Tài liệu ôn tập môn chính trị

1) Điều kiện ra đời của sản xuất hàng hoá. Sản xuất hàng hoá ra đời, tồn tại vàphát triển dựa vào hai điều kiệna) Phân công lao động xó hội là sự phân chia lao động xó hội thành cỏc ngành,nghề khỏc nhau của nền sản xuất xó hội. Kộo theo sự phõn cụng lao động xóhội là sự chuyên môn hoá sản xuất; mỗi người sản xuất chỉ tạo ra một vài loạisản phẩm nhất định, nhưng nhu cầu của cuộc sống đũi hỏi phải cú nhiều loạisản phẩm khỏc nhau, do đó họ cần đến sản phẩm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu ôn tập môn chính trị Câu hỏi 1. Phân tích điều kiện ra đời, đặc trưng và ưu thế của sản xuất hànghoá?Đáp. Cõu trả lời gồm ba ý lớn1) Điều kiện ra đời của sản xuất hàng hoá. Sản xuất hàng hoá ra đ ời, t ồn t ại vàphát triển dựa vào hai điều kiệna) Phân công lao động xó hội là sự phân chia lao động xó hội thành cỏc ngành,nghề khỏc nhau của nền sản xuất xó hội. Kộo theo sự phõn cụng lao đ ộng xóhội là sự chuyên môn hoá sản xuất; mỗi người sản xuất chỉ tạo ra một vài lo ạisản phẩm nhất định, nhưng nhu cầu của cuộc sống đũi hỏi phải cú nhi ều lo ạisản phẩm khỏc nhau, do đó họ cần đến sản phẩm của nhau, buộc phải trao đổivới nhau để thoả món nhu cầu của mỗi người. Phân công lao động xó hội là cơsở và tiền đề của sản xuất hàng hoá. Phân công lao động xó hội càng phỏttriển, thỡ sản xuất và trao đổi hàng hoá càng mở rộng và đa dạng hơn.b) Chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất hay tính chất tư nhân của quỏ trỡnh laođộng. Chế độ tư hữu tạo nên sự độc lập về kinh tế giữa những người sản xuất,chia cắt họ thành từng đơn vị riêng lẻ, trong quá tr ỡnh sản xuất những ng ườisản xuất có quyền quyết định về việc sản xuất loại hàng hoá nào, số lượng baonhiêu, bằng cách nào và trao đổi với ai. Như vậy, chế đ ộ tư hữu làm cho nhữngngười sản xuất hàng hoá độc lập với nhau, nhưng phân công lao động lại làmcho họ phụ thuộc vào nhau tạo thành mâu thuẫn. Muốn giải quyết mâu thuẫnnày phải thông qua trao đổi, mua-bán sản phẩm của nhau.Trên đây là hai điều kiện cần và đủ của sản xuất hàng hoá. Thiếu một trong haiđiều kiện ấy thỡ sản phẩm lao động không mang hỡnh thỏi hàng ho ỏ.2) Đặc trưng của sản xuất hàng hoáa) Sản xuất hàng hoá là sản xuất để trao đổi, mua-bán. Trong lịch sử loài ng ườitồn tại hai kiểu tổ chức kinh tế khác nhau là sản xuất tự cung, tự cấp và s ảnxuất hàng hoá. Sản xuất tự cung, tự cấp là kiểu tổ chức kinh tế trong đó sảnphẩm được sản xuất ra nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của chính bản thânngười sản xuất; như sản xuất của người nông dân trong thời kỳ cụng xónguyờn thuỷ, sản xuất của những nông dân gia dưới chế độ phong kiến v.v.Ngược lại, sản xuất hàng hoá là kiểu tổ chức kinh tế, trong đó sản phẩm đượcsản xuất ra để bán, tức để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người khác, thôngqua việc trao đổi, mua-bán.b) Lao động của người sản xuất hàng hoá vừa mang tính tư nhân, vừa mang tínhxó hội. Mang tớnh chất xó hội vỡ sản phẩm làm ra để cho xó hội, đáp ứng nhucầu của người khác trong xó hội; mang tính tư nhân, vỡ vi ệc sản xuất c ỏi gỡ,như thế nào là công việc riêng, mang tính độc lập của mỗi người. Tính chất tưnhân đó có thể phù hợp hoặc không phù hợp với tính chất xó hội. Đó chính làmâu thuẫn cơ bản của sản xuất hàng hoá. Mâu thuẫn giữa lao động tư nhân vàlao động xó hội là cơ sở, mầm mống của khủng hoảng trong nền kinh tế hànghoá.3) Ưu thế của sản xuất hàng hoá.Sản xuất hàng hoá có những ưu thế so vớisản xuất tự cung, tự cấpa) Sản xuất hàng hoá khai thác được những lợi thế về tự nhiờn, xó hội, kỹ thuậtcủa từng người, từng cơ sở sản xuất cũng như từng vùng, từng địa phương.Đồng thời, sự phát triển của sản xuất hàng hoá lại có tác động trở lại, thúc đẩysự phát triển của phân công lao động xó hội, làm cho chuyờn mụn hoá lao đ ộngngày càng tăng, mối liên hệ giữa các ngành, các vùng ngày càng m ở r ộng, sâusắc. Từ đó, nó phá vỡ tính tự cấp, tự túc, bảo thủ, lạc hậu của mỗi ngành, mỗiđịa phương làm cho năng suất lao động xó hội tăng lên, nhu cầu của xó hộiđược đáp ứng đầy đủ hơn. Khi sản xuất và trao đổi hàng hoá mở rộng giữa cácquốc gia, thỡ nú cũn khai thỏc được lợi thế giữa các quốc gia với nhau.b) Trong sản xuất hàng hoỏ, quy mụ sản xuất khụng cũn bị giới hạn bởi nhucầu và nguồn lực mang tớnh hạn hẹp của mỗi cá nhân, gia đỡnh, mỗi cơ sở,mỗi địa phương, mà được mở rộng trên cơ sở nhu cầu và nguồn lực của xó hội.Điều đó lại tạo điều kiện thuận lợi cho việc ứng dụng những thành tựu khoahọc, công nghệ, thúc đẩy sản xuất phát triểnc)Trong sản xuất hàng hoá, sự tác động của quy luật vốn có của sản xuất vàtrao đổi hàng hoá như quy luật giá trị, cung-cầu, cạnh tranh v.v buộc ng ười s ảnxuất hàng hoá phải luôn năng động, nhạy bén, biết tính toán, cải ti ến kỹ thuật,hợp lý hoá sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng và hi ệu quả kinh t ế; c ảithiện hỡnh thức và chủng loại hàng, giảm chi phí sản xuất, đáp ứng ngày càngcao nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng.d) Trong sản xuất hàng hoá, sự phát triển của sản xuất, mở rộng và giao lưukinh tế giữa các cá nhân, giữa các vùng, giữa các nước v.v không chỉ làm chođời sống vật chất, mà cả đời sống văn hoá, tinh thần cũng được nâng cao,phong phú, đa dạng hơn.Câu hỏi 2. Phân tích hàng hoá và hai thuộc tớnh của hàng ho ỏ. í nghĩa th ực ti ễncủa vấn đề này đối với Việt Nam hiện nay?Đáp. Cõu trả lời gồm ba ý lớn1) Phân tích hàng hoá. Hàng hoá là sản phẩm của lao động, có thể tho ả mónnhu cầu nào đó của con người thông qua trao đổi, mua-bán. Khái niệm trên chota thấy a) Hàng hoá phải ...