Tết Hàn thực và những món bánh không thể thiếu

Không đơn thuần là những loại bánh quen thuộc trong tết Hàn thực, bánh trôi, bánh chay còn là nét văn hóa của người Việt.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tết Hàn thực và những món bánh không thể thiếuTết Hàn thực và những món bánh không thể thiếuKhông đơn thuần là những loại bánh quen thuộc trong tết Hàn thực,bánh trôi, bánh chay còn là nét văn hóa của người Việt.Bánh trôi, bánh chay đã trở thành những món ăn truyền thống trong ngày tếtHàn Thực của người Việt. Vào ngày mùng 3/3 âm lịch hàng năm - tức tếtHàn thực, người Việt thường làm bánh trôi, bánh chay, nấu xôi chè lễ Phậtvà cúng gia tiên như một cách tưởng niệm người thân trong những ngàytháng cuối xuân. Bánh trôi, bánh chay của người Việt.Nguồn gốc về Tết Hàn thựcTết Hàn thực có nguồn gốc từ Trung Quốc và gắn liền với một điển tích từxa xưa được biên lại trong cuốn “Đông Chu Liệt Quốc”. Để tưởng niệm lòngtrung thành của Giới Tử Thôi, vua nước Tấn đã hạ lệnh trong dân gian phảikiêng đốt lửa ba ngày (từ mùng 3 - 5/3 âm lịch) và chỉ ăn đồ ăn nguội đã nấusẵn. Do đó ngày này gọi là Hàn thực. Sau này, người Trung Quốc đã giảntiện chỉ giữ lệ làm Tết Hàn thực vào ngày mùng 3/3.Do ảnh hưởng nhiều của văn hóa Trung Quốc, nên người Việt cũng làm TếtHàn thực. Tuy nhiên kể từ thời Lý, Tết Hàn thực đã được Việt hóa. NgườiViệt Nam ăn tết Hàn thực để lễ Phật và cúng gia tiên, do đó vào ngày TếtHàn thực ở Việt Nam, chúng ta không kiêng lửa.Bánh trôi và bánh chay là hai món ăn không thể thiếu trong Tết Hàn thựccủa người Việt. Ngoài ra, trong ngày này, ở một số nơi, người ta còn có thểnấu xôi chè. Tại một số vùng ngoại thành Hà Nội và ở Hát Môn (Phúc Thọ,Hà Nội), người dân nơi đây còn làm bánh nhót để lễ Phật và cúng gia tiên. Nhiều người cho rằng tục làm bánh trôi, bánh chay là để nhắc lại sự tích “bọc trăm trứng” của Âu Cơ.Nhiều người cho rằng bánh trôi và bánh chay có nguồn gốc từ Trung Quốc,nhưng cũng có tích kể lại rằng bánh trôi, bánh chay có từ thời Hùng Vương.Tục làm bánh trôi, bánh chay để nhắc lại sự tích ”bọc trăm trứng” của ÂuCơ.Tuy bánh trôi, bánh chay là loại bánh dễ làm nhưng để có được viên bánhngon, người làm bánh cũng phải lựa chọn nguyên liệu rất cầu kỳ. Gạo làmbánh trôi, bánh chay phải kén được nếp cái hoa vàng và pha theo tỷ lệ cứ 8tám phần hoặc 9 phần nếp với 1 đến non 2 phần gạo tẻ.Bánh trôi làm bằng bột nếp nhào nặn với nước, có nhân bằng đường phêngià. Đường làm nhân bánh trôi ngon nhất là đường phên Dương Liễu, CátQuê, với những miếng đường đỏ thắm, rắn đanh và giòn, hương thơm mát. Đường làm bánh trôi phải là đường phên đỏ, rắn, thơm.Bánh trôi được viên thành những viên tròn nhỏ, vừa miệng kèm một viênđường phên cắt nhỏ vuông thành, sắc cạnh làm nhân. Bánh nặn xong, thảvào nồi nước sôi. Bánh chìm xuống rồi nổi lên, “ba chìm bảy nổi, chín lênhđênh” thì vớt ra và ngâm trong nước lã đun sôi để nguội cho săn trở lại rồilại vớt ra bày vào đĩa. Đĩa bánh trôi được rắc thêm mấy hạt vừng trắng rangthơm thơm là. Bánh trôi với nhân đường phên ngọt lịm.Cũng làm từ chất liệu bột như bánh trôi nhưng kích thước của viên bánhchay thường to hơn với nhân bánh làm từ đậu xanh nấu chín trộn với đườngvà dừa nạo sợi. Muốn có viên bánh chay ngon, người ta thường chọn giốngđỗ tiêu hạt nhỏ, thơm để làm nhân.Bánh chay được đựng trong bát, chan thêm một chút chè đường quấy với bộtđao hay bột sắn dây ướp hoa bưởi. Tùy nơi, người ta có thể rắc thêm chútvừng, hoặc dừa hay đỗ xanh lên mặt bánh.Hai thứ bánh tuy cùng làm bằng bột gạo nếp, nhưng mỗi thứ cóhương vị đặc biệt riêng.Ngoài bánh trôi, bánh chay, một số tỉnh thành miền Bắc còn làm bánh quảnhót nhân tết Hàn thực. Cũng được làm từ bột nếp nhưng bánh nhót khôngcó nhân. Tùy từng nơi mà sau khi luộc chín, bánh sẽ được xào qua với mậthoặc dính thêm vài hạt lạc bên ngoài bánh. Bánh nhót không có nhân, được nặn hình quả nhót. Bánh nhót được xào qua mật.Ngày nay, xung quanh cách làm bánh trôi, bánh chay cổ truyền, còn có rấtnhiều biến thể như bánh trôi hình chân mèo ngộ nghĩnh hay trộn bột bánhvới lá dứa, gấc, khoai lang để có màu thật đẹp mắt. Bánh chay thay vì đậuxanh thì có thể là bánh chay bí đỏ, bánh chay nhân đậu đỏ…Bánh trôi hình chân mèo ngộ nghĩnh.Nhiều người còn trộn bột bằng trà xanh, lá dứa để biến tấu choviên bánh trôi thêm màu sắc.Bánh trôi gấc lạ hay hay. ...