả cho quá trình này.Tuy nhiên, công tác kế hoạch hóa (bao gồm lập, thực hiện, theo dõi và đánh giá kế hoạch), vớivai trò là một công cụ quản lý nhà nước quan trọng, vẫn còn nhiều bất cập trước những đòi hỏicủa nền kinh tế thị trường và việc gia nhập Tổ chức thương mại thế giới (WTO). Nguyên nhânchính và cũng là điểm hạn chế nhất của công tác kế hoạch hóa hiện nay là thiếu một khuôn khổthể chế hóa từ cấp trung ương về đổi mới kế hoạch hóa dựa trên kết quả, có sự tham gia và theođịnh hướng thị trường, mặc dù điều này đã được đề cập trong các văn kiện của Đảng và Chínhphủ. Do vậy, yêu cầu đổi mới và thể chế hóa sự đổi mới công tác này đang trở nên thực sự cấpthiết và quan trọng.Trong khuôn khổ hoạt động của mình, nhiều dự án do quốc tế tài trợ ở Việt Nam đã hỗ trợ chínhquyền các cấp thí điểm đổi mới công tác kế hoạch hóa. Một số dự án đã thử xây dựng và ápdụng các tài liệu hướng dẫn khác nhau, chủ yếu là ở cấp xã, cho công tác này. Sự hỗ trợ củacác tổ chức quốc tế, một mặt giúp cho các địa phương và đơn vị thí điểm áp dụng các phươngpháp và công cụ lập kế hoạch khoa học và hiện đại, nhưng mặt khác, việc triển khai các sángkiến này lại thiếu tính thống nhất và sự điều phối từ trung ương đến địa phương. Trên thực tế,các bản kế hoạch phát triển kinh tế xã hội cấp trung ương, địa phương và ngành vẫn được triểnkhai hầu như theo phương pháp cũ.Dự án “Nâng cao năng lực, giám sát và đánh giá” do Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF)tài trợ đã triển khai thí điểm việc áp dụng các phương pháp mới trong lập, theo dõi và đánh giákế hoạch theo định hướng dựa trên kết quả, có sự tham gia, ưu tiên các vấn đề trẻ em ở một sốđịa phương. Nhằm giúp các địa phương và ngành thí điểm đổi mới công tác kế hoạch hóa cócơ sở thống nhất triển khai công tác này, dự án đã tổ chức biên soạn bộ tài liệu hướng dẫn gồmhai quyển: 1. Tài liệu hướng dẫn lập kế hoạch phát triển địa phương 5 năm và hàng năm theophương pháp mới; và 2. Tài liệu hướng dẫn theo dõi và đánh giá dựa trên kết quả việc thực hiệnkế hoạch hàng năm và 5 năm cấp địa phươngMục tiêu của bộ tài liệu này là cung cấp một số kiến thức cơ bản về phương pháp và các côngcụ sử dụng trong lập kế hoạch dựa trên kết quả, có sự tham gia, mang tính chiến lược cho cáccán bộ lập kế hoạch ở cấp tỉnh và huyện. Bộ tài liệu này cũng có thể sử dụng như là tài liệu thamkhảo đối với việc lập kế hoạch có nội dung trẻ em dựa trên quyền cho các ngành có liên quantrực tiếp đến chăm sóc và bảo vệ trẻ em các địa phương triển khai thí điểm đổi mới kế hoạch hóatrong khuôn khổ “Chương trình Tỉnh bạn hữu trẻ em” do Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF)tài trợ.Đối tượng sử dụng chính của tài liệu là các cán bộ làm công tác kế hoạch cấp tỉnh và huyện/thị, cán bộ kế hoạch các sở, ngành, phòng ban và cán bộ kế hoạch có liên quan trực tiếp đếnchăm sóc và bảo vệ trẻ em tại các địa phương triển khai Chương trình “Tỉnh bạn hữu trẻ em” doUNICEF tài trợ.Trong quá trình biên soạn không thể tránh khỏi những sai sót, do đó chúng tôi rất mong nhậnđược các ý kiến đóng góp của bạn đọc và người sử dụng để tiếp tục hoàn thiện tài liệu này.Hà Nội, tháng 4 năm 2013 TM. Ban quản lý dự án TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN LẬP KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN ĐỊA PHƯƠNG 5 NĂM VÀ HÀNG NĂM THEO PHƯƠNG PHÁP MỚI 3 Mục lục Lời nói đầu.............................................................................................................................2 Các bảng biểu và hình minh họa ...........................................................................................6 Từ và các cụm từ viết tắt .......................................................................................................7 CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ LẬP KẾ HOẠCH THEO PHƯƠNG PHÁP MỚI ...................8 1.1. Kế hoạch trong nền kinh tế quốc dân .............................................................................8 1.2. Hệ thống kế hoạch hóa ở Việt Nam ...............................................................................8 1.3 Phân loại kế hoạch trong nền kinh tế quốc dân ..............................................................11 1.4 Dự báo và Dự báo phát triển ...........................................................................................12 1.5 Bốn câu hỏi mang tính chiến lược trong lập, thực hiện, theo dõi và đánh giá kế hoạch phát triển KT-XH và KH phát triển ngành ...................................................................13 1.6 Logic lập kế hoạch...........................................................................................................15 1.7 Các yêu cầu của một bản kế hoạch theo phương pháp mới ..........................................16 1.8 Các bước trong qui trình kế hoạch hóa theo phương pháp mới .....................................16 CHƯƠNG II: HƯỚNG DẪN LẬP KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI 5 NĂM ......18 2.1 Ý nghĩa của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm ..................................................18 2.2. Căn cứ lập kế hoạch 5 năm .......................................................................................... ...