Tài liệu Tư vấn, giáo dục sức khỏe bà mẹ cho trẻ bú giờ đầu sau sinh (TL.01. KS)

Tài liệu Tư vấn, giáo dục sức khỏe bà mẹ cho trẻ bú giờ đầu sau sinh nhằm giúp các bà mẹ hiểu được tầm quan trọng và lợi ích cho trẻ bú sớm giờ đầu sau sinh; hướng dẫn được bà mẹ cho con bú sớm và bú mẹ trong giờ đầu sau sinh; hướng dẫn các bà mẹ giữ gìn nguồn sữa để nuôi con;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu Tư vấn, giáo dục sức khỏe bà mẹ cho trẻ bú giờ đầu sau sinh (TL.01. KS) 1 SỞ Y TẾ TỈNH YÊN BÁI BỆNH VIỆN SẢN - NHI TÀI LIỆU TƯ VẤN, GIÁO DỤC SỨC KHOẺ BÀMẸ CHO TRẺ BÚ GIỜ ĐẦU SAU SINH( Ban hành kèm theo QĐ số: /QĐ-BVSN ngày 30 tháng 8 năm 2022) TL.01. KS Tài liệu lưu hành nội bộ 2I. MỤC TIÊU:- Hiểu được tầm quan trọng và lợi ích cho trẻ bú sớm giờ đầu sau sinh.- Hướng dẫn được bà mẹ cho con bú sớm và bú mẹ trong giờ đầu sau sinh- Hướng dẫn các bà mẹ giữ gìn nguồn sữa để nuôi con.II. NỘI DUNG:1. Tầm quan trọng và lợi ích cho trẻ bú sớm giờ đầu sau sinh. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tự nhiên tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh vàtrẻ nhỏ. Bú mẹ mang lại nhiều lợi ích cho cả mẹ và bé.Theo Tổ chức Y tế thếgiới (WHO), nên cho trẻ bú ngay trong vòng một giờ đầu sau giúp trẻ tận dụnghết nguồn sữa non quý giá của mẹ; hạn chế nguy cơ đối với cả mẹ và bé. Tại ViệtNam trong nhiều năm qua cũng khuyến khích nên cho bé bú sớm 1 giờ đầu sausinh làm giải pháp chăm sóc sau sinh cho thai phụ.❖ Tại sao cho trẻ bú sớm lại quan trọng?Trong sữa mẹ có đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho nhu cầu phát triển củatrẻ. Sữa mẹ được tạo ra trong những tháng cuối của thời kỳ mang thai và đượctiết ra sớm ngay sau khi sinh. Đối với việc nuôi con bằng sữa mẹ, thời điểm quyếtđịnh tất cả. Trẻ được cho bú mẹ trong vòng một giờ đầu sau sinh có nhiều cơ hộiđược sống hơn. Những trẻ phải chờ lâu mới được cho bú mẹ phải đối mặt nhiềuhơn với các nguy cơ có thể nguy hiểm đến tính mạng. Theo ước tính của Tổ chứcY tế Thế giới: 22% các trường hợp tử vong ở trẻ sơ sinh có thể phòng tránh đượcnếu được bú sữa mẹ sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh. Ảnh minh họa❖ Những lợi íchcủa việc cho trẻ bú sớm trong vòng 1h đầu sau sinh: 3 Những lợi ích vàng khi cho trẻ bú mẹ 1 giờ sau sinhđược các chuyên giakhuyến khích mẹ nên thực hiện để giúp con nhận được nguồn dinh dưỡng quý giágiúp trẻ sơ sinh hấp thụ được hàm lượng lớn chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe lẫnphát triển trí não. Nguồn sữa non này cực kì phù hợp với hệ tiêu hóa non nớt củatrẻ sơ sinh, tăng sức đề kháng cho trẻ để chống lại các bệnh nhiễm khuẩn. Thànhphần sữa non ngoài dinh dưỡng còn chứa kháng thể (IgA), các tế bào bạch cầu đểbảo vệ cơ thể trẻ, chống nhiễm khuẩn, dị ứng, các yếu tố phát triển giúp hệ tiêuhóa của trẻ trưởng thành và không dung nạp thức ăn khác. Ngoài ra, sữa non còn có nhiều vitamin A có tác dụng