Tài liệu: Lập trình PASCAL

PASCAL là ngôn ngữ lập trình cấp cao do giáo sư Niklaus Wirth thuộc trường đại học kỹthuật Zurich Thuỵ sĩ sáng tác và công bố vào đầu những năm 1970, với tên là PASCAL để kỹniệm nhà toán học người Pháp Blaise PASCAL ở thế kỷ 17.PASCAL là một ngôn ngữ có định kiểu mạnh mẽ. Điều đó có nghĩa là mọi biến và hằng củamột kiểu dữ liệu không thể tự do đem trộn lẫn với các biến và hằng của một kiểu dữ liệu khác...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu: Lập trình PASCALTrung tám tênh toaïn thäúng kã Âaì Nàông 54 - Tráön Quäúc Toaín Âaì Nàôngch−¬ng i giíi thiÖu s¬ l−îc vÒ pascalI. Giíi thiÖu vÒ ng«n ng÷ PASCAL:PASCAL lµ ng«n ng÷ lËp tr×nh cÊp cao do gi¸o s− Niklaus Wirth thuéc tr−êng ®¹i häc küthuËt Zurich Thuþ sÜ s¸ng t¸c vµ c«ng bè vµo ®Çu nh÷ng n¨m 1970, víi tªn lµ PASCAL ®Ó küniÖm nhµ to¸n häc ng−êi Ph¸p Blaise PASCAL ë thÕ kû 17.PASCAL lµ mét ng«n ng÷ cã ®Þnh kiÓu m¹nh mÏ. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ mäi biÕn vµ h»ng cñamét kiÓu d÷ liÖu kh«ng thÓ tù do ®em trén lÉn víi c¸c biÕn vµ h»ng cña mét kiÓu d÷ liÖu kh¸c .PASCAL lµ mét ng«n ng÷ cã cÊu tróc. TÝnh cÊu tróc ®ã ®−îc thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt sau : + CÊu tróc vÒ d÷ liÖu : Tõ c¸c d÷ liÖu ®· cã ta cã thÓ x©y dùng c¸c cÊu tróc d÷ liÖu phøc t¹ph¬n. + CÊu tróc vÒ lÖnh : Tõ c¸c lÖnh ®· cã ta cã thÓ nhãm chóng l¹I víi nhau vµ ®Æt gi÷a hai tõkho¸ Begin vµ End thµnh c©u lÖnh phøc t¹p h¬n. + CÊu tróc vÒ ch−¬ng tr×nh : Mét ch−¬ng tr×nh cã thÓ chia thµnh c¸c modun ch−¬ng tr×nh ®éclËp (ch−¬ng tr×nh con).II. CÊu tróc chung cña ch−¬ng tr×nh PASCAL: PROGRAM Tªn_ch−¬ng_tr×nh; { Dßng tiªu ®Ò } USES Tªn th− viÖn; { CRT; DOS; PRINTER;GRAPH; } LABEL Tªn nh·n ; {Khai b¸o nh·n} CONST Tªn h»ng = gi¸ trÞ; { Khai b¸o h»ng } TYPE Tªn kiÓu = KiÓu cÇn khai b¸o; { Khai b¸o kiÓu } VAR Tªn biÕn : KiÓu gi¸ trÞ cña biÕn; { Khai b¸o biÕn } PROCEDURE { Thñ tôc (ch−¬ng tr×nh con) } FUNCTION { Hµm (ch−¬ng tr×nh con) } BEGIN C¸c c©u lÖnh; END. VÝ dô : PROGRAM Duong_tron; Uses CRT; Const pi= 3.14; Var s, r : real; Begin Clrscr; Write(‘Nhap ban kinh :’); Readln(r); S:=pi*r*r; Write(‘Dien tich hinh tron la: ’, s :4:2); Readln; End.Giaïo trçnh Pascal