Tài liệu ôn tập Ngữ văn lớp 9 bài: Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Phạm Tiến Duật

"Tài liệu ôn tập Ngữ văn lớp 9 bài: Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Phạm Tiến Duật" được biên soạn nhằm giúp các bạn học sinh tìm hiểu chung về tác giả Phạm Tiến Duật và bài thơ tiểu đội xe không kính. Qua đó thấy được hình ảnh những chiếc xe không kính cũng như hình tượng người lính hiện lên với tinh thần lạc quan, sôi nổi, bất chấp khó khăn, nguy hiểm;... Mời các bạn cùng tham khảo tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu ôn tập Ngữ văn lớp 9 bài: Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Phạm Tiến Duật BÀITHƠVỀTIỂUĐỘIXEKHÔNGKÍNH PhạmTiếnDuậtI–Tìmhiểuchung1.Tácgiả–PhạmTiếnDuật(19412007),quêThanhBa,PhúThọ.–1964,saukhitốtnghiệpkhoaNgữvăncủatrườngĐạihọcSưphạmHàNội, ônggianhậpbinhđoànvậntảiTrườngSơnvàhoạtđộngtrêntuyếnđường TrườngSơntrongnhữngnămchốngMĩ.–Ônglàmộttrongnhữnggươngmặttiêubiểucủathế hệ cácnhàthơ trẻtrưởngthànhtừcuộckhángchiếnchốngMĩcứunước. Thơ PhạmTiếnDuậtcógiọngđiệusôinổi,trẻ trung,hồnnhiên,hómhỉnh, tinhnghịchmàsâusắc.–ThơôngtậptrungthểhiệnhìnhảnhthếhệtrẻtrongcuộckhángchiếnchốngMĩquacáchìnhtượngngườilínhvàcôthanhniênxungphongtrêntuyếnđườngTrườngSơn.–Tácphẩmchính:TrườngSơnĐôngTrườngSơnTây,Gửiemcôthanhniên xungphong,Lửađèn,Bàithơvềtiểuđộixekhôngkính…–Năm2001,ôngđượctặngGiảithưởngNhànướcvềvănhọcnghệthuật.2.TácphẩmHoàncảnhsángtác: Bàithơ về tiểuđộixekhôngkínhnằmtrongchùmthơcủaPhạmTiếnDuậtđượctặnggiảiNhấtcuộcthithơcủabáoVănnghệ năm1969.Chùmthơ đãkhẳngđịnhgiọngthơ riêngcủacủaông.Saunàybàithơđượcđưavàotậpthơ“Vầngtrăngquầnglửa”(1970)củatácgiả.Thểthơ:Tựdo.II–Đọc–hiểuvănbản*Ýnghĩanhanđềbàithơ Bàithơ cómộtnhanđề khádài,tưởngnhư cóchỗ thừanhưngchínhnhanđềấylạithuhútngườiđọcởcáivẻ lạ,độcđáocủanó.Nhanđề bàithơđãlàmnổibậtrõhình ảnhcủatoànbài:nhữngchiếcxekhôngkính.Hình ảnh nàylàmộtsựpháthiệnthúvị củatácgiả,thểhiệnsự gắnbóvàamhiểucủa nhà thơ về hiện thực đời sống chiến tranh trên tuyến đường Trường Sơn.Nhưngvìsaotácgiả cònthêmvàonhanđề haichữ “Bàithơ”?Haichữ “bàithơ”nóilêncáchnhìn,cáchkhaitháchiệnthựccủatácgiả:khôngphảichỉ viếtvềnhữngchiếcxekhôngkínhhaylàcáihiệnthựckhốcliệtcủachiếntranh,màchủ yếulàPhạmTiếnDuậtmuốnnóivề chấtthơ củahiệnthực ấy,chấtthơcủatuổitrẻ ViệtNamdũngcảm,hiênngang,vượtlênnhữngthiếuthốn,giankhổ,khắcnghiệtcủachiếntranh.1.Hìnhảnhnhữngchiếcxekhôngkính –Xưanay,nhữnghình ảnhxecộ,tàuthuyềnđưavàothơ thìđềuđược“mĩlệ hóa”,“lãngmạnhóa”vàthườngmangýnghĩatượngtrưnghơnlàtảthực.Ngườiđọcđãbắtgặpchiếcxetammãtrongthơ Puskin,contàutrong“Tiếnghátcontàu”củaChế LanViên,đoànthuyềnđánhcátrongbàithơ cùng têncủaHuyCận. Ở bàithơ này,hình ảnhnhữngchiếcxekhôngkínhđượcmiêutả cụthể,chitiếtrấtthực: Khôngcókínhkhôngphảivìxekhôngcókính Bomgiật,bomrung,kínhvỡđirồi.