Tài liệu về Kinh tế vĩ mô - chương 1

Kinh tế là tổng thể một bộ phận các yếu tố sản xuất (vốn, đất đai, kỹ thuật, thông tin,…) và các quan hệ con người với con người trong quá trình sản xuất trực tiếp, lưu thông phân phối, trao đổi tiêu dùng của cải vật chất trong một giai đoạn nhất định của lịch sử, mà mấu chốt của vấn đề là sở hữu và lợi ích”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tài liệu về Kinh tế vĩ mô - chương 1 KINH TEÁ HOÏC VÓ MOÂ CHÖÔNG 1 ÑAÏI CÖÔNG VEÀ KINH TEÁ HOÏC VÓ MOÂ VAØ SÖÏ QUAÛN LYÙ NHAØ NÖÔÙC VEÀ KINH TEÁ I. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN 1. Kinh teá Ngaøy nay, töø kteá bao haøm noäi dung phong phuù hôn nhieàu. Ñoù laø: - Söï laøm ra cuûa caûi vaät chaát ñeå thoaû maõn nhu caàu. - Söï hoaøn thieän vaø toái öu hoaù vieäc toå chöùc söû duïng caùc nguoàn löïc, toå chöùc lñoäng xhoäi moät caùch khoa hoïc, coù hieäu quaû. - Söï caân ñoái tích luõy vaø tieâu duøng ñeå phaùt trieån vaø ñeà phoøng ruûi ro. Kinh teá laø toång theå moät boä phaän caùc yeáu toá saûn xuaát (voán, ñaát ñai, kyõ thuaät, thoâng tin,…) vaø caùc quan heä con ngöôøi vôùi con ngöôøi trong quaù trình saûn xuaát tröïc tieáp, löu thoâng phaân phoái, trao ñoåi tieâu duøng cuûa caûi vaät chaát trong moät giai ñoaïn nhaát ñònh cuûa lòch söû, maø maáu choát cuûa vaán ñeà laø sôû höõu vaø lôïi ích”. 2. Neàn kinh teá quoác daân Theo caùch tieáp caän heä thoáng neàn kinh teá ñöôïc xem nhö laø moät heä thoáng hay heä thoáng kinh teá vó moâ bao goàm b a yeáu toá: Ñaàu vaøo, ñaàu ra vaø hoäp ñen kinh teá vó moâ. - Caùc yeáu toá ñaàu vaøo goàm: + Nhöõng taùc ñoäng töø beân ngoaøi, bao goàm chuû yeáu caùc bieán soá phi kinh teá: thôøi tieát, daân soá, chb ieán tranh,... 1 + Nhöõng taùc ñoäng töø chính saùch, bao goàm caùc coâng cuï cuûa Nhaø nöôùc nhaèm ñieàu chænh äp ñen kinh teá vó moâ, höôùng tôùi caùc muïc tieâu ñaõ ñònh tröôùc. - Caùc yeáu toá ñaàu ra bao goàm: Saûn löôïng, vieäc laøm, giaù caû, xuaát- nhaäp khaåu. Ñoù laø caùc keát quaû bieán do hoaït ñoäng cuûa hoäp ñen kinh teá vó moâ taïo ra. - Trong ñoù yeáu toá trung taâm cuûa heä thoáng laø hoäp ñen kinh teá vó moâ, hay coøn goïi laø neàn kinh teá vó moâ (Macroeconomy) hoaëc laø neàn kinh teá quoác daân. Hai löïc löôïng quyeát ñònh söï hoaït ñoäng cuûa hoäp ñen kinh teá vó moâ laø toång cung vaø toång caàu . Vaäy ⇒ neàn kinh teá quoác daân (hay heä thoáng kinh teá vó moâ) laø toång theå caùc maët, caùc yeáu toá, caùc boä phaän caáu thaønh löïc löôïng saûn xuaát cuûa moät quoác gia, töø ñoù cuûa caûi cuûa xaõ hoäi ñöôïc taïo ra, löu thoâng, phaân phoái vaø söû duïng. Neàn KTQD laø boä phaän cô baûn cuûa toaøn boä toàn taïi xaõ hoäi, coøn hoaït ñoäng kinh teá laø noäi dung cô baûn cuûa toaøn boä hoaït ñoäng xaõ hoäi. Hay, neàn kinh teá quoác daân laø khoâng gian kinh teá - xaõ hoäi, ñöôïc xaùc ñònh bôûi caùc daáu hieäu sau: a. Veà hình thöùc toàn taïi cuûa chuû theå hoaït ñoäng kinh teá Chuû theå hoaït ñoäng kinh teá goàm: - Hoä gia ñình (ngöôøi