Tăng sắc tố da ở người có tuổi

Màu da con người ở những vùng địa lý khác nhau thường không giống nhau, từ rất đậm cho đến rất nhạt, thậm chí gần như không màu (ở những người này, da có màu trắng hồng do màu máu ẩn hiện). Màu sắc của da là do lượng sắc tố melanin trong da.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tăng sắc tố da ở người có tuổi Tăng sắc tố da ở người có tuổiMàu da con người ở những vùng địa lý khác nhau thường không giốngnhau, từ rất đậm cho đến rất nhạt, thậm chí gần như không màu (ở nhữngngười này, da có màu trắng hồng do màu máu ẩn hiện). Màu sắc của da làdo lượng sắc tố melanin trong da.Tăng sắc tố da có thể được điều trị bằng kem làm trắng da (ảnh minh họa)Vai trò quan trọng của melanin là bảo vệ da tránh bức xạ tử ngoại của ánhnắng mặt trời. Nếu có nhiều melanin thì da sậm đen, ít melanin thì làm danhạt. Thông thường, cùng một chủng tộc sống trong cùng một điều kiệnđịa lý thì phái nữ có ít melanin hơn phái nam. Người có tổ tiên sinh sốngvùng nắng nhiều, nhiệt độ cao (châu Phi chẳng hạn) có da đậm đen.Ngược lại, da của người có tổ tiên sống vùng ít nắng, khí hậu ôn đới(châu Âu, Bắc Mỹ) thì trắng hơn.Tăng sắc tố daTăng sắc tố da là một tình trạng một vùng da đen hơn do sự tập trungnhiều một cách bất thường sắc tố melanin ở da. Tăng sắc tố có thể ảnhhưởng đến tất cả các loại da, không phân biệt nam hay nữ, gặp ở mọi lứatuổi, nhưng gặp nhiều nhất khi tuổi đã cao. Thông thường, tăng sắc tố dachỉ là vấn đề thẩm mỹ, nhưng một số trường hợp là biểu hiện của mộtbệnh lý nội khoa nào đó. Nám da do tuổi tác có thể có nhiều hình dáng vàkích thước khác nhau, vì thế được gọi bằng nhiều tên khác nhau.Với người có tuổi, da đồi mồi là một trong những biểu hiện của tăng sắctố da. Da đồi mồi là các nốt màu nâu đến đen, có kích thước to nhỏ khôngđồng đều, xuất hiện rải rác trên da, chủ yếu là vùng cổ, mu b àn tay, haibên mặt và ở vùng trán người bị hói đầu. Da đồi mồi thường gặp ở tuổi50 – 60, nhưng đôi khi xuất hiện ngay ở tuổi trung niên. Nguyên nhân củada đồi mồi là do sự sinh sản không đều của các sắc tố melanin trên da. Sựhình thành sớm hay muộn các nốt đồi mồi liên quan đến tính di truyền vàtình trạng sức khoẻ, chế độ dinh dưỡng, thói quen sinh hoạt của từngngười. Các nốt đồi mồi thường chỉ có ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ, khôngphải là dấu hiệu của ung thư da hay một bệnh lý da nào khác.Da đồi mồi chỉ là một trong những dấu hiệu thông báo rằng cơ thể đanglão hoá, già nua, nhiều hoạt động sinh lý bắt đầu kém đi. Đ ến nay, da đồimồi dã được khoa học tìm hiểu cặn kẽ. Giống như mọi chức năng kháccủa cơ thể, khi lão hoá, chức năng tuần hoàn máu giảm làm giảm khảnăng hấp thu và đào thải của cơ thể. Điều này làm cho acid béo khôngbão hoà trong thực phẩm sau khi bị ox y hoá sẽ kết hợp với albumin, hìnhthành những “chất mỡ màu từ nâu đến đen” nằm lại trong tế bào. Cũngtrong tình trạng lão hoá chung, tế bào bị suy giảm chức năng, không cònkhả năng đào thải những hạt “chất mỡ” màu sẫm này nên chúng tích lũylại dưới da, hình thành nên những nốt đồi mồi.Có loại đồi mồi nổi lên trên da như nốt ruồi (nhưng kích cỡ to hơn vàđậm dần theo thời gian), có loại đồi mồi chỉ nằm bẹt trên da, khiến đôikhi nhiều người lầm tưởng là đốm nám.Điều trị tăng sắc tố daDùng kem làm trắng daTăng sắc tố da có thể được điều trị bằng kem làm trắng da. Kem làmtrắng da có nhiều chủng loại, có thể là đơn chất hay phối hợp nhiều hoạtchất. Các hoạt chất thường dùng trong kem làm trắng da là hydroquinone(thường có nồng độ 2 – 10%), tretionin, kojic acid hay arbutin:+ Hydroquinone là loại hoạt chất làm trắng da, có ở nhiều dạng chếphẩm, được xem là một trong những chất ức chế sự hình thành củamelanin hiệu quả nhất. Sự cải thiện sắc tố thấy được khi dùnghydroquinone đơn trị liệu khoảng từ bốn đến sáu tuần và kết quả sẽ ổnđịnh trong khoảng bốn tháng.+ Tretinoin được sử dụng để làm tăng hiệu quả của hydroquinone.Tretinoin 0,05% làm giảm được melanin trong vòng sáu tháng.+ Kojic acid là một sản phẩm chuyển hoá của nấm, ức chế hoạt tính mencatecholase của tyrosinase, do đó làm ức chế sinh tổng hợp sắc tố melanintrong da. Hơn nữa, kojic acid cũng đã được chứng minh làm tăng đáng kểthực bào của bạch cầu đa nhân trung tính và tăng sinh tân bào, giúp choviệc “dọn dẹp” các tế bào sắc tố đen (melanocyte) tốt hơn. Kojic acidthường được sử dụng với nồng độ 1-4%. Qua nghiên cứu, có đề xuất làthêm kojic acid 2% vào hỗn hợp hydroquinone 2%, glycolic acid 10% đểđiều trị tăng sắc tố da thì thấy hiệu q uả tăng lên đáng kể.Laser trị liệuNgoài kem làm trắng da, việc điều trị tăng sắc tố da được sử dụng ngàymột nhiều bằng phương pháp laser. Rất nhiều trường hợp tăng sắc tố dađáp ứng rất tốt với một số loại máy laser như laser CO2, Q-Switch Nd-YAG, IPL… Gần đây, các loại laser xung dài, đặc hiệu trên sắc tố đã chothấy kết quả lâm sàng rõ hơn trong việc điều trị tăng sắc tố da, đặc biệt làcác loại tăng sắc tố mà các phương pháp điều trị khác không trị được.Theo giáo sư Noah S. Scheinfeld (bộ môn Da, Đại học Columbia) và giáosư David Goldberg (chuyên gia về laser và phẫu thuật d a, Đ ại học Ykhoa New York), trong tương lai, laser trong điều trị các sang thương sắctố của da có thể chọn lọc trên “đích” tế bào melanin (melanocyte) hơn làtrên hạt melanin (melanosome). Nếu được như thế thì đó quả là mộttương lai xán lạn cho ngành laser trong việc điều trị tăng sắc tố da.Xin lưu ý rằng ánh nắng mặt trời là kẻ trực tiếp gây nên tình trạng tăngsắc tố da. Nếu không lo chống lại ánh nắng mặt trời thì điều trị cách nàocũng khó thành công. Do đó, chúng ta nên tránh nắng bằng dù, mũ rộngvành, khẩu trang và kem chống nắng ...