Đi làm việc phía Nam về, hay tin hắn nhập nhà thương điên, tôi tuông xuống thăm. - Quái, sao nên cơ sự này?- Tôi hỏi. - Người ta bảo tao bị tâm thần nên cần nhốt vào đây. Càng phân bua, họ càng cho rằng bệnh đã quá nặng... - Vô lý, tao sẽ tìm cách lôi mày ra. - Trong hoạ có phúc, ở đây càng nhiều thời gian để ngẫm ngợi và viết. - Viết? - Phải, viết văn... Sao tròn mắt lên vậy? Hễ liu thiu ngủ, tao lại gặp thầy trò Đông-Ki-Sốt và Săng-Xô... -...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tâm thần Tâm thầnĐi làm việc phía Nam về, hay tin hắn nhập nhà thương điên, tôi tuông xuống thăm.- Quái, sao nên cơ sự này?- Tôi hỏi.- Người ta bảo tao bị tâm thần nên cần nhốt vào đây. Càng phân bua, họ càng cho rằngbệnh đã quá nặng...- Vô lý, tao sẽ tìm cách lôi mày ra.- Trong hoạ có phúc, ở đây càng nhiều thời gian để ngẫm ngợi và viết.- Viết?- Phải, viết văn... Sao tròn mắt lên vậy? Hễ liu thiu ngủ, tao lại gặp thầy trò Đông-Ki-Sốtvà Săng-Xô...- Cái gì?- Giống như tao, họ cũng đi tìm lẽ phải và sự công bằng... Tao muốn viết lại các cuộc gặpấy...Tôi sững sờ nhìn khuôn mặt mốc thếch của kẻ đang đứng trước mình. Hắn nhe hàm răngxỉn vì khói thuốc, hênh hếch cười:- Mấy hôm nữa tới, đọc hộ bản thảo nhé.Tôi thất vọng thở dài và bồn chồn ra về. Vô phương rồi! Chưa nói chuyện hắn khoe gặpĐông-Ki-Sốt, chỉ cái ý nghĩ trở thành nhà văn đã đủ để người ta tống vào đây.Thằng này có quá nhiều sự khác thường. Kỳ đất cát khan và hiếm như vàng, người ta chiacho một mảnh, hắn xin phép được nhường lại cô Tâm, người phụ nữ quá lứa nhỡ thì, vìkhông chồng mà có con, bị kỷ luật. Cả cơ quan ngạc nhiên, gọi hắn là hấp. Được cử đicông tác nước ngoài, hắn mang theo một bao mì tôm để đổi về một bao sách tiếng tây.Mọi người ngơ ngác, rỉ vào tai nhau: I. C thằng cha này ẩm nặng rồi. Thời có dự án xâycầu cảng X., cả cơ quan hí hớn, riêng hắn trái chứng, đêm đêm hị hụi viết đơn gửi các cấpđề nghị huỷ dự án. Lý do: xây cầu cảng X. chỉ vì lợi ích cục bộ, hành động ấy sẽ phá vỡmôi trường sinh thái cả một vùng. Hắn nhiều lý lẽ và bằng chứng thuyết phục đến mứctrên Bộ đành ngậm ngùi tạm thời cho dừng lại. Từ người ngôi chiếu trên đến kẻ bệt đítxuống đất, ai cũng hận. Cái ăn đến miệng còn bị giật ra, sao không tức! Hắn bị nhiếc làđồ ngu! Và đã không ít người bắt đầu xa lánh kẻ mà họ cho rằng gàn dở này. Chưa hết,khi người ta hậm hụi nuốt hận bỏ dự án xây cầu cảng X. và xăng xả làm cầu cảng Y., hắnlại viết đơn vác đi kiện. Lần này không môi trường mà là vấn đề tiền bạc. Hắn cho rằngnhững người có trách nhiệm đã tìm cách bỏ qua quá nhiều quy trình kỹ thuật nhằm dôitiền chia nhau; hắn còn tố cáo rằng lãnh đạo đã đội giá mua vật liệu và máy móc hạng bétcủa nước ngoài