TÂM THẦN PHÂN LIỆTThế nào là bệnh tâm thần phân liệt? (What is schizophrenia?)

TÂM THẦN PHÂN LIỆTThế nào là bệnh tâm thần phân liệt? (What is schizophrenia?) Tâm thần phân liệt là một bệnh loạn thần nặng tiến triển từ từ, có khuynh hướngmãn tính, căn nguyên hiện nay chưa rõ ràng, làm cho người bệnh dần dần tách ra khỏi cuộc sống xung quanh thu dần vào thế giới bên trong, làm cho tình cảm trở nên khô lạnh dần, khả năng làm việc, học tập ngày một sút kém, có những hành vi, ý nghĩ dị kỳ, khó hiểu. Bệnh tâm thần phân liệt là bệnh khá phổ biến ở hầu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÂM THẦN PHÂN LIỆTThế nào là bệnh tâm thần phân liệt? (What is schizophrenia?) TÂM THẦN PHÂN LIỆTThế nào là bệnh tâm thần phân liệt? (What is schizophrenia?) Tâm thần phânliệt là một bệnh loạn thần nặng tiến triển từ từ, có khuynh h ướngmãn tính, căn nguyên hiện nay chưa rõ ràng, làm cho người bệnh dần dần tách rakhỏi cuộc sống xung quanh thu dần vào thế giới bên trong, làm cho tình cảm trởnên khô lạnh dần, khả năng làm việc, học tập ngày một sút kém, có những hành vi,ý nghĩ dị kỳ, khó hiểu. Bệnh tâm thần phân liệt là bệnh khá phổ biến ở hầu hết cácnước trên thế giới, tỷ lệ từ 0,5 – 1,5% dân số. Bệnh thường phát sinh ở lứa tuổi từ18 – 40 tuổi. Các biểu hiện của bệnh Tâm thần phân liệt (Signs and symptomsof schizophrenia) a) Các rối loạn tư duy (Thinking disorders): - Người bệnh chorằng: ý nghĩ của mình vang lên thành tiếng nên mọi người biết được (tư duy bị bộclộ, tư duy bị phát thanh). - Hoặc có ai đó đọc được ý nghĩ của bệnh nhân mặc dùkhông nói ra (tư duy bị đánh cắp), hoặc có ai đó sắp đặt ý nghĩ của họ vào đầubệnh nhân (tư duy bị áp đặt). b) Các hoang tưởng (Delusions): Hoang tưởng lànhững ý tưởng phán đoán sai lầm không phù hợp với thực tế mà người bệnh cho làđúng, không thể giải thích đả thông được. Bệnh tâm thần phân liệt thường cóhoang tưởng bị kiểm tra, bị chi phối. Người bênh nghĩ rằng có một người nào đó,hay một lực lượng nào đó đang kiểm tra, chi phối hoạt động của bệnh nhân, hoăcđang theo dõi, đầu độc, làm hại bệnh nhân (hoang tưởng bị theo dõi, liên hệ, bịhại, bị đầu độc). c) Bệnh nhân cho mình là một siêu nhân có khả năng làm việc kỳdiệu (điều khiển thế giới, điều khiển được thời tiết, hoặc đang tiếp xúc với ngườicủa thế giới khác ...). d) Ảo giác (Hallucinations): Thường bênh nhân nghe thấynhững lời bình luận về hành vi hoặc thảo luận với nhau về bệnh nhân hoặc nhữngtiếng nói khác xuất phát từ một bộ phận nào đó trong cơ thể của người bệnh (ảothanh giả). e) Bệnh nhân nhìn thấy, ngửi thấy, cảm thấy những gì mà người kháckhông thấy (ảo thị, ảo khứu...) kết hợp với hoang tưởng liên hệ, ghen tuông, kiệncáo, nghi bệnh... kéo dài nhiều tháng. f) Rối loạn hành vi (Behavioural disorders)như: Kích động vô cớ, đập phá, hò hét hay bất động giữ nguyên tư thế, không nói,không ăn...(căng trương lực - catatonic).g) Các triệu chứng âm tính (Negative symptoms) như: - Cảm xúc cùn mòn, khôlạnh, các đáp ứng cảm xúc không thích hợp, xa lánh, hằn học với mọi người, sốngcô độc , đi lang thang hoặc cơn lo sợ giận dữ vô cớ. - Ngôn ngữ nghèo nàn haygián đoạn, thêm từ khi nói, đi đến tư duy không liên quan hay lời nói không thíchhợp hoặc ngôn ngữ bịa đặt, thường dẫn đến cách ly xã hội, giảm hiệu xuất laođộng và học tập. - Biến đổi nhân cách, mất thích thú, vô cảm , lười nhác, thiếumục đích, khó thích ứng xã hội. Nguyên tắc chỉ đạo chẩn đoán (Diagnosticguideline): - Có ít nhất một triệu chứng rõ rệt trong các nhóm kể trên (chú trọngvào các nhóm a, b,c,d), nếu không rõ thì phải có hai triệu chứng trở lên. - Các triệuchứng phải tồn tại rõ rệt, kéo dài trong khoảng thời gian một tháng hay lâu hơn.Nếu thời gian ít hơn một tháng thì phải chẩn đoán như một rối loạn loạn thần cấpgiống như phân liệt. - Không chẩn đoán bệnh tâm thần phân liệt khi đã có các triệuchứng hưng cảm, hay trầm cảm điển hình. Trừ khi các triệu chứng phân liệt xuấthiện trước các rối loạn cảm xúc. - Không chẩn đoán bệnh tâm thần phân liệt khi đãcó những bệnh não rõ rệt, bệnh nhân nghiện và cai nghiện ma tuý, nghiện rượu,chấn thương sọ não, chậm phát triển tâm thần, hoặc có những rối loạn loạn thần làhậu quả của các bệnh nhiễm trùng, nhiễm độc, hoặc bệnh cơ thể nặng. - Khôngchẩn đoán bệnh tâm thần phân liệt khi bệnh bắt đầu ở tuổi trên 40, bởi lẽ ở tuổinày có nhiều rối loạn của các bệnh cơ thể như tim mạch, nội tiết ... a) Đặc điểmcủa tiến triển mạn tính (Features of chronic course). - Thuyên giảm hoàn toàntức là người bệnh trở lại bình thường về lời nói, ứng xử, học tập, lao động nh ưtrước khi mắc bệnh. - Thuyên giảm một phần tức là các biểu hiện bệnh (Kíchđộng, hoang tưởng, ảo giác ...) mất đi, song vẫn còn một số thiếu sót như thiếulinh hoạt, thiếu chủ động giao tiếp với người xung quanh. b) Tái phát (Relapse):Tái phát là đặc điểm của bệnh tâm thần phân liệt. *Nhân tố dễ dẫn đến tái phát: -Uống thuốc an thần không đều theo chỉ dẫn của bác sỹ chuy ên khoa tâm thần. -Môi trường không dung nạp: hắt hủi, ngược đãi, bỏ rơi .. - Khó khăn không có chỗnương thân.c) Vai trò của sang chấn tâm lý đối với bệnh nhân tâm thần phân liệt (The roleof stress to schizophrenic patients). - Thái độ giễu cợt, trêu ghẹo, ngược đãi, hànhhạ. - Phân biệt đối xử trong giao tiếp xã hội, trong phân công việc làm. - Ly thân,ly hôn. - Yêu cầu đề nghị không được đáp ứng hợp lý. - Các mất mát về t ...