Tăng kali máu - BS. Ngô Dũng Cường

Tài liệu Tăng kali máu của BS. Ngô Dũng Cường trình bày đại cương về tăng kali máu, thăng bằng kali và sinh lý bệnh, nguyên nhân làm tăng kali máu, chuẩn đoán và điều trị bệnh. Đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho bạn đọc nghiên cứu và học tập chuyên ngành Y học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tăng kali máu - BS. Ngô Dũng Cường T NG KALI MÁU BS NGÔ D NG C NG KHOA C P C U T NG H PI. I C NG: - T ng Kali máu khi n ng Kali trong huy t thanh > 5mmol/L. - T ng Kali máu là v n chuy n hoá e do tính m ng do (1) th n khôngcó kh n ng ào th i Kali, ( 2) suy gi m c ch chuy n Kali t máu vào tbào, (3) ho c ph i h p c 02 y u t này. Nh ng y u t kh i phát: thu c nhh ng n th ng b ng Kali, b nh lý và m t n c. BN b nh th n do áitháo ng, t ng Kali máu là do h i ch ng gi m aldosterone máu gi mrenine (syndrome of hyporeninemic hypoaldosteronism). - Nh ng thay i trên ECG ho c t ng nhanh Kali máu là ch d n cho tínhm ng b e do . - Cho Calcium IV s hi u qu trên nh ng thay i trên ECG và gi mnguy c r i lo n nh p, nh ng không làm gi m n ng Kali trong máu. - Insulin và Glucose, ng v n β2 giao c m, c hai làm gi m n ng Kalimáu nh ng không gi m l ng Kali toàn c th . - Sodium polystyrene (Kayexalate), furosemide và Saline làm gi m l ngKali c th .II. TH NG B NG KALI- SINH LÝ B NH: A. Th ng b ng Kali: * Kali là cation chính trong t bào (98%), 2% còn l i khu v c ngoài tbào. T s Kali trong và ngoài t bào (Ki /Ke ) là y u t quy t nh i n thmàng lúc ngh và c i u hoà b i b m Na-K ATPase trên màng t bào.M c dù ch chi m 2% t ng l ng Kali trong c th , Kali ngoài t bào nhh ng chính trên t s Ki /Ke và trên i n th màng lúc ngh . N ng Kalibình th ng trong huy t thanh là 3,5 – 5 mmol/L. * Kali nh p m i ngày qua n u ng (th c n nhi u Kali: th t, u, n c tráicây, khoai tây) kho ng 1mEq/kg cân n ng (60 – 100mEq/ngày). Có 02 cch i u hoà n ng Kali: (th i qua th n và di chuy n Kali qua l i 02 khuv c trong và ngoài t bào). (1) Th n là con ng chính ào th i Kali (kho ng 90% Kali m t m ingày); 10% còn l i th i qua ng tiêu hoá. Nh v y th ng b ng Kali chy u qua s i u hoà bài ti t th n (v trí quan tr!ng ng góp vùng v th n,n i có nhi u th# th aldosterone). 1 @ T ng th i Kali qua th n g p trong: + Có aldosterone. + L ng Natri n ng l n xa t ng (dùng l i ti u). + L u l ng n c ti u t ng (l i ni u th$m th u). + N ng Kali máu t ng. + Cung c p ion tích i n (-) n ng l n xa (Bicarbinate). @ Gi m th i Kali qua th n: + Thi u aldosterone. + L ng Natri n ng l n xa gi m. + L u l ng n c ti u th p. + N ng Kali máu gi m. + Suy th n Th n thích ng v i thay i c p tính và m n tính c a l ng Kali nh p.Khi l ng nh p t ng kéo dài, s bài ti t Kali c%ng gia t ng. Khi thi u l ngnh p, v n m t Kali qua th n 10 – 15 mEq/ngày. Th n duy trì s th ng b ng Kali ngay khi có suy th n cho n khi l!cc&u th n gi m < 15 – 20 mL/p. Khi có suy th n, t l bài ti t Kali qua ru tgia t ng. Do ó n ng Kali v n bình th ng. Tuy nhiên, khi suy gi mch c n ng th n n ng, th n không có kh n ng duy trì s t ng Kali nh p c ptính. S t ng quá m c Kali 100- 200mEq s t ng n ng Kali 1mEq/L. (2) S phân ph i Kali gi a 02 khu v c trong và ngoài t bào: N ng Kali c%ng c i u hòa b i s di chuy n Kali gi a khu v ctrong và ngoài t bào. Khi Kali nh p nhanh chóng h p thu qua ru t làm t ng t ng t n ng Kali máu. Tuy nhiên, vài c ch sinh lý nhanh chóngchuy n Kali vào trong t bào, cho phép Kali bài ti t ch m b i th n duy trìs th ng b ng Kali. - Insulin và catecholamines kích thích b i nh ng th c n có Glucose vàKali. Nh ng hormones này ch y u chuy n kali vào trong t bào (ch y ugan và và c vân). Catecholamines tác ng qua nh ng th# th khác nhau:kích thích β2 gây chuy n Kali vào t bào, trong khi kích thích ∝ gây tác d#ngtrái ng c. - Khi Kali máu t ng kích thích t bào c n c&u th n ti t renin, t ó ho thoá Angiotensin I gan, sau ó chuy n thành Angotensin II ph i (d i tácd#ng c a men chuy n). Angiotensin II kích thích tu( th ng th n ti tAldosterone gây bài ti t Kali. Ngoài nh ng ch t i u hoà sinh lý trên, th ng b ng kali c%ng nh h ngb i nh ng thay i áp l c th m th u và tình tr ng ki m toan: 2 + S thay i t ng t áp l c th$m th u, chuy n n c ra ngoài t bào gâyhi n t ng lôi kéo c a dung môi (solvent drag phenomenon) và giúp cho $y Kali ra ngoài t bào. + )nh h ng c a tình tr ng ki m-toan thì ph c t p h n và tu* thu c vàob n ch t c a nh ng r i lo n: (1) toan chuy n hoá vô c (mineral acidosis)nh toan chuy n hoá do suy th n gây chuy n 0,24 – 1,7 mmol/L kali chom i 0,1 n v thay i pH, (2) toan h u c (organic acidosis) nh trongtoan chuy n hoá do ái tháo ng nhi+m ceton-acid ho c do t ng acidlactic thì ít ho c không nh h ng n s di chuy n Kali, (3) Ki m chuy nhoá và hô h p ho c toan hô h p gây chuy n kali vào trong và ra ngoài t bàog ...