ương pháp khử trùng kép bằng NaOCl 2,5% trong thời gian 5 phút lần 1 và 10 phút lần 2 thích htợp nhất đối với quả lan đuôi chồn, hiệu quả khử trùng tốt nhất, tỷ lệ mẫu sống đạt 82,22%, không độc hại với con người và môi trường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tạo chồi in vitro lan đuôi chồn Rhynchostylis retusaKHOA HỌC NÔNG - LÂM NGHIỆP TẠO CHỒI IN VITRO LAN ĐUÔI CHỒN Rhynchostylis retusa Hà Thị Tâm Tiến1, Nguyễn Phương Quý2, Ngô Thị Thu Thủy2, Vũ Xuân Dương1, Lê Thị Mận1 1 PTN Công nghệ sinh học - Khoa Nông Lâm Ngư 2 Lớp K9 ĐH Sư phạm sinh - Khoa Khoa học Tự nhiên TÓM TẮT Chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu tạo chồi in vitro lan Đuôi chồn. Nguyên liệu sử dụng là hạt của quả lan 8 đến 10 tháng tuổi. Phương pháp khử trùng kép bằng NaOCl 2,5% trong thời gian 5 phút lần 1 và 10 phút lần 2 thích htợp nhất đối với quả lan đuôi chồn, hiệu quả khử trùng tốt nhất, tỷ lệ mẫu sống đạt 82,22%, không độc hại với con người và môi trường. Môi trường phát sinh chồi từ protocorm tốt nhất gồm: MS + 20 g sucrose + 100 ml nước dừa + 100 g khoai tây + 0,5 g than hoạt tính + 7 g agar + 0,5 mg BAP/l đạt 2,6 chồi/protocorm, chồi khỏe mạnh, hình thái bình thường, màu xanh cân đối. Từ khóa: Hạt lan, khử trùng, protocorm, Rhynchostylis retusa, tạo chồi.1. Mở đầu và phát sinh protocorm tốt [4]. Hạt đang phát Lan đuôi chồn Rhynchostylis retusa là loài lan triển lan Hoàng thảo long nhãn (Dendrobiumrừng được người chơi lan rất ưa chuộng vì hoa fimbriatum) 3 tháng tuổi, nảy mầm và phát sinhđẹp và hương thơm. Lan đuôi chồn có thân ngắn, protocorm tốt nhất trong môi trường MS + 100lá cứng, dài, xếp khít từ phần gốc. Lá có hình chữ ml nước dừa + 10g saccharose + 6g agar/l [5].V, rộng khoảng 2 cm - 3 cm. Đầu lá chia hai thuỳ, Ngoài việc nhân giống bằng hạt, Lang và cộng sựnhìn kỹ có gân chạy dọc trên mặt lá, lá xếp khép lại đã tạo cây con thành công bằng sử dụng các đoạnnhư lòng thuyền. Hoa nở thành chuỗi với nhiều lá và đầu rễ cây Vanda coerulea trong môi trườnghoa xếp khít nhau, hoa có màu trắng đốm tím, 1/4MS có bổ sung 0,3 mg/l TDZ và 5 mg/l 2,4Dmùi thơm nhẹ, thường ra hoa khoảng tháng 4. Ở [2]. Để chủ động nguồn cây giống chất lượng cao,vườn Quốc gia Xuân Sơn, lan đuôi chồn sống bám sạch bệnh phục vụ cho công tác bảo tồn các giốngtrên những thân cây to. Hiện nay tại Việt Nam các lan có giá trị tại Vườn Quốc gia Xuân Sơn Phúloại lan rừng bị khai thác quá mức, đang có nguy Thọ. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu về các loạicơ cạn kiệt. Trong tự nhiên, hạt lan phát triển rất hóa chất khử trùng, phương pháp khử trùng mẫukém ngay cả khi đã chín, chúng phụ thuộc vào sự để tạo vật liệu khởi đầu sạch và tìm ra môi trườngnhiễm nấm để nảy mầm và phát triển. Phương thích hợp nhất để nhân giống tạo chồi cho hạt lanpháp nuôi cấy không cộng sinh được phát triển đuôi chồn.sau nghiên cứu của Knudson (1922) [1], hạt lancó thể nảy mầm trong môi trường muối khoáng 2. Phương pháp nghiên cứuđơn giản có chứa đường. Tiếp sau đó, đã có một 2.1. Nguyên vật liệusố tác giả nghiên cứu nhân giống bằng hạt các Quả lan đuôi chồn độ tuổi 8 đến 10 tháng đượcloài lan khác nhau. Hạt lan Rhynchostylis retusa thu hái tự nhiên từ những cây lan khỏe mạnh tạicòn non tạo mô sẹo tốt trong môi trường Vacin Vườn Quốc gia Xuân Sơn, tỉnh Phú Thọ. Hạt đượcand Went (VW) bổ sung 15% nước dừa và phát sử dụng làm mẫu nuôi cấy.sinh protocorm trong môi trường Murashige andSkoog (MS) bổ sung 1 mg/l BA, 1 mg/l NAA và 2.2. Phương pháp nghiên cứu15% nước dừa [3] . Hạt lan Kim điệp (Dendrobium 2.2.1. Khử trùng mẫu cấychrysotosum) 3 tháng tuổi được khử trùng bằng Quả lan đuôi chồn còn nguyên vẹn được thuHgCl2 0,1% trong 10 phút cho khả năng nảy mầm hái, rửa sạch bằng dung dịch xà phòng 5% và Tạp chí Khoa học Công nghệ • Số 1 (1) - 2015 73 KHOA HỌC NÔNG - LÂM NGHIỆPrửa sạch bằng nước cất nhiều lần trước khi tiến 7 g/l agar, 20 g/l sucrose, bổ sung 10% nước dừa, 100hành khử trùng trong box cấy. Mẫu quả được xử g/l khoai tây và 0,5g/l than hoạt tính.lý bằng cồn 70% trong 1 phút sau đó khử trùng 2.2.3. Phát sinh chồi từ protocormbề mặt bằng các loại hóa chất khử trùng HgCl2 Các protocorm được cấy lên môi trường MS(nồng độ 0,01%, 0,05% và 0,1%), H2O2 (nồng độ cơ bản có bổ sung thêm 7g/l agar, 20 g/l sucrose,1%, 5% và 10%) và NaOCl (nồng độ 1%, 2,5% và 100 g/l khoai tây, 10% nước dừa, 0,5 g/l than hoạt5%) trong thời gian 15 phút đối với khử trùng đơn tính và BAP với các nồng độ 0,5; 1,0 và 1,5 mg/lvà 5 phút lần 1, 10 phút lần 2 đối với khử trùng benzylamino purine (BAP) để thăm dò khả năngkép. Cuối cùng quả được rửa lại 5 lần bằng nước hình thành chồi.cất vô trùng. Các thí nghiệm lặp lại 3 lần, mỗi công thức 2.2.2. Nảy mầm và phát sinh protocorm bố trí 10 bình tam giác dung tích 250 ml. Kết quả Hạt lan thu từ quả đã khử trùng được cấy lên môi thí nghiệm được xử lý thống kê bằng phần mềmtrường MS cơ bản (Murashige and Skoog, 1962) có IRRISTART 5.0.3. Kết quả3.1. Sự ...