+Giọngđiệuthảnnhiên,ngangtàng đậmchấtvănxuôi,điệpngữ “không”,cùngvớiđộngtừ mạnh“giật”,“rung”>Tácgiả đãlígiảinguyênnhânkhông cókínhcủanhữngchiếcxe.Bomđạnchiếntranhđãlàmchonhữngchiếcxetrởnênbiếndạng“khôngcókính”,“khôngcóđèn”,“khôngcómuixe”,“thùngxecó xước”.=>Từđó,tácgiảđãtạoấntượngchongườiđọcmộtcáchcụthểvàsâusắcvềhiệnthựcchiếntranhkhốcliệt,dữdội,vềcuộcchiếnđấugiankhổ màngườilínhphảitrảiqua.Hình ảnhnhữngchiếcxekhôngkínhvốnchẳnghiếmtrong chiếntranh,songphảicómộthồnthơnhạycảm,cónéttinhnghịch,ngangtàng nhưPhạmTiếnDuậtmớipháthiệnrađược,đưanóvàothơvà trởthànhbiểutượngđộcđáocủathơcathờichốngMĩ.2.Hìnhảnhngườilínhláixe*Hìnhảnhnhữngchiếcxekhôngkínhđãlàmnổirõhìnhảnhnhữngchiếnsĩlái xeởTrườngSơn.Thiếuđinhữngđiềukiện,phươngtiệnvậtchấttốithiểulại làmộtcơhộiđểngườilínhláixebộclộnhữngphẩmchấtcaođẹp,sứcmạnhtinhthầnlớnlaocủahọ,đặcbiệtlàlòngdũngcảm,tinhthầnbấtchấpgiankhổkhókhăn. *Tưthếhiênngang,ungdung,đườnghoàng,tự tinvàtâmhồnlãngmạn: Ungdungbuồngláitangồi Nhìnđất,nhìntrời,nhìnthẳng.+Nghệthuậtđảongữvớitừláy“ungdung”đượcđảolênđầucâuthứnhấtvànghệthuậtđiệpngữ vớitừ“nhìn”đượcnhắcđinhắclạitrongcâuthơ thứ hai>nhấnmạnhtưthếungdung,bìnhtĩnh,tựtincủangườilínhláixe.+Cáinhìncủacácanhlàcáinhìnbaoquát,rộngmở“nhìnđất”,“nhìntrời”,vừatrựcdiện,tậptrungcaođộ“nhìnthẳng”.Cácanhnhìnvàokhókhăn,giankhổ,hisinhmàkhônghềrunsợ,nétránh–mộtbảnlĩnhvữngvàng.–Trongtưthếungdung ấy,ngườilínhláixecónhữngcảmnhậnrấtriêngkhi đượctiếpxúctrựctiếpvớithiênnhiênbênngoài: Nhìnthấygióvàoxoamắtđắng Thấyconđườngchạythẳngvàotim Thấysaotrờivàđộtngộtcánhchim Nhưsa,nhưùavàobuồnglái.+Sautayláicủachiếcxekhôngcókínhchắngiónêncácyếutốvềthiênnhiên,chướngngạivậtrơirụng,quăngném,vađậpvàotrongbuồnglái.Song,quan trọnghơnlàcácanhcóđượccảmgiácnhưbaylên,hòamìnhvớithiênnhiênrồiđượctựdogiaocảm,chiêmngưỡngthếgiớibênngoài.+Cáchình ảnh“conđường”,“saotrời”,“cánhchim”…diễntảrấtcụthểcảm giácmạnhvàđộtngộtcủanhữngngườilínhkhiđượcláinhữngchiếcxekhôngkính.Khixechạytrênđườngbằng,tốcđộ xechạyđinhanh,giữacácanhvới conđườngdườngnhưkhôngcònkhoảngcách,chínhvìthế,cácanhmớicócảmgiácconđườngđangchạythẳngvàotim.Thiênnhiên,vạnvậtdườngnhưcũngbaytheorachiếntrường.Tấtcảlàhiệnthựcnhưngquacảmnhậncủanhàthơđãtrởthànhnhữnghìnhảnhlãngmạn. *Tinhthầnlạcquan,sôinổi,bấtchấp ...