Thận trọng khi sử dụng dịch truyền

Truyền dịch là một kỹ thuật y tế không phải ai làm cũng làm được và đôi khi có những tai biến nguy hiểm cần phải cảnh báo trong cộng đồng. Trước hết chúng ta cần phải biết đôi chút về vai trò của nước và một số chất điện giải trong cơ thể. Nước chiếm 70% trọng lượng cơ thể và được phân bố 50% trong các tế bào, 5% trong huyết tương, 15% ở khoảng gian bào. Nước là môi trường cho các hợp chất hóa học có trong cơ thể tồn tại và thực hiện vai trò...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thận trọng khi sử dụng dịch truyền Thận trọng khi sử dụng dịch truyềnTruyền dịch là một kỹ thuật y tế không phải ai làmcũng làm được và đôi khi có những tai biến nguy hiểmcần phải cảnh báo trong cộng đồng.Trước hết chúng ta cần phải biết đôi chút về vai trò củanước và một số chất điện giải trong cơ thể. Nước chiếm70% trọng lượng cơ thể và được phân bố 50% trong các tếbào, 5% trong huyết tương, 15% ở khoảng gian bào.Nước là môi trường cho các hợp chất hóa học có trong cơthể tồn tại và thực hiện vai trò của chúng, tham gia đàothải các chất cặn bã của các quá trình chuyển hóa trong cơthể. Khi cơ thể bị tiêu chảy, mất máu sẽ làm mất nhiềunước gây ra những rối loạn sinh lý nhiều khi nguy hiểmđến tính mạng.Dịch truyền là những dung dịch thuốc vô khuẩn dùng đểtiêm truyền nhỏ giọt vào tĩnh mạch với khối lượng lớn.Dịch truyền có nhiều loại với các thành phần hoạt chất ởnhững nồng độ khác nhau. Dịch truyền có thể ở dạng ưutrương hoặc đẳng trương với các chất tương ứng có trongmáu. Một số dạng dịch truyền có khá đầy đủ các chất vàđược dùng thay thế huyết tương hoặc bổ sung vitamin,acid amin trong một số trường hợp cần thiết. Không nên lạm dụng tiêm truyền với các mục đích không do nhu cầu chữa bệnh. Ảnh minh họaDịch truyền có tác dụng nâng huyết áp cơ thể, để cânbằng các chất điện giải có trong máu khi người bệnh bịmất máu, mất nước do chấn thương, tai nạn, do phẫuthuật, do ỉa chảy, nôn mửa kéo dài, do bị bỏng, do cáctrường hợp bị mất nhiều mồ hôi trong điều kiện quá nóngbức. Một số dịch truyền có acid amin, vitamin, glucose cótác dụng bù đắp các chất này cho cơ thể. Truyền dịch khicần thiết còn có tác dụng giải các chất độc trong cơ thểkhi bị ngộ độc do thuốc, ngộ độc thức ăn, nhiễm khuẩncấp tính, giúp tăng bài tiết nước tiểu. Một số dạng dungdịch tiêm truyền còn dùng làm dung môi hòa tan một sốthuốc tiêm.Trong thực tế dịch truyền được chia thành 4 loại như sau:- Dịch truyền bù nước và cân bằng điện giải bao gồm mộtsố loại như dung dịch natri clorid đẳng trương 0,9%, dungdịch Ringer lactat; dung dịch kali clorid 2%.- Dung dịch cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể, như:dung dịch glucose đẳng trương 5%, glucose ưu trương20% hoặc 30%; hỗn hợp các acid amin (như alvesin,moriamin), vitamin và muối khoáng (như vitaplex)...- Dung dịch thay thế huyết tương duy trì huyết áp, chốngtrụy tim mạch, như: huyết tương khô (plasma sec),dextran, subtosan.- Dung dịch chống toan, kiềm huyết, như: natrihydrocarbonat 1,4%.Tùy theo tình trạng cơ thể bệnh nhân mà thầy thuốc sẽcho truyền loại dịch nào. Khi sử dụng dịch truyền đểtruyền cho bệnh nhân trong bất cứ trường hợp nào cũngcần phải lưu ý nguy cơ bệnh nhân có thể bị sốc. Sốc cóthể xảy ra tức thì hoặc trong, hoặc ngay sau khi tiêm. Biểuhiện là bệnh nhân bắt đầu thấy rét run đột ngột, sốt, nhiệtđộ cơ thể có thể lên 39 – 40oC hoặc cao hơn, mạchnhanh, vã mồ hôi, chân tay lạnh, huyết áp tụt, khó thở,nhịp thở nhanh và nông, bệnh nhân lo lắng bồn chồn, vậtvã... Nếu không xử trí kịp thời bệnh nhân có thể sẽ bị tửvong. Nguyên nhân gây sốc có thể do chất lượng thuốchoặc do dụng cụ tiêm truyền không đảm bảo vô trùng, tốcđộ truyền quá nhanh, đôi khi do cơ địa bệnh nhân mẫncảm hoặc dị ứng thuốc. Dù nguyên nhân nào cũng phảingừng tiêm truyền ngay và dùng thuốc chống sốc theoquy định của ngành y tế. Chính vì tai biến nguy hiểm nàymà cần cảnh báo đến tất cả mọi người không nên truyềndịch tại nhà vì không có người theo dõi, không có đầy đủthuốc men và phương tiện cấp cứu chống sốc sẽ nguyhiểm đến tính mạng.Truyền dịch rất cần thiết và là biện pháp cấp cứu trongnhiều trường hợp. Kỹ thuật tiêm truyền phải do nhân viêny tế đã qua đào tạo thực hiện và chỉ được tiến hành tại cáccơ sở y tế khi có đầy đủ phương tiện cấp cứu đề phòngsốc phản vệ. Không nên lạm dụng tiêm truyền với cácmục đích không do nhu cầu chữa bệnh. Những trườnghợp tự mua dịch truyền có đạm hoặc các vitamin phối hợpđể truyền với mục đích làm đẹp da, nâng cao sức khỏecần phải cân nhắc thận trọng để tránh tai biến nguy hiểm.Trên thị trường có một số dạng dịch truyền phối hợp mộtsố vitamin và muối khoáng thường được gọi là “nước hoaquả” mà có nhiều phụ nữ thường mua để truyền với mụcđích làm đẹp, cần phải lưu ý đó là sản phẩm thuốc và chỉsử dụng khi có chỉ định của thầy thuốc. Mọi sự lạm dụngdịch truyền cũng như các thuốc khác không những khôngcần thiết cho cơ thể mà còn có nguy cơ mắc tai biến do bịsốc hoặc do thừa vitamin. ...