Tài liệu về Giới thiệu về Sự Phân tích Chi phí - Lợi ích

Phân tích Chi phí - Lợi ích (CBA) ước lượng và tính tổng giá trị bằng tiền tương đương đối với những lợi ích và chi phí của cộng đồng từ các dự án nhằm xác định xem chúng có đáng để đầu tư hay không.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu về Giới thiệu về Sự Phân tích Chi phí - Lợi íchGiới thiệu về Sự Phân tích Chi phí - Lợi íchCost-Benefit AnalysisPhân tích Chi phí - Lợi ích (CBA) ước lượng và tính tổng giá trịbằng tiền tương đương đối với những lợi ích và chi phí của cộngđồng từ các dự án nhằm xác định xem chúng có đáng để đầu tưhay không. Các dự án này có thể là xây dựng đập ngăn nước hayđường cao tốc, hay có thể là các chương trình đào tạo và các hệthống chăm sóc sức khoẻ. Ý tưởng về sự đánh giá mang tínhchất kinh tế được bắt đầu với Jules Dupuit, một kỹ sư ngườiPháp mà 1848 bài báo của ông vẫn còn có giá trị đọc. Nhà kinh tếngười Anh, Alfred Marshall, đã có một số khái niệm chính thứcđặt nền tảng cho CBA. Nhưng quá trình phát triển thực tế củaCBA là kết quả từ lực đẩy của Luật Hàng Hải Liên Bang (FederalNavigation Act) năm 1936. Luật này đòi hỏi Đoàn Kỹ sư của Mỹ(U.S. Corps of Engineers) phải tiến hành các dự án nâng cấp hệthống đường thuỷ khi tổng lợi ích của một dự án vượt quá chi phícủa dự án đó. Vì vậy, Đoàn Kỹ sư đã xây dựng những phươngpháp có tính chất hệ thống nhằm đánh giá những lợi ích và chiphí đó. Các kỹ sư này đã tiến hành công việc với sự hỗ trợ củanhóm các nhà chuyên môn trong lĩnh vực kinh tế học. Cho đếntận 20 năm sau đó, vào những năm 1950, các nhà kinh tế đã cốgắng xây dựng một tập hợp những phương pháp chặt chẽ,nghiêm ngặt để tính toán lợi ích, chi phí và quyết định xem liệumột dự án có đáng để thực hiện hay không. Còn một số vấn đềvề kỹ thuật của CBA vẫn chưa được giải quyết hoàn toàn thậmchí cả vào thời điểm hiện nay, song những điều căn bản dưới đâyđã được xây dựng khá chắc chắn.Những nguyên tắc của sự phân tích chi phí - lợi ích.Một trong các vấn đề của CBA là việc đánh giá nhiều yếu tố trongcơ cấu lợi ích và chi phí về bản chất là khá rõ ràng, nhưng cũngcó những yếu tố khác không thể đưa ra phương pháp đánh giá.Vì vậy người ta cần đến một số nguyên tắc cơ bản như là sự chỉdẫn.Phải có một đơn vị đo lường chung.Để tiến đến một kết luận đối với một dự án - ở mọi khía cạnh - cảtích cực và tiêu cực - phải được thể hiện theo một đơn vị chung.Đơn vị chung tiện lợi nhất là tiền tệ. Điều này có nghĩa là tất cảnhững lợi ích và chi phí của một dự án nên được tính theo giá trịbằng tiền tương đương. Một chương trình có thể tạo ra những lợiích không được biểu hiện trực tiếp bởi đồng tiền, nhưng có mộtsố khoản tiền mà những người nhận được lợi ích sẽ quan tâmđến như những lợi ích của dự án. Ví dụ, một dự án có thể cungcấp cho nhưng người cao tuổi tại một khu vực nào đó một cuộckhám bệnh định kỳ hàng tháng miễn phí. Giá trị của lợi ích đó đốivới một người cao tuổi là số tiền nhỏ nhất mà người ta chấp nhậnđể thể thế cho sự chăm sóc y tế. Giá trị này có thể thấp hơn giátrị thị trường của dịch vụ chăm sóc y