lên đến hàng chục tỉ để xà xẻo. Đầu tiên người ta đe rằng hắn vu cáo, sẽnghiêm trị, nhưng thằng bạn ngông cuồng của tôi nói rằng sẵn sàng đối chất, những điềutrong đơn tố cáo, nêu ai đó chưng minh được rằng sai, hắn xin vào tù. Người ta nhún, bịtmồm hắn bằng mảnh băng dính: nhấc lên làm phó phòng. Hắn tuyên bố: Trình độ nhưtôi đáng ra làm trưởng phòng từ lâu. Và hắn vẫn không chịu làm miệng con hến. Đơn từvới nhiều bằng chứng cụ thể cứ tới tấp chuyển lên các cấp. Bí quá, lãnh đạo cơ quan đànhcho hắn ăn lương trưởng phòng, nhưng không phải làm việc, nghỉ tự do. Rỗi rãi, hắn lânla tìm hiểu, thu thập tài liệu. Bằng chứng sai phạm của lãnh đạo trong những đơn saunhiều hơn đơn trước. Người ta lại mặc cả, nếu hắn chịu về hưu trước tuổi, ngoài chế độnhà nước, cơ quan sẵn sàng cấp nhà và ủng hộ thêm mấy trăm triệu nữa, hoặc muốn dulịch nước ngoài dài ngày cũng xong. Hắn không nghe. Tôi đâu phải con rô bốt!, thằngbạn tôi rống lên như dê bị chọc tiết. Cả cơ quan cho rằng hắn bị tâm thần, cần điều trị khichưa muộn.... Tôi đôn đáo chạy chỗ này, lo lót chốn kia, vừa thuyết phục vừa hứa rằng thằng bạn tôiđã ngấm đòn, quyết không ngu dại nữa, từ rày sẽ ngậm miệng như hến, cơ quan và cácbác sĩ mới đồng ý cho tôi bảo lãnh để hắn ra khỏi chốn không phải chỗ của hắn. Tôi hấphởi đến nhà thương, nhưng khi hí hả khoe công trạng mình, hắn đã tạt vào mặt tôi gáonước lạnh:- Khỏi! Tao không có ý định ra khỏi đây.- Điên à?- Tôi nổi quạu.- Điên đã quý. Ở đây tao được làm những điều mình cho là đúng. Chốn này toàn nhữngngười sống thật, không giả dối, bon chen. Tao khoái môi trường như vậy!... Vừa viếtxong chuyện gặp Đông-Ki-Sôt, đọc nhé?Tôi liu nghỉu nhìn người bạn đốc chứng của mình. Hay cái gã ngông cuồng cao lêu đêucủa Xéc-Văng-Tec từ thế kỷ mười bảy đã ám vào thằng khỉ gió này?... Nhưng ngẫm ra,có lẽ hắn có lý.Cái chết lạnhTin ông X. qua đời khiến nhiều người ngạc nhiên. Còn ba năm nữa vị cán bộ đáng kínhnày mới chạm tuổi bảy mươi; ông khoẻ mạnh, mỗi lần nói trước đám đông giọng vẫnvang vang. Và nghỉ công tác chưa đầy nửa năm. Càng sửng sốt hơn khi hay rằng nguyênnhân khiến vị lãnh đạo cấp cao lìa bỏ cõi đời mà ông đã có nhiều cống hiến là... chiếcmáy điều hoà không khí.Khổ! Cái sự, việc lớn việc nhỏ đều do cấp dưới và trợ lý làm đã đẩy ông vào bi, hài kịchnày khi về với đời thường.Thời còn công tác, mỗi lần chuông điện thoại đổ, người trợ lý vội lon ton chạy tới nhấcmáy, rồi: “Thưa anh, có anh Y. bên tổ chức trung ương gọi!”. Và khi muốn trao đổi côngviệc với ai đó, ông nhát gừng: “Gọi để tôi nói chuyện với anh Q. nhé!”. Người trợ lý bấmsố và lúc biết chắc rằng đầu dây kia đã có người nhấc máy, mới cung kính hai tay traoống nghe cho ông ...