tieâu duøng cuoái cuøng). - Chính phuû (ngöôøi tieâu duøng ñaïi dieän). - Doanh nghieäp (ngöôøi saûn xuaát). - Ngöôøi nöôùc ngoaøi. b. Veà tính chaát hoaït ñoäng cuûa chuû theå kinh teá 2 Boán chuû theå treân ñöôïc coi laø chuû theå hoaït ñoäng kinh teá vì chuùng coù nhöõng hoaït ñoäng coù tính chaát ñaëc thuø sau: - Hoï ñeàu laø ngöôøi thöïc hieän nhu caàu tieâu duøng thoâng qua haønh vi mua töø ñoù taïo ra caàu veà haøng hoùa. - Hoï ñeàu laø ngöôøi baùn: nhö baùn tö lieäu saûn xuaát, saûn phaåm, thaäm chí caû söùc lao ñoäng (söùc lao ñoäng cuõng laø moät loaïi haøng hoùa ñaëc bieät) ⇒ taïo ra cung haøng hoùa. - Hoï laø caùc nhaø ñaàu tö: nhö ñaàu tö vaøo saûn xuaát kinh doanh cuûa caùcDN, CP, vaø thaäm chí ngöôøi tieâu duøng bình thöôøng cuõng laø nhaø ñaàu tö khi hoï göûi tieàn ôû ngaân haøng, mua coå phieáu, coâng traùi,… - Hoï taïo ra caùc nguoàn thoâng tin (hay laø nhöõng yeáu toá thoâng tin cuûa thò tröôøng) vaø phaûi thöôøng xuyeân caïnh tranh vôùi nhau. c. Veà nguoàn löïc ñeå tieán haønh hoaït ñoäng kinh teá (ñaàu vaøo cuûa neàn kinh teá) - Goàm taøi nguyeân quoác gia. - Heä thoáng taøi chính tieàn teä. - Heä thoáng cô sôû haï taàng, taøi saûn vaø döï tröõ quoác gia. - Nguoàn nhaân löïc cuûa moät ñaát nöôùc. - Caùc thaønh töïu vaø tieán boä veà khoa hoïc coâng ngheä. d. Veà khoâng gian kinh teá Khoâng gian kinh teá ñöôïc hieåu nhö laø moät thöïc theå kinh teá - xaõ hoäi ñöôïc xaùc ñònh bôûi tính caân ñoái, tính môû vaø tính phaùt trieån cuûa noù. Goàm: 3 - Phöông thöùc sx (vôùi tö caùch laø maët baèng cô sôû, laø neàn taûng quy ñònh söï phaùt trieån chung cuûa caû neàn kinh teá). Phöông thöùc saûn xuaát xaõ hoäi laø söï thoáng nhaát vaø taùc ñoäng qua laïi giöõa löïc löôïng saûn xuaát vaø quan heä saûn xuaát xaõ hoäi hôïp thaønh. Ñeå xaõ hoäi phaùt trieån thì quan heä s aûn xuaát phaûi phuø hôïp vôùi tính chaát vaø trình ñoä phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát. - Cô caáu kinh teá (moái quan heä veà soá löôïng vaø chaát löôïng giöõa caùc boä phaän, thaønh phaàn tham gia vaøo söï phaân coâng lao ñoäng xaõ hoäi vaø caáu taïo neân neàn kinh teá nhö tæ troïng cuûa caùc khu vöïc kinh teá, soá löôïng quy moâ caùc doanh nghieäp trong caùc ngaønh ngheà,…). - Caùc quaù trình kinh teá (söï vaän ñoäng, töông taùc, löu chuyeån, trao ñoåi caùc keát quaû kinh teá trong cô caáu kinh teá vaø bò chi phoái bôûi caùc qui luaät kinh teá xaõ hoäi nhö ñaàu tö, saûn xuaát, löu thoâng phaân phoái, tích luõy, tieâu duøng). - Heä thoáng thoâng tin vaø luaät phaùp. e. Veà phöông thöùc quan heä Laø phöông thöùc thò tröôøng, vôùi noäi dung caên baûn laø mua vaø baùn (quan heä cung caàu). 3. Neàn kinh teá thò tröôøng 3.1. Thò tröôøng Ñaây laø nôi dieãn ra caùc hoaït ñoäng trao ñoåi haøng hoùa, trao ñoåi thoâng tin vaø löïa choïn chuyeån dòch ñaàu tö. * Vai troø cuûa thò tröôøng: - Thoâng tin veà cung - caàu, taïo ñieàu kieän ñeå moái quan heä cung caàu veà haøng hoùa ñöôïc caân ñoái caû veà löôïng vaø chaát. 4 ...