http://www.ebook.edu.vn 1Trung tám tênh toaïn thäúng kã Âaì Nàông 54 - Tráön Quäúc Toaín Âaì NàôngIII. C¸c phÝm chøc n¨ng c¬ b¶n khi thao t¸c víi PASCAL: F1: Trî gióp; F2: L−u ch−¬ng tr×nh; F3: Më file hoÆc t¹o file míi (*.PAS); F9: DÞch ch−¬ng tr×nh; Ctrl + F9: Ch¹y ch−¬ng tr×nh; Alt + F5 : Xem kÕt qu¶; Alt + X : Tho¸t khái PASCAL;IV. C¸c phÐp to¸n tö, to¸n h¹ng vµ quan hÖ: - + , - , * , /, DIV, MOD ( phÐp chia lÊy phÇn nguyªn(DIV) vµ phÇn d−(MOD)) VÝ dô: 5 div 2 = 2; 5 mod 2= 1; - AND, OR, NOT, XOR(cho gi¸ trÞ ®óng khi 2 to¸n h¹ng kh¸c nhau) - , =, >=, , Trung tám tênh toaïn thäúng kã Âaì Nàông 54 - Tráön Quäúc Toaín Âaì Nàông b. KiÓu Single: lµ kiÓu sè thùc chiÕm 4 bytes trong bé nhí RAM, nhËn gi¸ trÞ tõ 1.5E-45 ®Õn 3.4E+36. c. KiÓu Double: lµ kiÓu sè thùc chiÕm 8 bytes trong bé nhí RAM, nhËn gi¸ trÞ tõ 5.0E- 324 ®Õn 1.7E+308. d. KiÓu Extended: lµ kiÓu sè thùc chiÕm 10 bytes trong bé nhí RAM, nhËn gi¸ trÞ tõ 1.9E-4951 ®Õn 1.1E+4932.3. KiÓu Boolean: lµ kiÓu logic cho hai gi¸ trÞ TRUE(®óng) vµ FALSE(sai).4. KiÓu Char: lµ kiÓu biÓu diÔn c¸c ký tù tõ bµn phÝm nh−:‘A’,’B’,..,’0’,’1’,..’@’,’{‘..5. KiÓu String: lµ kiÓu biÓu diÔn x©u ký tù (chuçi) nh− : “Cong hoa”,”..” .II. C¸c khai b¸o:1. Khai b¸o h»ng: H»ng lµ c¸c ®¹i l−îng kh«ng thay ®æi gi¸ trÞ. Cã c¸c lo¹i khai b¸o h»ng sè (nguyªn vµ thùc), h»ng ký tù, h»ng Boolean. C¸ch viÕt: Tªn_h»ng = gi¸_trÞ_cña_h»ng; VÝ dô: Const L= True; N = 5; Pi = 3.146; C = ‘Z’ ;2. Khai b¸o biÕn: BiÕn lµ ®¹i l−îng cã thÓ thay ®æi gi¸ trÞ. Tªn biÕn cña ch−¬ng tr×nh lµ tªn cña « nhí cÊtgi÷ d÷ liÖu. C¸ch viÕt: Tªn_biÕn : kiÓu_d÷_liÖu_cña_biÕn; VÝ dô: Var I; byte; Hoten: String[30]; Kt: Boolean;3. KiÓu tù ®Þnh nghÜa: kh¸c víi c¸c kiÓu d÷ liÖu cã s½n trong PASCAL th× kiÓu d÷ liÖu nµy ng−êi lËp tr×nh tù ®Þnh nghÜa theo yªu cÇu cña bµi to¸n C¸ch viÕt Tªn_kiÓu = d÷_liÖu_tù_®Þnh_nghÜa; VÝ dô: Type Color = ( Red, Green, Blue); Mang = Array[1..100] of Integer; Var C: Color; A: Mang;III. BiÓu thøc: BiÓu thøc lµ mét c«ng thøc tÝnh to¸n ®Ó cã mét gi¸ trÞ theo mét qui t¾c to¸n häc nµo ®ã.Mét biÓu thøc bao gåm to¸n tö vµ to¸n h¹ng. VÝ dô : 6+Pi*Cos(x); A+B; KT= TRUE;IV.C©u lÖnh: Bªn c¹nh phÇn m« t¶ d÷ liÖu lµ phÇn lÖnh cña ch−¬ng tr×nh. C©u lÖnh ®−îc chia ra hai ...