phòng chống cácbệnh nhiễm khuẩn, chống khô mắt. Hơn nữa, sữa non còn có tác dụng tống phânsu và đào thải bilirubin làm giảm triệu chứng vàng da sinh lí ở trẻ.Trẻ bú sớm do động tác mút đầu vú của trẻ gây phản xạ lên tuyến yên làm tiếtoxytocin nên tử cung sẽ co chặt hơn, tránh được băng huyết sau đẻ.Việc cho trẻbú sớm sau khi sinh, sẽ tạo thêm sợi dây liên kết mối quan hệ gắn bó giữa mẹ vàbé. Chotrẻ bú sớmsẽ kích thích cơ thể mẹ bài tiết sữa sớm, tránh được hiệntượng cương tức vú, áp xe vú, khả năng tiết sữa kéo dài hơn và thời gian cho conbú lâu hơn. Cho trẻ bú ngay sau đẻ cũng giúp bé bú đúng cách ngay từ đầu, nuôi conbằng sữa mẹ dễ thành công hơn. Vì thế, ngay sau khi đẻ cần cho trẻ nằm cạnh mẹvà cho trẻ bú sớm trong 1 giờ đầu tiên.⮚ Tất cả mọi bà mẹ đều có khả năng sản sinh đủ sữa để nuôi con trong nhữngngày đầu bé chào đời. Ngày đầu ra đời, kích thước dạ dày của bé chỉ bằng quảnho nên chỉ chứa được 5 – 7ml sữa mỗi lần bú và sẽ đi tiểu chỉ 1 – 2 lần, nướctiểu có màu vàng nhạt. Mẹ nên thường xuyên cho trẻ bú sữa mẹ để tạo cho béthói quen ăn uống lành mạnh đồng thời kích thích sữa về dồi dào.⮚ Ngoài bú sữa non của mẹ ra, không cần và không nên cho trẻ uống bất cứthứ nước gì (nước cam thảo, nước đường, nước sâm, nước lọc...) ngay sau sinh.2. Hướng dẫn cách cho trẻ bú đúng. - Hướng dẫn bà mẹ cho con bú đúng: Trẻ ngậm bắt vú đúng (Miệngtrẻ mở rộng, Lưỡi trẻ hướng ra trước và có thể nhìn thấy được phía trên lợi. Môidưới hướng ra ngoài. Cằm trẻ chạm vào vú mẹ. Nhìn thấy quầng vú phía trênnhiều hơn quầng vú phía dưới).. Việc trẻ bú đúng sẽ được nhiều sữa hơn và mẹkhông bị đau rát, nứt cổ gà hoặc căng tức sữa. 4 a b a. Cách ngậm bắt vú đúng b. Cách ngậm bắt vú sai Hình 1. Cách ngậm bắt vú của trẻ khi bú mẹ - Tư thế cho bú đúng (đầu và thân trẻ ở trên cùng một đường thẳng,mặt trẻ đối diện với vú và môi trẻ đối diện với núm vú, thân trẻ sát với mẹ, đỡtoàn bộ người trẻ). - Trẻ bú có hiệu quả (mút chậm, sâu, thỉnh thoảng dừng lại rồi bú tiếp.Có thể nhìn hoặc nghe thấy tiếng trẻ nuốt). - Phát hiện các trường hợp có khó khăn khi cho bú mẹ để hướng dẫnchi tiết. ❖ Tư vấn các trường hợp cụ thể: - Với trẻ sinh thường khỏe mạnh được tiếp xúc da kề da với mẹ ngaysau sinh: cho trẻ bú khi trẻ có dấu hiệu đòi bú như mở miệng, thè lưỡi, mút ngóntay, ngọ nguậy, quay đầu bên nọ bên kia như đang tìm kiếm gì đó... 5 - Đối với trẻ sinh mổ thì việc cho con bú ngay sau 1 giờ sinh cũng đềurất quan trọng và cần thiết. Nếu sinh mổ, mẹ có thể cho con bú ngay khi có thể bếbé và tiếp xúc da trong lúc chờ đợi. - Với trẻ sinh đôi có thể cho cả hai bé bú cùng một lúc hoặc một bé bútrước, một bé bú sau. - Đối với trẻ mặc dù nhẹ cân nhưng đủ tháng thì mẹ vẫn có thể cho bébú ngay và nên cho bé bú thường xuyên hơn. - Với trẻ thiếu tháng nếu chưa thể bú mẹ ngay nên vắt sữa ra để chobé uống.❖ Những trường hợp sau đây cần tư vấn cho bà mẹ không nên nuôi conbằng sữa mẹ: Ngườ ...