tế. Người ta giả sử rằngnhững lợi ích sâu xa hơn như từ việc duy trì không gian mở haynhững vị trí lịch sử có một giá trị bằng tiền có hạn đối với côngchúng. Nhưng lợi ích và chi phí của một dự án không chỉ phảiđược thể hiện theo giá trị bằng tiền tương đương, mà chúng cònphải được thể hiện bằng đồng tiền vào một thời gian cụ thể. Điềunày không chỉ có nguyên nhân từ những khác biệt về giá trị đồngtiền tại những thời gian khác nhau do tình trạng lạm phát. 1 USDcó thể sử dụng 5 năm kể từ bây giờ không tốt bằng 1USD có thểsử dụng bây giờ. Điều này là do 1USD sử dụng vào thời điểmhiện tại có thể được đầu tư và đem lại lợi nhuận trong vòng 5năm và sẽ có giá trị cao hơn 1 USD 5 năm sau. Nếu tỷ lệ lãi suấtlà r thì 1 USD đầu tư trong t năm sẽ tăng lên bằng (1+ r)t. Do đósố tiền phải được gửi từ bây giờ để đem lại 1 USD sau t nămtrong tương lai là (1+ r) - t. Đây gọi là giá trị chiết khấu hay giá trịhiện tại của 1 USD có thể sử dụng t năm trong tương lai. Khi lấygiá trị bằng USD của lợi ích vào thời điểm nào đó trong tương lainhân lên với giá trị chiết khấu của 1 USD vào thời điểm đó trongtương lai, kết quả sẽ là giá trị chiết khấu hiện tại từ lợi ích đó củadự án. Áp dụng tương tự đối với chi phí. Lợi ích ròng của các dựán bằng tổng giá trị hiện tại của các lợi ích trừ đi giá trị hiện tạicủa các chi phí. Lựa chọn tỷ lệ lãi suất phù hợp để sử dụng choviệc chiết khấu là một vấn đề riêng sẽ được xem xét ở phần sau.Những đánh giá CBA phản ánh những đánh giá của ngườitiêu dùng và nhà sản xuất được thể hiện qua hành vi thực tế.Sự đánh giá về lợi ích và chi phí cần phản ánh những ưu tiênđược thể hiện thông qua các lựa chọn. Ví dụ, những bước cảithiện trong lĩnh vực vận tải thường liên quan đến việc tiết kiệmthời gian. Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để xác định giá trị bằngtiền của khoảng thời gian tiết kiệm được. Giá trị này không chỉđơn thuần là giá trị thời gian mà nữhng người lập kế hoạch vềviệc vận tải cân nhắc hay thậm chí là giá trị thời gian theo đánhgiá của công chúng. Giá trị thời gian nên được đánh giá theo sựbày tỏ của công chúng thông qua những lựa chọn liên quan đếnsự tương xứng giữa thời gian và tiền bạc. Nếu mọi người chọncách đỗ xe gần nơi đến của họ với mức phí 50 cent hay đỗ xe ởxa hơn và phải mất hơn 5 phút để đi bộ, họ luôn lựa chọn chi tiềnvà tiết kiệm thời gian, công sức, vì vậy họ đã thể hiện rằng thờigian của họ có giá trị hơn 10 cent 1 phút. Nếu không có sự bấtđồng giữa hai lựa chọn, họ sẽ cho thấy rằng giá trị thời gian củahọ chính xác là 10 cent mỗi phút. Phần đặt ra thách thức lớn nhấttrong CBA là tìm những lựa chọn trong quá khứ thể hiện sựtương xứng và tương đương trong những vấn đề ưu tiên. Ví dụ,việc đánh giá lợi ích của bầu không khí trong sạch hơn có thểđược xây dựng thông qua việc tìm xem người ta trả ít hơn baonhiêu cho nhà ở tại các khu vực ô nhiễm hơn, đồng thời tương tựvề đặc điểm và vị trí nhà ở tại các khu vực ít bị ô nhiễm hơn. Nhìnchung, giá trị của môi trường không khí trong lành hơn đối vớicon người khi được thể hiện qua những lựa chọn nghiêm khắc ...